Haldia

(Haldiya sayfasından yönlendirildi)
GrekçeΧαλδία, θέμα Χαλδίας
Haldiya Theması
Bizans İmparatorluğu Thema
ca. 820/840-1091/1095
1098-1126
1140-1204
Haldia harita üzerinde
Haldia harita üzerinde
Bizans İmparatorluğu'nun Asya Themaları yaklaşık 842. İmparatorluğun en kuzey doğu ucunda yer alan Haldia'nın stratejik yeri aşikardır.
Merkez Trapezus
Tarih Orta Çağ
 - Thema olarak kurulması ca. 820/840
 - Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun gelişinden sonra Bizans'tan otonom olmuştur 1091/1095-1098
 - Konstantinos Gavras'ın isyanı 1126-1140
 - Dördüncü Haçlı Seferi'nden sonra Bizans'tan otonom olmuştur 1204
 - Osmanlılar'ın eline geçti 1461

Haldia (YunancaΧαλδία, Khaldia) Karadeniz ve kuzeydoğu Anadolu'nun (modern Türkiye) dağlık iç kesimlerinde yer alan tarihi bir bölge. İsim, antik çağlarda bölgede oturan Chaldoi (ya da Chalybes) olarak adlandırılan halktan türemiştir. Haldia, Bizans döneminde kullanılmış, 840 yılından itibaren Haldia Theması (Yunanca: θέμα Χαλδίας) olarak bilinir. Bölge, 1461 yılında Osmanlı İmparatorluğu tarafından ele geçirilene kadar, Orta Çağın son döneminde, Trabzon İmparatorluğu'nun çekirdeğini oluşturmuştur.

Anthony Bryer, ismin kökeninin VII. Konstantinos'un yaptığı şekliye Chaldea değil ama ahalinin konuştuğu Urartuca'da Güneş Tanrısı anlamında Haldi'den geldiğini belirtir. Bryer, çalışmalarını kaleme aldığı dönemde Of ilçesinin bazı köylerinin hala "Halt" olarak bilindiğini not etmiştir.[1]

Kaynakça değiştir

  1. ^ Anthony Bryer, "Greeks and Türkmens: The Pontic Exception" 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Dumbarton Oaks Papers, 29 (1975), p. 116f