Elizabeth Fee (11 Aralık 1946 - 17 Ekim 2018), Liz Fee olarak da bilinir, bilim, tıp ve sağlık tarihçisiydi. Birleşik Devletler Ulusal Tıp Kütüphanesi, Tıp Tarihi Bölümü başkanıydı.[1]

Dr

Elizabeth Fee
Photograph of Dr Elizabeth Fee speaking during her tenure as the Chief Historian at the National Library of Medicine.
Doğum11 Aralık 1946(1946-12-11)
Belfast, Kuzey İrlanda
Ölüm17 Ekim 2018 (71 yaşında)
Bethesda, Maryland, ABD
EğitimCambridge Üniversitesi ve Princeton Üniversitesi
MeslekTıp tarihçisi ve Halk sağlıkçısı
İşverenBirleşik Devletler Ulusal Tıp Kütüphanesi, Johns Hopkins Halk Sağlığı Okulu ve New York Eyalet Üniversitesi
EvlilikMary Garafolo

Önceki Hayatı ve Eğitimi değiştir

Fee, Metodist bir aile olan Deirdre ve John Fee'nin çocuğu olarak Belfast'ta doğdu. Beş aylıktan itibaren ailesiyle birlikte Çin, Malezya, Hindistan, Mısır ve Avrupa'nın çeşitli yerlerine seyahat etmeye başladı.[2][3][4] Çin'de kızıl hastalığına yakalandıktan sonra, Fee bir kulağında işitme duyusunu kaybetti.[5] Gençlik yaşlarında aile, Kuzey İrlanda'ya döndü.[5]

Fee, Cambridge Üniversitesi'nde biyoloji okudu ve İngiliz lisans derecesi sınıflandırması aldı. 1968'de Fulbright bursuyla ödüllendirildi ve Princeton Üniversitesi'ne Thomas Kuhn ile çalışmaya gitti. 1978'de iki yüksek lisans derecesi aldı ve bilim tarihi ve felsefesi alanında doktora derecesi aldı.[2] Victoria dönemine dayanan tezi, "Bilim ve 'Kadın Sorunu, 1860–1920" başlığını taşıyordu.[5]

Kariyer değiştir

Fee, New York Eyalet Üniversitesi'nde bilim ve tıp tarihi öğretmenliği yaptı ve insan cinselliği üzerine tartışmalı dersler başlattı.[5][6]

1974'te, Fee 1995'e kadar çalıştığı Johns Hopkins Halk Sağlığı Okulu'nda çalışmaya başladı. Sağlık beşeri bilimleri, uluslararası sağlık ve sağlık politikası gibi departmanlarda çalıştı.[7]

Fee, feminist harekete ve Sağlık Marksist Örgütü'ne dahil oldu.[2] 1994 yılında Nancy Krieger ile Women's Health, Politics, and Power: Essays on Sex/Gender, Medicine, and Public Health üstüne çalıştı.[7]

Özellikle HIV/AIDS tarihini belgelemek ve analiz etmek için yaptığı çalışmalarla tanındı. Tarihçi Theodore M. Brown, Fee'nin "savunmasız kişilerin ihtiyaçlarının ve haklarının 'halkı koruma' telaşı içinde ayaklar altına alınmamasını sağlamaya çalıştığını" söyledi.[2] O, 1988'de AIDS: The Burden of History ve 1992'de Daniel Fox ile AIDS: The Making of a Chronic Disease'ın yazarlığını yaptı. Çalışmaları lezbiyen, gey, biseksüel, transseksüel ve queer sağlığı ve refahı üzerine burs bilgisine sahipti.[7]

Fee, frengi hastalığının tedavisi, diş fırçasının tarihi ve biyoterörizm gibi çeşitli konularda neredeyse otuz kitap ve yüzlerce makale yayınladı.[2][3][5] Johns Hopkins'te görev yaptığı süre boyunca, Fee Halk Sağlığı, Disease and Discovery: A History of the Johns Hopkins School of Hygiene and Public Health'ın 1916-1939 Tarihi'ni yazdı.[6] Bu, ilk halk sağlığı okulunun ilk "biyografisi" olarak kabul edildi ve sözde teknokratik bir alandaki güç ağlarını belgeledi.[5] Daha sonra, o ve Roy Acheson halk sağlığı eğitimi tarihi yazdı.[6]

1990 yılında, Fee American Journal of Public Health'in (AJPH) tarih bölümünün editörü oldu.[6]

