Vikipedi

Edward Condon

Amerikalı fizikçi (1902 – 1974)

Edward Uhler Condon (2 Mart 1902 - 26 Mart 1974) Manhattan Projesi'nin bir parçası olan seçkin bir Amerikan nükleer fizikçi, kuantum mekaniğinin öncülerinden ve II. Dünya Savaşı sırasında radar ve nükleer silahların geliştirilmesinde katılımcıydı. Franck-Condon prensibi ve Slater-Condon kuralları onun ismini taşır.

Edward Uhler Condon[1]
Doğum02 Mart 1902(1902-03-02)
Alamogordo, New Mexico, Amerika Birleşik Devletleri
Ölüm26 Mart 1974 (72 yaşında)
Boulder, Colorado, Amerika Birleşik Devletleri
VatandaşlıkAmerika Birleşik Devletleri Amerika Birleşik Devletleri
EğitimKaliforniya Üniversitesi, Berkeley
Kariyeri
DalıNükleer fizik
Doktora
danışmanı		Raymond Thayer Birge
Doktora öğrencileriHalis Odabaşı[2]

Condon 1945-1951 Ulusal Standartlar Bürosu (şimdi NIST) müdürü idi. 1946 yılında, Condon Amerikan Fizik Derneği başkanı oldu ve 1953 yılında Amerikan Bilimsel İlerlem Derneği başkanı oldu.

McCarthy'nin ABD'de komünist sempatizanlarını kökünü kazıma çalışmaları yaptığı döneminde, Edward Condon 'yeni bir devrimci hareketin' bir 'takipçisi' olduğu gerekçesiyle Amerikan Karşıtı Faaliyetler Komitesi'nin hedefi idi. Condon; kuantum mekaniği, fizik ve bilime olan meşhur bağlılığı ile kendisini savundu.

Condon yaygın olarak, tanımlanamayan uçan nesnelerin (UFO) sıradan açıklamaları olduğu sonucunu gösteren Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri tarafından finanse edilen resmi bir yorum olan Condon Raporu'nun başlıca yazarı olarak 1968 yılında tanındı. Ay'daki bir kratere onun ad verilmiştir.

Gençliği ve eğitimi değiştir

Edward William Edward ve Carolyn Uhler New Mexico, Alamogordo, 2 Mart 1902 tarihinde doğdu. Babası[3][4] bölgede inşa edilmiş, bir demiryolunda denetmen olarak çalışıyordu. 1918 yılında Oakland, Kaliforniya'da yüksek okulundan mezun olduktan sonra, Condon Oakland Inquirer'de ve diğer gazetelerde üç yıl boyunca bir gazeteci olarak çalıştı.[3]

Berkeley'deki California Üniversitesi'nde başlangıçta Kimya bölümüne kaydoldu; lise Fizik öğretmeninin oradaki eğitmen kadrosuna dahil oldu öğrendiğinde, teorik fizik dersleri almak için lisans eğitimini Fizik olarak değiştirdi.[5] Lisans derecesini üç yılda, doktorasını ise iki yılda aldı.[3] Doktora tezi James Franck'ın bir önerisiyle Raymond Thayer Birge'nin spektral yoğunlukları ve ölçme ve bant analizini kombine etti.[6]

Ulusal Araştırma Konseyi bursu sayesinde, Münih'te Max Born'un yanında ve Göttingen'de Arnold Sommerfeld'in yanında okudu. Sommerfeld'in yanında, kuantum mekaniğini kullanarak doktora tezini yeniden yazdı, Franck-Condon prensibini oluşturdu.[6] Physical Review'da bir reklam gördükten sonra, elektron kırınımının da keşfini tanıtımı için özellikle sonbaharda 1927 yılında Bell Telephone Laboratuvarları'nın, kamu ilişkileri bölümünde çalıştı.[3][7]

İlk kariyeri değiştir

Minnesota Üniversitesi'ndeki bir yıl hariç, Condon Columbia Üniversitesi'nde kısa bir süre eğitim verdi ve 1928-1937 Princeton Üniversitesi'nde fizik doçenti oldu.[3][8] Philip M. Morse ile, 1929 yılında Kuantum Mekaniği adındaki konu ile ilgili ilk İngilizce metni yazdı. G.H. Shortley tarafından 1935 yayınlandığı andan itibaren "konuyla ilgili bir İncil" olarak nitelendirilen, Atom Spectra Teorisi yazdı.[9][10][11][Note 1]

