Duvar yatağı
Duvar yatağı (açılır yatak, katlanır yatak veya Murphy yatağı olarak da bilinir), duvara dikey olarak veya bir dolap içine katlanarak saklamak için kullanılan, bir ucu menteşeli olan bir yatak türüdür. Böyleleikle kullanılmadığı zamanlarda yer tasarrufu sağlamaktadır. Çoğunlukla hem yatak hem de dolap olarak kullanılabildiklerinden dolayı duvar yatakları çok işlevli mobilyalar olarak kabul edilebilir.
Tarih değiştir
Duvar yatağı, adını küçük dairesinde yer açmak için yaratıcı bir yöntem bulmak isteyen New York'ta İrlandalı bir göçmen olarak yaşayan William Lawrence Murphy'den (1876–1957) almıştır.
Murphy öncesi katlanır yataklar değiştir
Katlanır yataklar "büro karyolası" adıyla 18. yüzyılda ortaya çıktı, ancak hiçbir zaman popülerlik kazanmadı. Yatak kapatıldığında, sahte bir çekmeceli çalışma masası gibi görünüyordu. Gloag, 18. yüzyıldan kalma üç parçaya işaret etmektedir. Biri Gillows of Lancaster ve London tarafından 1788'de, diğeri John Taylor tarafından 1769'da reklamı yapılan ve üçüncüsü ise 1797'de Kabine Çalışması Fiyatları'nda yayınlanan bir açıklama ile tanıtılan üründür. [1]
Murphy'nin icatlarından önce katlanır yataklar ABD'de Sears, Roebuck & Co. kataloğu aracılığıyla sunulmuştur.[2]
Murphy değiştir
Murphy, duvar yatağının ilk patentlerini alma için 1900'lerde başvurda bulunmuştur. Efsaneye göre, bir opera sanatçısına kur yapıyordu, ancak San Francisco'da tek odalı bir apartman dairesinde yaşıyordu ve zamanın ahlaki kuralları, bir kadının bir erkeğin yatak odasına girmesine karşı çıkıyordu. Murphy'nin icadı, yatak odasını bir salona dönüştürerek bu sorunu ortadan kaldırmıştır.[3]
Murphy, 18 Haziran 1912'de[4] ve 27 Haziran 1916'da "Yatak Tasarımı" için bir diğeri dahil olmak üzere bir dizi patent aldığı pivot ve karşı dengeli tasarımları tanıttı.[5]
Tasarımlar ve modeller değiştir
Çoğu duvar yatağında yaylı divan yoktur. Bunun yerine şilte genellikle ahşap bir platform veya tel örgü üzerine konulur ve kapalı konumdayken sarkmaması için yerine sabitlenir. Şilte, ünite dik katlandığında şilteyi yerinde tutmak için genellikle esneyebilen elastik kayışlarla karyola çerçevesine bağlanır. Piston veya burulma yayları, modern Murphy yataklarının kolayca indirilip yükseltilmesini sağlayan parçalar olarak kullanılır.
İlk modelden bu yana, yana monte duvar yatakları, duvar ranzaları ve diğer işlevleri içeren çözümler dahil olmak üzere birçok başka varyasyon ve tasarım ortaya çıkmıştır. Yatak katlandığı zaman katlanan masa veya çalışma masasına sahip duvar karyolaları popülerdir ve kanepeli modelleri ile raf çözümleri de mevcuttur. Böylelikle ürüne daha işlevsellik de katılmıştır.
Riskler değiştir
Düzgün bir şekilde sabitlenmez veya kullanılmaz ise duvar yatağı yere düşebilir. Illinois'deki 1945 tarihli bir davada, bir kiracının kiralık bir han odasına monte edilmiş bir duvar yatağından yaralanma riskinin olduğunu ortaya çıkardı.[6] 1982'de, kapalı bir Murphy yatağında sarhoş bir adam boğuldu.[7] 2005'te iki kadın, yanlış monte edilmiş bir duvar yatağı tarafından sıkışarak boğuldu.[8] 2014 yılında açılan bir dava, kusurlu bir duvar yatağının Staten Island'lı bir adamın ölümüne yol açtığını ortaya sürdü.[9][10]
Popüler kültürde değiştir
Duvar yatakları, sessiz filmler de dahil olmak üzere erken sinemada komik sahneler için yaygın bir üründü. Bir Murphy yatağının yer aldığı bilinen en eski film, 1903 yılında Edison Pictures tarafından Subub Surprises the Burglar olarak yeniden yapılan, kayıp 1900 Biograph Company filmi A Bulletproof Bed'dür.[11] Cursed by His Beauty (1914), Fatty's Reckless Fling (1915), He Don't Stay Down (1915) ve Bath Tub Perils (1916) dahil olmak üzere 1910'ların birçok Keystone Studios yapımında kullanılan bir şaka unsuruydu.[11] Charlie Chaplin'in 1916 tarihli Bir AM'si de bir Murphy yatağıyla abartılı bir sahne içeriyor.
Çizgi romanlarda Murphy yatağı, Tenten'in Red Rackham's Treasure adlı kitabında Profesör Calculus'un bir icadı olarak tasvir edilmiştir.
Kaynakça değiştir
- ^ Gloag 1952.
- ^ "Murphy In-a-Dor Beds", San Francisco City Guides, 18 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 30 Ocak 2023 Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım) - ^ "Curator Finds Murphy Bed's Place in American History", Smithsonian, 28 Nisan 2009, 4 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 30 Ocak 2023
- ^ "Disappearing Bed, 5/172", Google Patents, 13 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 30 Ocak 2023 Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım) - ^ "Design for a Bed, D06/389; 5/414; 5/DIG.1; D06/391", Google Patents, 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 30 Ocak 2023 Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım) - ^ Robert A. Tingler, "Assumption of the Risk in Illinois". Chicago-Kent Law Review 44 (1967), pp. 180-191, at p. 187, discussing Duncan v. Chelsea Hotel Co., 326 Ill App. 241, 61 N.E.2d 769 (1st Dist. 1945).
- ^ Man Dies Inside Murphy Bed 30 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Wilmington Morning Star (Wilmington, North Carolina), June 15, 1982.
- ^ Sisters Died after Folding Bed Collapsed Entombing Them for Four Days 30 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Telegraph, December 18, 2009.
- ^ Defective Murphy bed killed Staten Island man, lawsuit alleges 18 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Staten Island Live, April 7, 2014.
- ^ ‘Defective’ Murphy Bed Killed Man, Lawsuit Claims 8 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Huffington Post, April 8, 2014.
- ^ a b Anthony Balducci, The Funny Parts: A History of Film Comedy Routines and Gags. McFarland, 2012, pp. 168–77.
Kaynaklar değiştir
- A Short Dictionary Of Furniture. Read Books Ltd. 1952. ISBN 978-1-4474-9772-1. OCLC 1099027952.