1990'larda, sınıf, ırk ve cinsiyeti inceleyen Sigerist Circle'ı ve kimliğin halk sağlığını nasıl etkilediğine dair anlayışı geliştirmeyi amaçlayan Amerikan Halk Sağlığı Derneği'nin 1848 Kafkasya Ruhu'nu başlattı.[5][6]

Fee, 1995 yılında Ulusal Tıp Kütüphanesi'nde Tıp Tarihi Bölümü Başkanı oldu.[7] Organizasyonu üç bölüm etrafında yeniden yapılandırmak için hareketleri denetledi: Nadir Kitaplar ve İlk El Yazmaları, Görüntüler ve Arşivler ve Sergiler.[2] 2000'lerde, Rockefeller Vakfı ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından 20. yüzyıl halk sağlığı girişimlerini analiz etmek için oluşturulan bir grup olan Küresel Sağlık Geçmişleri'nin liderlerinden biri oldu.[3][5] Bu, Marcos Cueto ve Theodore M. Brown ile birlikte yazılan The World Health Organization: A History kitabıyla sonuçlandı.[5] 2011 yılında Ulusal Tıp Kütüphanesi Baş Tarihçisi olarak atandı.[5]

2018'deki ölümünden kısa bir süre önce, Fee bağımsız bir araştırmacı olmak için emekli oldu.[3]

Ödülleri değiştir

Fee aşağıdaki ödülleri aldı:

Ulusal Halk Tarihi Konseyi

Özel hayatı değiştir

Fee, 1980'lerde Fee Johns Hopkins'de çalışırken eşi Mary Garafolo ile tanıştı. 2005'te Vancouver'da evlendiler.[3]

Ölümü ve Mirasi değiştir

Fee, 17 Ekim 2018'de Bethesda'da amyotrofik lateral skleroz komplikasyonları nedeniyle öldü.[2][3]

APJH'nin Haziran sayısında, Fee'nin halk sağlığı tarihi alanındaki etkisini belirten sekiz makale yer aldı.[9]

Kaynakça değiştir

  1. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; ajph isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  2. ^ a b c d e f g "NLM Mourns the Loss of Elizabeth Fee, PhD, former Chief of the NLM History of Medicine Division". National Library of Medicine. 22 Ekim 2018. 22 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2019. 
  3. ^ a b c d e f Hochman, Gilberto; Benchimol, Jaime; Wegner, Liene; Azevedo, Nara; Sá, Magali Romero; Martins, Ruth B. (Eylül 2006). "Elizabeth Fee: a historian reaching out to wider audiences". História, Ciências, Saúde-Manguinhos (İngilizce). 13 (3): 759-776. doi:10.1590/S0104-59702006000300011 . ISSN 0104-5970. PMID 17117523. 
  4. ^ Birn, Anne-Emanuelle (23 Ekim 2018). "In memoriam: Dr. Elizabeth Fee". CUNY Newswire (İngilizce). 28 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2019. 
  5. ^ a b c d e f g h i j Birn, Anne-Emanuelle; Brown, Theodore M. (18 Nisan 2019). "Elizabeth Fee (1946–2018)". American Journal of Public Health. 109 (6): 867-869. doi:10.2105/AJPH.2019.305065. ISSN 0090-0036. PMC 6508000 $2. PMID 30998404. 
  6. ^ a b c d e f Oransky, Ivan; Marcus, Adam (17 Kasım 2018). "Elizabeth Fee". The Lancet (İngilizce). 392 (10160): 2164. doi:10.1016/S0140-6736(18)32832-0 . ISSN 0140-6736. 
  7. ^ a b c d Reznick, Jeffrey S. (27 Aralık 2018). "Remembering Elizabeth Fee, PhD, 1946-2018". Circulating Now from NLM (İngilizce). 1 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2019. 
  8. ^ a b c Anne-Emanuelle Birn ScD; Theodore M. Brown PhD (18 Mayıs 2019). "Elizabeth Fee (1946–2018)". American Journal of Public Health. 109 (6): 867-869. doi:10.2105/AJPH.2019.305065. PMID 30998404. 
  9. ^ "AJPH History". Am J Public Health (İngilizce). ncbi.nlm.nih.gov. 109 (6). Haziran 2019. 19 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2019. 

Dış bağlantılar değiştir

  • Gilberto Hochman; Jaime Benchimol; Liene Wegner; Nara Azevedo; Magali Romero Sá; Ruth B. Martins (2006). "Elizabeth Fee: a historian reaching out to wider audiences". História, Ciências, Saúde-Manguinhos (Transcript of an interview). 13 (3): 759-776. doi:10.1590/S0104-59702006000300011 . PMID 17117523. 
  • Elizabeth Fee. "Blog posts". National Library of Medicine. 21 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2019.