Nükleer fizik, katı hal fiziği, ve kütle spektroskopisi araştırma programları kurulmasına 1937 yılında başlayan, Pittsburgh Westinghouse Electric Company araştırma müdür yardımcısı oldu. Daha sonra şirketin mikrodalga radar geliştirme araştırmasına yöneldi.[8] Atom bombalarında kullanılmak üzere uranyum izole etmekte kullanılan ekipman üzerinde çalıştı.[3] Condon İkinci Dünya Savaşı sırasında Millî Savunma Araştırma Komitesi için bir danışman olarak görev yaptı ve MIT Radyasyon Laboratuvarı'nı düzenlemekte yardımcı oldu.[8][10]

1943 yılında, Condon Manhattan Projesi katıldı. Altı hafta içinde, projenin askeri lideri General Leslie R. Groves, ile güvenlik konusunda çatışmaların bir sonucu olarak istifa etti. Condon üstün J. Robert Oppenheimer Chicago Üniversitesi'nde projenin Metalurji Lab müdürü ile bir tartışmaya tutulduğunda Genel Groves itiraz etmişti.[13][Note 2]

Ağustos 1943-Şubat 1945 tarihlerinde, Condon U-235 ve U-238 ayrımı üzerine Berkeley'de bir part-time danışman olarak çalıştı.[14] Condon 1944 yılında Ulusal Bilimler Akademisi'ne seçildi.[11] Savaşın ardından, Condon atom enerjisinin sıkı güvenlik önlemleri altında askeri denetimden ziyade sivil bilim adamları denetiminde kalması için kulis yapmak amacıyla bilim adamlarının organize edilmesinde öncü bir rol oynamıştır.[15] Condon Senator Brien McMahon, atom Enerjisi Senato Özel Komitesi başkanının bilim danışmanı olarak çalıştı Atom Enerjisi Komisyonu oluşturuldu Ağustos 1946 yılında yürürlüğe giren, atom enerjisini sivil kontrol altına alan McMahon-Douglas Kanununu yazdı.[3][10][15] Enternasyonalist bir bakış açısı benimseyerek, Condon uluslararası bilimsel işbirliğini tercih ve Amerikan-Sovyet Bilim Derneği'ne katıldı.[16]

NIST Direktörlüğü değiştir

Başkan Harry S. Truman, 1945 yılında (şimdi NIST olarak da bilinir) Ulusal Standartlar Bürosu direktörü olmak üzere Condon'ı aday gösterdi. Condon muhalefet olmadan ABD Senatosu tarafından onaylanmıştır ve 1951 yılına kadar görev yapmıştır.[3][14] Condon, 1946 yılında da Amerikan Fizik Derneği başkanı oldu.[10][11] 29 Mayıs 1946 tarihinde, FBI Direktörü J. Edgar Hoover çeşitli üst düzey hükûmet yetkililerini Sovyet ağının parçası olarak itham ettiği Başkan Truman yönelik bir mektup yazdı. Burada Condon "kılık değiştirmiş bir ajandan başka bir şey değil..." şeklinde tarif edildi. Yıllar sonra Senatör Daniel Patrick Moynihan bunları "temelsiz dedikodular" olarak nitelendirdi. Truman yönetimi Hoover'ın suçlamalarını görmezden geldi.[17]

Gelecek on yılda, Condon'ın güvenlik izni defalarca sorgulandı yorumlandı ve yeniden kuruldu. Kongre üyesi J. Parnell Thomas, Amerikan Karşıtı Faaliyetler Komitesi (HUAC) başkanı Mart 1947'de yayınlanan iki makale onun sadakatini karalayan Washington Times-Herald'a kurgulanmış bilgiler gönderdi.[18][19] Thomas'ın Condon'ı önde gelen bir dosya haline getirmek için çeşitli nedenleri vardı. İlk etapta bilimsel topluluğun uluslararası ruhu için hiçbir sempatisi yoktu; Condon destekli McMahon Kanunu'na muhalefeti artırmak için, kendi komitesinin ödenek artışı için tartışmaya dahil edip seçim sezonunda devam eden tartışmalarda kullanabilirdi.[20] Ticaret Bakanlığı 24 Şubat 1948 tarihinde Condon'ı sadakatsizlik suçlamalarından akladı. 2 Mart 1948 tarihli bir rapor HUAC "Dr Condon'ın atomik güvenliği zayıf halkalarından biri olduğu ortaya çıkmıştır" dedi[19] Condon şöyle yanıt verdi: "Benim atomik güvenliğin çok zayıf halkalarından biri olduğum doğruysa bu sevindiricidir; çünkü tamamen güvenilir, sadık, dürüst ve ülke çıkarlarına bağlı olduğum için; açıkça bütün hayatım kariyer olarak ortaya koymaktadır ki, kendinizi kesinlikle güvende hissedebilirsiniz.[21]

