Doğan Cüceloğlu

Türk psikolog,Akademisyen ve Yazar

Mehmet Doğan Cüceloğlu (9 Şubat 1938, Mersin – 16 Şubat 2021, İstanbul), Türk psikolog ve akademisyendi.

Doğan Cüceloğlu
Cüceloğlu Üsküdar Üniversitesi'nde, 2016
DoğumMehmet Doğan Cüceloğlu
9 Şubat 1938(1938-02-09)
Silifke, Mersin, Türkiye
Ölüm16 Şubat 2021 (83 yaşında)
Beşiktaş, İstanbul, Türkiye
Ölüm sebebiAort damarı yırtılması
Defin yeriAşiyan Mezarlığı, İstanbul
41°04′57″N 29°03′19″E / 41.0825°K 29.055278°D / 41.0825; 29.055278
MilliyetTürk
Eğitimİstanbul Üniversitesi
Illinois Üniversitesi (PhD)
EvlilikEmily Cüceloğlu (?-?)
Yıldız Hacıevliyagil Cüceloğlu (?-2021)
Çocuk(lar)4
Resmî siteDoganCuceloglu.net
Kariyeri
DalıPsikoloji, iletişim psikolojisi
Çalıştığı kurumlarİstanbul Üniversitesi
Hacettepe Üniversitesi
Boğaziçi Üniversitesi
Kaliforniya Üniversitesi
İmza

Kişisel gelişim kitapları ve televizyon programı ile tanındı. 1980-1996 yılları arasında ABD'nin Fullerton şehrindeki Kaliforniya Eyalet Üniversitesinde görev yaptı; kırktan fazla bilimsel makale yayımladı. 1990'lardan itibaren Türk insanının duygu, düşünce ve davranışlarını bilimsel psikoloji kavramları ile inceleyen Türkçe kitaplar yayımladı. 1992'de yayımlanan İçimizdeki Çocuk adlı kitabı, onun en popüler kitaplarındandır.[1] 1996'da Türkiye’ye dönerek üniversite öğrencilerine, öğretmenlere, ana-babalara ve iş adamlarına yönelik seminerler, konferanslar ve atölye çalışmaları yapmıştır.[2]

Yaşamı

değiştir

Mersin'in Silifke ilçesinde 11 çocuklu bir ailenin en küçük çocuğu olarak 9 Şubat 1938 tarihinde dünyaya geldi.[3] Ortaokulu Silifke'de; liseyi Ankara ve Kırklareli'de bitirdi. İstanbul Üniversitesi Psikoloji Bölümünden mezun oldu. Mezuniyetinden sonra aynı üniversitede akademik kariyerine başladı ve Mümtaz Turhan'ın asistanlığını yaptı.

1964 yılında Amerikan Psikoloji Derneği bursu ile ABD'ye giderek Illinois Üniversitesinde Charles E. Osgood danışmanlığında dil psikolojisi (psikolinguistik) alanında doktora yaptı (1967).[4] Doktora eğitimi sırasında evlendi ve bu evlilikten üç çocuk sahibi oldu.

Türkiye'ye döndükten sonra akademik kariyerine İstanbul Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesinde devam etti. 1975 yılında doçent unvanını aldıktan sonra Fulbright Araştırma Bursu için başvurdu ve aldığı burs ile Kaliforniya Üniversitesi (Berkeley)'de ziyaretçi öğretim üyesi olarak bulundu.

Ailesini ABD'de bırakarak Türkiye'ye dönen Cüceloğlu, Hacettepe ve Boğaziçi üniversitelerinde yarı zamanlı olarak ders verdi. İlk kişisel gelişim kitabı "İnsan İnsana"yı yayımladı (1979). Ailesine yakın olmak için 1980'de ABD'ye döndü 1996 yılında emekli olana kadar Fullerton şehrindeki Kaliforniya Eyalet Üniversitesinde öğretim üyesi olarak çalıştı.

ABD'de yaşarken Türkçe kişisel gelişim kitapları yayımlamaya devam eden Cüceloğlu, ikinci kitabı olan "İnsan ve Davranışı"nda (1991) modern psikolojinin temel kavramlarını Türkiye'den yerel öykülerle ele aldı. Emekli olduktan sonra Türkiye'ye döndü ve üniversite öğrencilerine, öğretmenlere, ana-babalara ve iş adamlarına yönelik seminerler, konferanslar ve atölye çalışmaları düzenlemeye ağırlık verdi.[3] 1999 yılında bir temizlik firmasının sosyal sorumluluk projesi kapsamında düzenlenen "Temiz Aile, Temiz Gelecek" başlıklı sohbet programları çerçevesinde televizyonda sohbet programları yapmaya başladı.[4][5] Yazdığı kitaplar ve televizyon programları yoluyla Türkiye’de alanında, eğitim camiasında ve veliler arasında tanındı.[6] Televizyon programlarının ve seminerlerinin içeriğini kitap hâline getirdi. Yıldız Hacıevliyagil ile ikinci evliliğini yaptı.

