Gorizia
Gorizia (Slovence: Gorica, Furlanca: Gurize, Almanca: Görz), İtalya'nın kuzey doğu coğrafi bölgesinde Friuli-Venezia Giulia özerk idari bölgesinde aynı ismi taşıyan Gorizia ili'nin merkezi olan bir şehir ve komündür.
Gorizia Gorica | |
---|---|
Comune di Gorizia | |
Ülke |
![]() |
Bölge | Friuli-Venezia Giulia |
İl | Gorizia ili |
İdare | |
• Belediye Başkanı | Rodolfo Ziberna |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 41 km² (15 mil²) |
Rakım | 86 m (282 ft) |
Nüfus (2017) | |
• Toplam | 34,428 |
• Yoğunluk | 840/km² (2.100/mil²) |
Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAS) |
• Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYS) |
Posta kodu |
34170 |
Alan kodu | 0481 |
Resmî site www.comune.gorizia.it |
Coğrafi konumDeğiştir
Gorizia Alplerinin eteklerindeki tepelik bir arazide kurulmuştur. İtalya-Slovenya sınırında bulunmaktadır. Yörel bölgenin turizm, ticaret ve sanayi merkezi olma görevi yapmaktadır. Slovenya'da daha sonra bir tarihte kurulmuş ve 1947'den sonra hızla gelişmiş olan Nova Görica şehri ile coğrafi bakımdan bağlı olup iki şehir tek bir şehirsel bölge oluşturmaktadırlar.
Gorizia Isonzo Nehri ile Vipava Nehrinin birleştiği bir mevkide kurulmuştur. "Collio tepeleri" nden bakılan bir küçük ovadadır, Bu tepeler çok olağanüstü kaliteli şarap üreten bağlarla kaplıdır. Şehir kuzeyinde bulunan dağ silsilesi dolayısıyla, civarındaki bölgelere büyük aksi etkiler yapan ve kuzeyden gelen bora fırtınasından korunaklıdır. Bu nedenle kuzeyde Alp dağlarına yanında olmakla beraber Gorizia'da ilimli bir Akdeniz iklimi hakimdir. Bu nedenle şehir bir popüler turizm çeken merkezdir.
TarihDeğiştir
Orta ÇağDeğiştir
Habsburg DönemiDeğiştir
I. Dünya SavaşıDeğiştir
İtalya bölümüDeğiştir
Görülecek turistik yerlerDeğiştir
- Kale: Orta Çağlardan kalma surlardan oluşur ve o zamanlara bu şehrin bir önemli idari ve adli merkez olduğuna işaret eder. Üç önemli kısma bölünmüştür. "Corte dei Lanzi" şehrin silahlı koruyucuları için kurulmuştur ama bu kısımda bulunan büyük kule 16. yüzyılda yıkılmıştır. İkinci kısım 13. yüzyılda yapılmış olan "Palazzetto dei Conti (Kontlar Sarayı)" ve üçüncü kısım ise Venedik Cumhuriyeti için yapılmış " Palazzetto Veneto"dur. Bu kalenin küçük kilisesinde bazı Rönesans stili fresko tablo parçaları ve Venedik okulu artistlerinin yaptığı tablolar sergilenir. Kalede ayrıca "Gorizia'da Orta Çağlar Müzesi" bulunur.
- Katedral: Orijinal olarak 14. yüzyılda yapılmıştır ama I. Dünya Savaşı'nda Gorizia'nin birçok önemli yapısı gibi yerle bir olup savaştan sonra 1682′de yapılan plana göre yeniden yapılmıştır.
- San Ignatius di Loyola Kilisesi: Katolik kontr-devrime önayak olan Ignatius di Loyola anısına 1680-1725 döneminde Cizvitler tarafından yapılmıştır.
- Palazzo Attems Petzenstein: 19, yüzyıl yapımı ve tasarımı mimar Nicolò Pacassi.
- The church of San Rocco.
- Palazzo Cobenzl: Şehirde bulunan Başpiskoposluk merkezi.
- Lantieri'lerin Konağı:
- Palazzo Coronini Cronberg, including an art gallery.
- Transalpina demiryolu gar meydanı şimdi İtalya ve Slovenya arasında bölünmüştür.
- "Seminario Minore": İtalya'da çok iyi tanınmış akademik Dışişleri Araştırmaları çalışmaları yapan ve öğrencilere kurslar sağlayan Trieste Üniversitesi Uluslararası ve Diplomatik Bilimler Bölümü'nün merkezidir.
SınırlarDeğiştir
İtalya'ya ait Gorizia Şehri ile Slovenya'ya ait Nova Gorica şehirleri arasında bir uluslararası sınır bulunmaktadır. 2007′ye kadar bu iki ülke arasında ancak belirli 5 sınır kapısından çok kontrollü giriş ve çıkış yapılmaktaydı ama Slovenya'nın 2007'de Avrupa Birliği'ne kabulü ile sınır giriş çıkışları serbest olmuştur. Ama 5 sınır kapısı hala kullanılmaktadır. Bunlar
- Casa Rossa-Rožna Dolina
- Via San Gabriele-Erjavceva Ulica
- Via del Rafut-Pristava
- San Pietro (Via Vittorio Veneto)/Šempeter pri Gorici
- Nova Gorica demiryolu garaj meydanı
- San Andrea-Vrtojba: Şehrin güneyinde ana karayolu sınır kapısı.
Tarihte demografiDeğiştir
Şu gösterge Görizia nüfusunun 18. yüzyıl sonlarından II. Dünya Savaşı başlarına kadar tarihsel gelişmesini, resmi Avusturya nüfus sayımlarına dayanarak, göstermektedir.
Sayım[1] | Etnik yapı | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Yıl | Gorizia |
İtalyanlar ve Friulililer |
Slovenler | Diğer Slavlar | Etnik Almanlar | Yahudiler |
1789 | 7.639 | - | - | - | - | 300 |
1850 | 10.581 | - | - | - | - | - |
1857 | 13.297 | - | - | - | - | - |
1869 | 16.659 | %66,6 | %21,0 | - | %10,8 | %1,8 |
1880 | 19.113 | %70,7 | %17,8 | %0,3 | %11,2 | %(1,4) |
1890 | 20.019 | %74,2 | %17,8 | %0,5 | %7,5 | - |
1900 | 23.765 | %67,8 | %20,0 | %0,5 | %11,6 | - |
1910 | 29.291 | %50,6 | %36,8 | %1,3 | %11,1 | %(0,9) |
1921 | 39.829 | %60,8 | %37,1 | - | - | - |
1924 | 45.540 | %70,6 | %28,5 | - | - | - |
1936 | 52.065 | %68,1 | %30,0 | - | - | - |
Kültür ve eğitimDeğiştir
Kardeş ŞehirlerDeğiştir
Gorizia şu kentlerle kardeş şehir bağlantısı kurmuştur:
ResimlerDeğiştir
KaynakçaDeğiştir
- ^ Branko Marušič, Pregled politične zgodovine Slovencev na Goriškem (Nova Gorica: Goriški muzej, 2005)
Ayrıca bakınızDeğiştir
Dış bağlantılarDeğiştir
Wikimedia Commons'ta Gorizia ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Gorizia Belediyesi resmi website25 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca) (İngilizce)
- Gorizia ve civari3 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Gorizia resim ve bilgileri (İngilizce)
- "Gorizia oggi" den gunluk haberler 28 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)
- İtalyanca Wikipedia "Gorizia" maddesi 5 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)