Onu savunanlara Albert Einstein ve Harold Urey de dahildi. Harvard'ın fizik bölümü ve çok sayıda meslek örgütü Condon'un adına Truman'a yazı gönderdi.[22] Sponsorları arasında bulunan dokuz Nobel Ödülü sahibi, desteklerini göstermek için, Atom Bilimcileri Acil Durum Komitesi 12 Nisan 1948 tarihinde bir akşam yemeği düzenledi.[23] Ulusal Bilimler Akademisi, aksine, Condon'ı savunmak yerine HUAC prosedürlerini eleştiren tek bir bildiri yayınlamayı göze alabildi. Üyeleri arasında yaygın desteğe rağmen (275'e karış 35), Ulusal Bilimler Akademi bir bildiri yayınlamadı, ve onun yerine Cumhuriyeti Thomas ile özel olarak görüşme yapmayı tercih etti.[24] 15 Temmuz 1948 tarihinde, Atom Enerjisi Komisyonu tarafından NIST gizli bilgilere erişebilmesi için Condon'a güvenlik izin belgesi verildi.[25]

1948 Eylül ayında Başkan Truman, yanında Condon otururken, "Hiçkimsenin asılsız söylentilerle dolu yayınlara karşı kendini güvende hissedemediği; dedikodu ve iftira dolu, önemli konularda çalışma yapmayı engelleyen bir atmosfer yaratıldığı" gerekçesiyle, Amerikan Bilimsel İlerleme Derneği (AAAS) yıllık toplantısında kürsüden cumhuriyetçi temsilcisi Thomas ve HUAC'ı kınadı. HUAC'ın faaliyetlerini, "Bugün en Amerikan karşıtı bir durumla uğraşmak zorundayız. Totaliter bir ülkenin iklimi var" sözleriyle eleştirdi.[3]

Condon bilimsel topluluk içinde güvenlik risklerinin tespit edilmesine yönelik Kongre girişimleri ile herhangi bir işbirliğine karşı çıktı. Haziran 1949 yılında bir meslektaşı hakkında HUAC bilgi veren Oppenheimer'a sert bir eleştirel mektupta şunları yazdı: "Ben bu kadar uzun süredir tanıdığımız ve iyi bir fizikçi ve iyi vatandaş onun ne olduğunu çok iyi bildiğimiz bir adam hakkında nasıl bu şekilde konuşulduğunu anlamaya çalışırken uykularım kaçtı" Temmuz 1949,[26] Senato komitelerinin çalışmasını düzenleyen kurallar dikkate alınarak bir Senato alt komitesi önünde ifade verdi. O kapalı oturumlar yapan ve daha sonra diğer bilim adamlarıyla beraber sadakatini karalama amaçlı bilgi sızdırdığı için Thomas ve HUAC'ı eleştirdi. Komitenin, meslektaşlarının cevap verebileceği kamuya açık oturum isteklerini reddettiğini belirtti.[27]

Devam eden saldırılar değiştir

Sicili nihayet 1951 yılında temizlendi ve Condon Corning Glass Works için araştırma ve geliştirme başkanı olmak için kamuda çalışmayı bıraktı. Condon $ 14,000 yıllık devlet maaş bırakmasının nedeni olduğunu söyledi. Başkan Truman övgü bir bildiri yayınladı: "Siz yönetmen olarak ve bilim adamları ve büronun faaliyetlerine verdiğiniz gözetimi arasında sizin duran nedeniyle görevlerine devam ve sadık bir dikkat ile en kritik görevde bulunmuş, yapılan bunun hiç "öncekine göre çok daha önemli kurum olmuştur. İki Cumhuriyetçi Kongre Condon'ı bir güvenlik riski olarak araştırırken ve, "iddialar devam ederken" ayrıldığı suçlamasını Ticaret Bakanı Charles Sawyer reddetti.[28]

