Hotakîler

(Hotakiler sayfasından yönlendirildi)

Hotakî hanedanı (1709 - 1738) Afgan kökenli Gilzai Boyu'ndan (Peştunlar) gelen Mir Üveys Han Hotak tarafından, bugünkü Afganistan'ın Kandahar şehrinde kurulmuştur. Mirüveys ve destekçileri 1709 yılında İran'da hüküm süren Safevî yönetimi zamanında ortaya çıktılar. Mirwais Han yönetime Pers Kralları'nı temsilen gelen Gürcistan doğumlu Kandahar valisini öldürerek başladı. Ardından Mirüveys bölgede bulunan diğer valilerin de öldürülmesini istesi, bunun ile birlikte Afganlar tüm Iran ordusunu mağlup etti ve ordu Safeviler'in başkenti İsfahan'ı da terk etmek zorunda kaldı.

Hotakîler
امپراتوری هوتکیان
د هوتکيانو ټولواکمني
1709-1738
Hotakîler bayrağı
Hotaki İmparatorluğu'nun 1728 sonlarındaki haritası
Hotaki İmparatorluğu'nun 1728 sonlarındaki haritası
BaşkentKandehar
(1709-1722), (1725-1738)
İsfahan
(1722-1729)
Yaygın dil(ler)Peştuca (şiir)
Farsça (şiir)
Resmî din
Sünnilik
HükûmetMutlak monarşi
Hükümdar 
• 1709-1715
Mirwais Hotak
• 1715-1717
Abdul Aziz Hotak
• 1717-1725
Mahmud Hotak
• 1725-1730
Ashraf Hotak
• 1725-1738
Hussain Hotak
Tarihî dönemYeni Çağ
• Kuruluşu
21 Nisan 1709
• Dağılışı
24 Mart 1738
Öncüller
Ardıllar
Safevîler
Babürlüler
Afşar İmparatorluğu
Afganistan Şahı Mahmut Hotaki

Mirüveys Han 1715 yılında sağlık problemleri nedeni ile yaşamına yitirdi ve yerine Afganlar'dan oluşan bir ordu ile İran'ı işgâl eden bir komutan olan oğlu Mir Mahmud Hotakî geçti. Mir Mahmud 1722 yılında İsfahan şehrini ele geçirdi ve kendini İran Şahı ilân etti. Fakat büyük çoğunluk Fars kökenli olduğundan Mir Mahmud'un hükümdarlığı tepki topladı ve tanınmadı. Hotakî hanedanının egemenliği süresince bu nedenle büyük isyanlar yaşandı ve mutlak hâkimiyeti kurmayı zorlaştırdı. Aynı süreçte süregelen kan davaları nedeni ile oldukça zayıflayan hanedan İsfahan'da yerlilerin çıkardığı isyanın ardından Safevî soyundan gelen 3.000'den fazla kişinin de öldürüldüğü bir isyanla tamamen ortadan kalktılar. Hotakîler 1729'da Afşar hanedanının önderi Nadir Şah tarafından Damgan Savaşı'nda yenildiler ve Afganistan'a geri püskürtüldüler.[1][2]

Notlar değiştir

  1. ^ Prof. D. Balland, "Ašraf Ghilzai", in Encyclopædia Iranica, Online Edition 2006, (LINK 11 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
  2. ^ Encyclopaedia Britannica - The Hotakis (from Afghanistan)...Link 11 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar değiştir