Jaakko Hintikka
Kaarlo Jaakko Juhani Hintikka (12 Ocak 1929 - 12 Ağustos 2015), Fin filozof ve mantıkçıdır.
| Jaakko Hintikka | |
|---|---|
 | |
| Doğumu | Jaakko Kaarlo Juhani Hintikka 12 Ocak 1929 Helsingin maalaiskunta, Finlandiya |
| Ölümü | 12 Ağustos 2015 (86 yaşında) Porvoo, Finlandiya |
| Milliyeti | Fin |
| Alma mater | University of Helsinki (Ph.D., 1953) |
| Ödüller | Library of Living Philosophers (2006) Rolf Schock Prize (2006) |
| Çağı | 20. yüzyıl felsefesi |
| Bölgesi | Batı felsefesi |
| Okulu | Analitik felsefe |
| Kurumu | Stanford Üniversitesi Boston Üniversitesi |
| Tez | Distributive Normal Forms in the Calculus of Predicates (1953) |
| Doktora danışmanı | Georg Henrik von Wright |
| İlgi alanları | Felsefe Mantık |
| Önemli fikirleri |
|
Yaşamı ve kariyeri değiştir
Hintikka, Helsingin maalaiskunta'da (günümüzde Vantaa) doğdu.
1953'te, Predicate of Predicates'de Distributive Normal Forms in the Calculus adlı teziyle Helsinki Üniversitesinden doktorasını aldı. Georg Henrik von Wright'ın öğrencisiydi.
Hintikka, Harvard Üniversitesinde (1956-1969) "Junior Fellow" idi ve 1990'dan ölümüne kadar Helsinki Üniversitesi, Finlandiya Akademisi, Stanford Üniversitesi, Florida Eyalet Üniversitesi ve son olarak Boston Üniversitesinde çeşitli profesörlük görevlerinde bulundu.[1] 30'dan fazla kitabın ve 300'den fazla bilimsel makalenin yazarı veya ortak yazarıydı, Hintikka matematiksel mantık, felsefi mantık, matematik felsefesi, epistemoloji, dil felsefesi ve bilim felsefesinde katkıda bulundu. Çalışmaları dokuzdan fazla dilde yayımlandı.
Hintikka, 1962'den 2002'ye kadar akademik Synthese dergisinin editörlüğünü yaptı ve 10'dan fazla dergide danışman editörlük yaptı. Fédération Internationale des Sociétés de Philosophie'nin ilk başkan yardımcısı, Institut International de Philosophie'nin (1993–1996) Başkan Yardımcısı ve Amerikan Felsefe Derneği, Uluslararası Tarih ve Felsefe Birliği'nin bir üyesiydi. Bilim Fakültesi, Sembolik Mantık Derneği ve Bilim Felsefesi Derneği yönetim kurulu üyesiydi. 2005 yılında, "kipsel kavramların, özellikle de bilgi ve inanç kavramlarının mantıksal analizine yaptığı öncü katkılardan dolayı" mantık ve felsefe alanında Rolf Schock Ödülü'nü kazandı. 1985'te Florida Felsefe Derneği'nin başkanıydı.