Beş ay sonra Condon'ın izni, herhangi bir kişi devlet hizmeti ayrılırken yapıldığı gibi standart olarak iptal edildi.[18][29] 12 Temmuz 1954 tarihinde bir kez daha geçiş izni verildi. Bu 19 Ekim'de ilan edildi ve sonra Donanma Bakanı Charles S. Thomas tarafından 21 Ekim askıya alındı.[18] Başkan Yardımcısı Nixon güvenlik izninin askıya alınmasından pay çıkardı aldı ve Sekreteri Thomas, Nixon bu konuda bir rol oynadığı iddiasını reddetti ama Chicago atom bilim adamları "ulusal güvenlik sisteminin siyasi istismarı", suçlamasında bulundu.[30][31] Condon kendi güvenlik izni başvurusunu çekti ve şirket hükûmet araştırmalarından pay almaya çalıştığından ve kendisinde askeri araştırmada katılmak için gerekli izin olmadığından Corning Aralık ayında istifa etti. Yıllar sonra geçmişteki güvenlik değerlendirmelerden söz ederken şöyle dedi: "Ben ne zamana kadar süreceği belirsiz olan bir dizi değerlendirme ve yeniden değerlendirmeleri devam etmek istemedim".[18][32] Orada çalışırken Corning Condon'ın izni ile ilgili yasal giderleri ödemişti.[32]

1958 yılında, Condon, kararının "Eisenhower yönetiminin bilim adamlarına zulüm politikası işlediği ya da, en azından, başkalarının onlara saldırmak ve karalamak için ne yaptıklarına kayıtsız kaldığı" inancını yansıttığını belirtti. Condon, "Karar verdim ki, durum umutsuzdu, ve ben yedi uzun yıl boyunca bu kuvvetlere direnmek için makul derecede benden beklenebilecek ne varsa yapmıştım" dedi.[33]

Son dönem kariyeri değiştir

Condon 1970 yılında emekli olana dek, Astrofizik Enstitüsü Laboratuvarı üyeliği yaptı. 1963 Boulder Colorado Üniversitesi'nde ve daha sonra da 1956-1963 St Louis Washington Üniversitesi'nde fizik profesörü oldu.[3]

1966 yılından 1968'e kadar, Condon, Condon Komitesi olarak bilinen Boulder'ın UFO Projesi'ni, yönetti. Condon itibarı ve UFO'lar ile ilgili herhangi belirtilen pozisyonda olmaması nedeniyle seçildi. Daha sonra o, Bilimsel Araştırma ABD Hava Kuvvetleri Office'in parçası olarak "gerekli bir kamu hizmetinin yapılması ricaları nedeniyle" projeyi yönetmeyi kabul ettiğini yazdı.[34] Yazdığı nihai rapor tanımlanamayan uçan nesnelerin sıradan açıklamaları olduğu sonucuna vardı. Bu ana akım bilim adamları ve akademisyenler arasında UFO'lara genellikle düşük düzeyde bir ilginin anahtar unsuru olarak gösterilmiştir[35]

Condon ayrıca Amerikan Fizik Enstitüsü[34] ve 1964 yılında Fizik Öğretmenleri Amerikan Derneği başkanı oldu.[10] O, Fen Bilimleri Sosyal Sorumluluk (1968-1969) için Derneği başkanı ve Akil Nükleer Politika Komitesi Ulusal eşbaşkanlığını yaptı.[10] Condon, Arizona Üniversitesi'nden Hugh Odishaw ile Fizik El Kitabını düzenlendi.[3] 1968 yılında Optik Derneği tarafından layık görülen Frederic Ives Madalyası aldı.[36] emekli olduktan sonra, meslektaşları Festschrift yayımı ile kendisini şereflendirdiler.[37]

