Hasan Ruhani
Hasan Ruhani (Farsça: حسن روحانی; d. 12 Kasım 1948, Surhe, Simnan Eyaleti), İranlı siyasetçi, din adamı, hukukçu ve İran'ın 7. cumhurbaşkanı.
| Hasan Ruhani | |
|---|---|
| |
| 7. İran cumhurbaşkanı | |
| Görev süresi 3 Ağustos 2013 - 3 Ağustos 2021 | |
| Yerine geldiği | Mahmud Ahmedinejad |
| Yerine gelen | İbrahim Reisi |
| Bağlantısızlar Hareketi genel sekreteri | |
| Görev süresi 3 Ağustos 2013 - 17 Eylül 2016 | |
| Yerine geldiği | Mahmud Ahmedinejad |
| Yerine gelen | Nicolás Maduro |
| İran Nükleer Başmüzakerecisi | |
| Görev süresi 6 Ekim 2003 - 15 Ağustos 2005 | |
| Yerine geldiği | Makam oluşturuldu |
| Yerine gelen | Ali Laricani |
| Milli Güvenlik Yüksek Kurulu sekreteri | |
| Görev süresi 14 Ekim 1989 - 15 Ağustos 2005 | |
| Yerine geldiği | Makam oluşturuldu |
| Yerine gelen | Ali Laricani |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Hasan Fereydoun 12 Kasım 1948 Surhe, Simnan, Pehlevî İranı |
| Evlilik(ler) | Sahebeh Arabi (e. 1968)
|
| Çocuk(lar) | 5 |
| Bitirdiği okul | Kum Havzası Tahran Üniversitesi Glasgow Caledonian Üniversitesi |
| Ödülleri |  Nasr Nişanı (1. Sınıf) Fath Nişanı (2. Sınıf)
|
| İmzası | 
|
| Askerî hizmeti | |
| Bağlılığı |  İran
|
| Hizmet yılları | 1971-72 (zorunlu askerlik) 1985-91 |
| Komutası | İran Hava Savunma Kuvvetleri (1985-91) İran Silahlı Kuvvetleri (1988-89) |
| Çatışma/savaşları | Irak-İran Savaşı |
Ilımlı ve pragmatist bir lider olan Ruhani, 2013 İran Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde % 50'nin üzerinde oy alarak İran'ın yedinci Cumhurbaşkanı oldu.[1]
Gençliği ve eğitimi değiştir
Hasan Ruhani 12 Kasım 1948'de Simnan Eyaleti'nin Surhe şehrinde dindar bir ailede doğdu. Babası Hac Esedullah Feridun, Surhe'de bir baharat dükkanına sahipti. Babası Esedullah Feridun, Muhammed Rıza Pehlevi zamanında siyasi olarak aktif olduğu ve önce 1962'de tutuklandığı ve daha sonra 1979'da İran Devriminden önce yirmi kez tutuklandığı söyleniyor. Çeşitli din alimlerinden dini eğitim aldıktan sonra 1969 yılında başladığı Tahran Üniversitesi'ndeki hukuk eğitimini 1972 yılında bitirdi. 1979 yılında Büyük Britanya'ya giderek İskoçya'daki Glasgow Caledonian Üniversitesi'nde çalışmalarını sürdürdü ve 1995 yılında hukuk alanında masterını 1999 yılında ise doktorasını tamamladı.
Ruhani, iyi derecede Fransızca, Almanca, İngilizce, Arapça ve Rusça biliyor.[2]
Siyasî faaliyetleri değiştir
Hasan Ruhani, İran İslamcı hareketinin başlangıcında Ayetullah Ruhullah Humeyni'yi takip ederek siyasi faaliyetlerine başladı. 1965 yılında İran'da seyahat etmeye başladı ve Şah Muhammed Rıza Pehlevi'nin hükûmetine karşı konuşmalar yapmaya başladı. O yıllarda birçok kez tutuklandı ve kamuya açık konuşmalar yapmaktan men edildi.[3] Kasım 1977'de, Ruhullah Humeyni'nin oğlunun ölümünü anmak için Tahran'ın Ark Camii'nde düzenlenen halka açık bir tören sırasında Ruhani, İslamcı hareketin sürgündeki lideri Ayetullah Humeyni için "İmam" unvanını ilk kez kullandı. İran'ın dışında, yurt dışında okuyan İranlı öğrencilere halka açık konuşmalar yaptı ve Fransa'ya giden Humeyni'ye katıldı.
İran İslam Devrimi'nden sonra doğmakta olan İslam Cumhuriyeti'ni istikrara kavuşturmak için elinden geleni yaptı ve ilk adım olarak, düzensiz İran ordusunu ve askeri üslerini örgütlemekle işe başladı. 1980'de İran Meclisine seçildi. Devrim sonrası Mecliste toplam 20 yıllık bir dönem boyunca görev aldı.
Özel hayatı değiştir
1968 yılında Sahibe Arabi ile evlendi. 5 çocuğu var.
Kaynakça değiştir
- ^ "Hasan Ruhani, İran'ın müstakbel Cumhurbaşkanı". bbc.com. 15 Haziran 2013. 3 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
- ^ "İran'da Hasan Ruhani dönemi". bbc.com. 3 Ağustos 2013. 30 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
- ^ Rouhani, Hassan (2008). Memoirs of Hassan Rouhani; Vol. 1: The Islamic Revolution (Farsça). Tehran, Iran: Center for Strategic Research. ISBN 978-600-5914-80-1.
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Mahmud Ahmedinejad |
İran Cumhurbaşkanı 2013-2021 |
Sonra gelen: İbrahim Reisi |