Norveç Bilim ve Edebiyat Akademisi üyesiydi.[2] 26 Mayıs 2000'de Hintikka, İsveç Uppsala Üniversitesi Tarih ve Felsefe Fakültesi'nden fahri doktora aldı.[3]
Felsefi çalışmaları değiştir
Hintikka, formel epistemik mantığın ve mantık için oyun semantiğinin kurucusu olarak kabul edilir. Kariyerinin başlarında, esas olarak Saul Kripke'nin çerçeve semantiğine benzeyen bir kipsel mantık semantiği tasarladı ve Evert Willem Beth'ten bağımsız olarak artık yaygın olarak öğretilen semantik tabloyu keşfetti. Daha sonra, ağırlıklı olarak oyun semantiği ve "dallanan niceleyicileri" ile bilinen bağımsızlık dostu mantık üzerinde çalıştı ve niceleyiciler hakkındaki sezgilerimize geleneksel birinci dereceden mantıktan daha iyi adalet sağladığına inandı. Aristoteles, Immanuel Kant, Ludwig Wittgenstein ve Charles Sanders Peirce üzerinde önemli tefsir çalışmaları yaptı. Hintikka'nın çalışmaları, Franz Brentano ve Peirce tarafından kurulan, Gottlob Frege ve Bertrand Russell tarafından geliştirilen ve Rudolf Carnap, Willard Van Orman Quine ve Hintikka'nın öğretmeni Georg Henrik von Wright tarafından sürdürülen felsefedeki analitik eğilimin bir devamı olarak görülebilir. Örneğin, 1998'de, Russell'ın 1903'te The Principles of Mathematics ile yaptığına benzer bir keşif duruşu sergileyen The Principles of Mathematics Revisited'ı yazdı.
Seçilmiş kitapları değiştir
Bibliyografya için bkz. Auxier ve Hahn (2006).
- 1962. Knowledge and Belief – An Introduction to the Logic of the Two Notions ISBN 1-904987-08-7
- 1969. Models for Modalities: Selected Essays ISBN 978-90-277-0598-3
- 1975. The intentions of intentionality and other new models for modalities ISBN 978-90-277-0634-8
- 1976. The semantics of questions and the questions of semantics: case studies in the interrelations of logic, semantics, and syntax ISBN 978-95-1950-535-0
- 1989. The Logic of Epistemology and the Epistemology of Logic ISBN 0-7923-0040-8
- 1996. Ludwig Wittgenstein: Half-Truths and One-and-a-Half-Truths ISBN 0-7923-4091-4
- 1996. Lingua Universalis vs Calculus Ratiocinator ISBN 0-7923-4246-1
- 1996. The Principles of Mathematics Revisited ISBN 0-521-62498-3
- 1998. Paradigms for Language Theory and Other Essays ISBN 0-7923-4780-3
- 1998. Language, Truth and Logic in Mathematics ISBN 0-7923-4766-8
- 1999. Inquiry as Inquiry: A Logic of Scientific Discovery ISBN 0-7923-5477-X
- 2004. Analyses of Aristotle ISBN 1-4020-2040-6
- 2007. Socratic Epistemology: Explorations of Knowledge-Seeking by Questioning ISBN 978-0-521-61651-5
Ayrıca bakınız değiştir
Kaynakça değiştir
- ^ "Professor Jaakko Hintikka (1929-2015)". Boston University Philosophy Department. Boston University. 13 Ağustos 2015. 18 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2015.
- ^ "Gruppe 3: Idéfag" (Norveççe). Norwegian Academy of Science and Letters. 9 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2011.
- ^ "Honorary doctorates - Uppsala University, Sweden". www.uu.se. 7 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2018.
İleri okumalar değiştir
- Auxier, R.E., & Hahn, L. (eds.) 2006. The Philosophy of Jaakko Hintikka (The Library of Living Philosophers). Open Court. Includes a complete bibliography of Hintikka's publications. ISBN 0-8126-9462-7
- Bogdan, Radu (ed.) 1987. Jaakko Hintikka. Kluwer Academic Publishers. ISBN 90-277-2402-4
- Kolak, Daniel 2001. On Hintikka. Wadsworth. ISBN 0-534-58389-X
- Kolak, Daniel & Symons, John (eds.) 2004. Quantifiers, Questions and Quantum Physics: Essays on the Philosophy of Jaakko Hintikka. Springer. ISBN 1-4020-3210-2978-951-51-7884-8
Dış bağlantılar değiştir
Wikimedia Commons'ta Jaakko Hintikka ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur- Jaakko Hintikka's personal website 6 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Philosopher Jaakko Hintikka reveals love affair between his wife and JFK. 6 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Helsinki Times.
- Jaakko Hintikka in 375 humanists – 20 May 2015. 29 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Faculty of Arts, University of Helsinki.