Condon, Emilie Honzík ile evlendi. Bir oğlu ve bir kızı vardı.[3] Condon Boulder Colorado Topluluk Hastanesi'nde 26 Mart 1974 tarihinde vefat etti.[3] Condon'un Halis Odabaşı[2] ile yazdığı Atomik Yapı kitabı, 1980 yılında birkaç yıl sonra ortaya çıktı.[38] Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü (NIST) Condon için adında bir yıllık ödül veriyor.Condon Ödülü NIST bilim ve teknoloji yazılı anlatım seçkin başarıları tanır. Ödül 1974 yılında başlatılmıştır.[39] Ay üzerinde bir krater Condon onuruna adlandırılmıştır.[40]

Notlar değiştir

  1. ^ Some sources date The Theory of Atomic Spectra to 1936, but facsimile editions establish 1935 as the correct copyright date, along with Wheeler.[12]
  2. ^ Condon was upset that Oppenheimer did not stand up to Groves, but he did not know that Oppenheimer had yet to receive his own security clearance.[13]

Kaynakça değiştir

  1. ^ Edward Condon 1944 yılında 5 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ABD Ulusal Bilimler Akademisi'ne üye seçildi.
  2. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 20 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2020. 
  3. ^ a b c d e f g h i j k l m M'Ehle, Victor K. (27 Mart 1974). "Edward Condon, Leader In A-Bomb Creation, Dies". The New York Times. 16 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2012.  paywalled
  4. ^ Morse, 125
  5. ^ Morse, 126
  6. ^ a b Morse, 127
  7. ^ Morse, 128
  8. ^ a b c Wang, "Security," 242
  9. ^ Wheeler, Geons, 112
  10. ^ a b c d e f Branscomb, Lewis M. "Edward U. Condon, 1902-1974". Washington University Library. 20 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2012. 
  11. ^ a b c Wang, "Security," 241
  12. ^ Condon, E. U. and Shortley, G. H. (1935). The Theory of Atomic Spectra. Cambridge University Press. ISBN 0521092094. 27 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2014. 
  13. ^ a b Bird and Sherwin, 223-224
  14. ^ a b Wang, "Security," 243
  15. ^ a b Wang, "Security," 243-4
  16. ^ Wang, "Security," 244, 244n15
  17. ^ Moynihan, Secrecy, 63-8
  18. ^ a b c d "Condon Abandons Clearance Fight". The New York Times. 14 Aralık 1954. 6 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2012. 
  19. ^ a b Wang, "Security," 246
  20. ^ Wang, "Security," 252-5
  21. ^ Wang, "Security," 248-9
  22. ^ Wang, "Security," 249
  23. ^ Wang, "Security," 249-50
  24. ^ Wang, "Security," 251
  25. ^ Wang, "Security," 255
  26. ^ Bird and Sherwin, 398.
  27. ^ Knowles, Clayton (21 Temmuz 1949). "Condon Hits 'Leaks' in House Inquiries". The New York Times. 6 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2012. 
  28. ^ "Dr. Condon Resigns for Larger Salary". The New York Times. 11 Ağustos 1951. 6 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2012. 
  29. ^ Wang, "Security," 265
  30. ^ "Nixon Warns Foes of Reds in Party". The New York Times. 23 Ekim 1954. 6 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2012. 
  31. ^ "Nixon Remarks Cited on Condon Case Role". The New York Times. 17 Aralık 1954. 6 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2012. 
  32. ^ a b Bird and Sherwin, 460
  33. ^ Wang, "Security," 266
  34. ^ a b Dick, Biological, 293
  35. ^ Sturrock, Peter A (1987). "An Analysis of the Condon Report on the Colorado UFO Project". Journal of Scientific Exploration. 1 (1). s. 75. 17 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2014. 
  36. ^ "Frederic Ives Medal / Quinn Prize". Optical Society. 1 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2012. 
  37. ^ Brittin, Wesley E. and Odabaşı, Halis, (Ed.) (1971). Topics in Modern Physics: A Tribute to Edward U. Condon. Londra: Hilger. 
  38. ^ Condon, E.U. and Odabaşı, Halis (1980). Atomic Structure. Cambridge University Press. 
  39. ^ "Physics Lab: 2005-2007: Awards and Honors". NIST. 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2012. 
  40. ^ "Condon". Gazetteer of Planetary Nomenclature. International Astronomical Union. 16 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2012. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Edward_Condon&oldid=32508769" sayfasından alınmıştır