Dede paradoksu

Dede Paradoksu, zamanda yolculuk ile geçmişe gidilmesiyle oluşan bir tutarsızlığı belirten paradokstur. İlk olarak, bilim kurgu yazarı René Barjavel tarafından "Le Voyageur Imprudent (Tedbirsiz Seyyah)" adlı romanında bu paradokstan bahsedilmiştir.

René Barjavel, Dede Paradoksunu açıklaması: "Zaman yolculuğu yapan birinin geçmişe gidip dedesi, babaannesiyle tanışmadan (ya da zaman yolculuğu yapan kişinin babası henüz doğmadan) önce dedesinin ölümüne sebep olduğu düşünüldüğünde, zaman yolcusunun doğması mümkün olmayacaktır" şeklindedir. Bu sebeple zaman yolcusunun geriye dönüp dedesini öldürmesi de mümkün olmayacaktır. Dede paradoksu çoklu evrenler teorisisi ile bağdaştırılabilir. Dallanan evren hipotezine göre ise zamanda geriye doğru yolculuk yapmak, zamanın dallanmasına neden olacaktır. Bu durumda zamanda geriye giden karakterlerin, önceki zamandan edindikleri bilgileriyle olmamış durumları gerçekleştirmeleri zaman çizgisinin dallanmasına sebep olur ve zaman yolcularının perspektifinden geleceği değiştirirler. Dede paradoksunda zaman yolculuğu yaparak dedesini öldürdükten sonra evren veya zaman çizgisi dallanır ve zaman yolcusunun dedesi başka bir evrende var olmaya devam edebilir. Paralel evrenler teorisine göre, zaman yolculuğu yaparak dedesini öldüren kişi gelecekte var olmasa bile, dedesini öldürdüğü zaman diliminde yaşamını sürdürebilir. Kişi dedesini öldürür ve tekrar zaman yolculuğu yaparak günümüze gelirse, kişinin babası hiç doğmamış olacaktır. Fakat zaman yolcusu bu durumların dışında kalarak var olmayı sürdürecektir. Bu duruma zamandan bir süreliğine ayrılma denilebilir."

Kaynakça

2. Zamansal paradoks