Deliliğin Tedavisi

Hieronymus Bosch'un Prado Müzesi'nde (Madrid) sergilenen tablosu

Deliliğin Tedavisi[1] ya da Taş Ameliyatı,[1] Hieronymus Bosch tarafından 1475 ile 1480 yılları arasında ahşap üzerine yağlı boyayla çizilen tablo. Tablo, Bosch'un halk kültürünü temel alarak çizdiği ilk resimdir.[1]

Deliliğin Tedavisi
Sanatçı Hieronymus Bosch
Yıl 1475–1480
Tür Ahşap üzerine yağlı boya
Boyutlar 48 cm × 35 cm (19 in × 14 in)
Konum Prado Müzesi, Madrid

İçerik değiştir

Tabloda başına huni geçirmiş bir adam, trepanasyon yöntemini kullanarak bir hastanın kafasındaki "delilik taşını" çıkarmaktadır.[2] 15. yüzyılda "kafasında taş olmak" deyimi deliliği anlatmak için kullanılırdı.[1] Deliliğe sebep olan taşın trepanasyon yoluyla kesilerek çıkarılmasını içeren "taş ameliyatının" o dönemde uygulandığı düşünülmektedir.[3][4] Tabloda ise Bosch, beyinden çıkarılan nesne olarak taşın yerine bir çiçek koymuştur. Ayrıca başka bir çiçek de masanın üzerinde durmaktadır.

Resmin üzerinde ve altında Gotça şunlar yazılıdır:

Meester snijt die keye ras
Mijne name Is lubbert das

("Efendim, taşı kesip çıkarın
Benim adım Lubbert Das").

Lubbert Das Hollanda edebiyatında akılsız ve komik bir karakterdir.

Yorumlar değiştir

Hastanın kafasından çıkarılmakta olan çiçek, Hollanda'da deliler için kullanılan "lale kafalı" deyimine gönderme olabilir. Çiçek aynı zamanda, kafasındaki huni biçimli şapkadan da anlaşıldığı üzere,[1] doktorun aslında bir sahtekâr olduğunu ima ediyor da olabilir. Başının üzerinde kitap taşıyan kadın ise, o dönemde Hollanda'da yaygın bir gelenek olan, nazar boncuğu ya da muska olarak kitap ya da yazılı sayfaların giysiye tutturulmasının bir eleştirisidir.[5]

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b c d e Dufour, Alessia Devitini (2002). "1452-1490". ArtBook Bosch. Dost Kitabevi. ss. 16-17. ISBN 9752980023. 
  2. ^ Povoledo, Elisabetta (27 Ekim 2008). "In Rome, a New Museum Invites a Hands-On Approach to Insanity". The Economist. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2008. 
  3. ^ Vigué, Jordi (2002). Great Masters of Western Art. ISBN 0823021130. 
  4. ^ Shorter, Edward. A History of Psychiatry. ISBN 0471245313. 28 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2010. 
  5. ^ Binding Words Textual Amulets in the Middle Ages 1 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Skemer, Don C. PA: Penn State Press, 2006. p. 24, 136n. ISBN 0271027223