Hayat öyküsünü anlatan İnsanı Ararken Damdan Düşen Psikolog adlı kitabını 2013 yılında yayımladı. Deniz Bayramoğlu'nun Doğan Cüceloğlu ile yaptığı söyleşi kitabı "Kendini Keşfetmeye Zorluklarla Başa Çıkmaya Var mısın? - Güçlü Bir Yaşam İçin Öneriler" adlı söyleşi kitabı Ocak 2021'de yayımlandı.[7]

Ölümü

değiştir
 
Aşiyan Mezarlığı'ndaki kabri

16 Şubat 2021'de İstanbul'un Beşiktaş ilçesindeki evinde aort damarı yırtılması nedeniyle 83 yaşında öldü.[8][9] 18 Şubat 2021'de Levent Camii'nde düzenlenen cenaze töreninin ardından Aşiyan Mezarlığı'nda defnedildi.[10]

Hatırası

değiştir

2021'de İstanbul'un Küçükçekmece ilçesindeki Küçükçekmece Fen Lisesinin adı Doğan Cüceloğlu Fen Lisesi olarak değiştirilerek hatırası yaşatılmıştır.[11]

2022'de İstanbul'un Beşiktaş ilçesi, Akat Mahallesi, Murat Sokak'ta bulunan Murat Park'ın adı Prof. Dr. Doğan Cüceloğlu Parkı olarak değiştirilerek yaşadığı mahallede hatırası yaşatılmıştır.[12]

Kitapları

değiştir
  • İnsan İnsana (1991)
  • İnsan ve Davranışı (1992)
  • İçimizdeki Çocuk (1992)
  • 'Miş' Gibi Yetişkinler: Yetişkin Çocuklar (1994)
  • İçimizdeki Biz (1996)
  • İyi Düşün Doğru Karar Ver (1998)
  • Savaşçı (1999)
  • ‘Keşke’siz Bir Yaşam İçin İletişim: İletişim Donanımları (2002)
  • Başarıya Götüren Aile - Sınav Döneminde Ana Babalık (2006)
  • Bir Kadın Bir Ses (2006)
  • Korku Kültürü: Niçin 'Mış Gibi' Yaşıyoruz? (2008)
  • Onlar Benim Kahramanım (2009)
  • İnsan İnsana Sohbetler (2011)
  • İnsanı Ararken Damdan Düşen Psikolog (2013)
  • Gerçek Özgürlük (2014)
  • Derviş'in Aklı: Profesör Ahmet Dervişoğlu ile Sohbetler (2016)
  • Evlenmeden Önce, (2017)
  • Öğretmenim Bir Bakar Mısın?- Öğretmen'in Gücü Üzerine (2018)
  • Var Mısın? (2021)
  • Geliştiren Anne-Baba (2021)
  • Öğretmen Olmak (2013)

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Fakir ve eziktim, hangi kız bana bakar diye düşünüyordum ki ..." Kigem.com. 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  2. ^ "İnsan İnsana" (PDF). Remzi .com.tr sitesi. 21 Ekim 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  3. ^ a b "Yaşam Yolculuğu". Dogancuceloglu.net sitesi. 13 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  4. ^ a b "Inspiring Story:Prof. Doğan Cüceloğlu" (PDF). Fullbright Turkiye Bülteni Temmuz-Aralık 2020, Cilt 9, Sayı 2. 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2021. 
  5. ^ "Temiz Aile Tartışılıyor". Hürriyet gazetesi, 5 Şubat 2000. 23 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2021. 
  6. ^ "Prof. Doğan Cüceloğlu". Fullbrighg.org.tr sitesi. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  7. ^ "Kanal D Haber sunucusu deneyimli haberci Deniz Bayramoğlu'nun Doğan Cüceloğlu ile yaptığı söyleşi kitabı çıktı". Kanald.com.tr 12 Ocak 2021. 23 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  8. ^ Kavak, Yunus Emre (18 Şubat 2021). "SON DAKİKA: Prof. Dr. Doğan Cüceloğlu'nun ölüm nedeni belli oldu! Beşiktaş'taki evinde bulunmuştu..." Sabah. Erişim tarihi: 20 Şubat 2021. 
  9. ^ "Doğan Cüceloğlu kimdir: 83 yaşında hayatını kaybeden ünlü psikolog ve yazar". BBC Türkçe. 16 Şubat 2021. 16 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2021. 
  10. ^ "Prof. Dr. Doğan Cüceloğlu'na veda". NTV.com.tr. 18 Şubat 2021. 18 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021. 
  11. ^ "İstanbul'da bir fen lisesine Doğan Cüceloğlu'nun adı verildi". Sözcü. 19 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2021. 
  12. ^ "Beşiktaş Belediye Meclisi 2023 Ocak Ayı Meclis Toplantısı" (PDF). 29 Aralık 2022. 16 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Ocak 2023. 

Dış bağlantılar

değiştir