Vikipedi

Cezâyir-i Garp vali ve hükümdarları listesi

Vikimedya liste maddesi

Cezâyir-i Garp beylerbeyi, paşa ve dayı listesi aşağıdadır:

Beylerbeyleri (1517-1576)Değiştir

Paşalar (1576-1659)Değiştir

Ağalar (1659-1671)Değiştir

DayılarDeğiştir

No.Değiştir

Koyu mor: Reislerin tayfaları tarafından başa geçirilen dayılar

Kırmızı: Garp ocakları tarafından başa geçirilen dayılar

Pembe: Cezayir divanı tarafından seçilen dayılar

PortreDeğiştir

Varsa Dayı'nın portresi veya tasviri.

Hüküm tarihiDeğiştir

Dayı'nın hüküm sürdüğü yıllar

KökeniDeğiştir

Dayı'nın etnik kökeni yatık yazılmıştır.

Cezayirliler = Cezayir şehrinde doğduğu bilinmektedir. Bu onların etnik kökenlerine atıfta bulunmuyor, ancak muhtemelen Kuloğlu veya Cezayirli oldukları anlamına geliyor. Dayıların kökeni hakkında bilgi az olduğu için, hakkında hiçbir kaynağımız olmayan bazı dayıların Cezayir'de doğmuş olabileceğini unutmayın.

Bir Kuloğlu, Yeniçeri bir baba ve Cezayirli bir anne aracılığıyla karışık bir kökene sahip biridir. Yeniçerilerin çoğu Yunanlı, Sırp, Arnavut ve Bulgar'dı ve Garp ocakları yalnızca veya çoğunlukla Türklerden oluşmuyordu.[1]

ListeDeğiştir

No. Portre İsim Hüküm tarihi Kökeni Diğer unvanları Notlar, olan bitenler
1 Muhammed Trik 1671 1682 Bilinmiyor Sultan of El-Djazaïr[2] Cezayir'in ilk dayısıdır. Osmanlı otoritesini törensel bir role indirgedi ve Yeniçeri ağalarını devirdi.[3]
-
2 Baba Hasan 1682 1683 Bilinmiyor Sultan of El-Djazaïr Cezayir'in bağımsızlığını kendi egemenliği altında tuttu. Fransa Krallığı'na savaş ilan ederek Jijel seferini ve Cezayir'in birinci ve ikinci bombardımanlarını kışkırttı. Osmanlılar tarafından dayatılan ve yerine Mezamorta Hüseyin Paşa'yı getiren bir barış anlaşmasını kabul etmek zorunda kaldı.
-
3
 
 Mezamorta Hüseyin Paşa 1683 1688 İspanyol[4]

ya da

Türk[5]

 Sultan of El-Djazaïr Baba Hassan'ı devirdikten sonra tekrar Fransa'ya savaş ilan etti. Bahsedilen bombardımanlar ve seferlerle savaşan oydu. Trik veya Hassan'ın aksine, o yalnızca yarı bağımsızdı. 1687'de Osmanlılar, İsmail Paşa'yı Cezayir'e karaya çıkarmaları için göndererek Cezayir üzerindeki tam kontrolü yeniden sağlamaya çalıştılar, ancak Mezzomorto ona izin vermeyi reddetti. 1688'de yerel bir isyanla devrildi. Tunus'a kaçtıktan sonra Osmanlı İmparatorluğu'nda Kaptan-ı Derya atandı.
-
4 Hadj Chabane[6] 1688 1695 Bilinmiyor Sultan of El-Djazaïr Fransa ile ilişkileri geliştirmek için Versay'a gitti. Başarılı bir şekilde Fas ve Tunus'u Cezayir'e bağladı, ancak Yeniçeri milisleri tarafından boğularak öldürüldü. Osmanlı karşıtı bir yerli isyanı tarafından görevlendirildi, bu yüzden kendisi de bir yerli olabilir, ancak bu belirtilmemiştir.
-
5 Hadj Ahmed 1695 1698 Bilinmiyor Sultan of El-Djazaïr Yeniçeriler tarafından seçilmemesine rağmen, gücünü korumak için onlara yoğun bir şekilde hizmet etti. Yeniçerilerle anlaşamadığı için öldürüldü.[7]
-
6 Hassen Chaouch 1699 1700 Bilinmiyor Sultan of El-Djazaïr Tunus ile girdiği savaşta aldığı ağır yenilginin ardından istifa etmek zorunda kaldı.
-
7 Hadj Moustapha 1700 1705 Bilinmiyor Sultan of El-Djazaïr Skikda yakınlarındaki Tunus kuvvetlerine karşı kesin bir zafer kazandı ve Muluya nehri yakınında İsmail İbn Şerif'in saldırısını durdurdu. 1705'te Tunus'u ele geçiremedi ve geri çekildi, ancak Collo yakınlarında yeniçerileri tarafından yakalandı ve öldürüldü.
-
8 Hussein Khodja 1705 1707 Bilinmiyor Sultan of El-Djazaïr Hükümdarlığında mali sorunlar yaşanmıştır.
-
9 Mohamed Bektach 1707 1710 Bilinmiyor Sultan of El-Djazaïr Yeniçeriler tarafından suikasta uğramıştır.
-
10 Dely Ibrahim Dey 1710 1710 Bilinmiyor Sultan of El-Djazaïr Sadece 5 aylık iktidardan sonra suikasta kurban gitti.
-
11   Baba Ali 1710 1718 Muhtemelen

Kuloğlu

(Cezayirli)

Dey of El-Djazaïr (Resmi unvanı sultandı.) Binden fazla Yeniçeriyi ortadan kaldırdı. Bâb-ı Âli'den gönderilen Paşa'yı kabul etmeyip bağımsızlığını işaret etti. Ayrıca, o andan itibaren Cezayir Dayılarını seçen divanda reform yaptı.
-
12 Mohamed Ben Hassen 1718 1724 Mısırlı[8] Sultan of El-Djazaïr Özellikle kabileler ve korsanlarla iç zorluklarla karşılaştı. Dış politika konusunda Osmanlı emirlerini kabul etmeyi reddederek selefinin bağımsızlık politikasını sürdürdü. Yeniçerileri kayırmakla suçlayan korsanların isyanı sırasında korsanlar tarafından öldürüldü.[9]
-
13 Baba Abdi(also known as curd abdi) 1724 1732 Bilinmiyor Sultan of El-Djazaïr Korsanların çıkarlarının ve faaliyetlerinin büyük bir savunucusuydu. Bâb-ı Âli tarafından atanan Paşa'yı içeri almayı reddederek, seleflerinin Osmanlı İmparatorluğu konusundaki kararlılığını sürdürdü.[9]
-
15 Baba Ibrahim Dey 1732 1745 Bilinmiyor Sultan of El-Djazaïr Oran'ı İspanyollardan geri almayı başaramadı, ancak Tunus'u haraca bağladı.
-
16 Ibrahim Kouchouk 1745 1748 Bilinmiyor Sultan of El-Djazaïr Hükümdarlığında çeşitli isyanlar yaşanmıştır.
-
17 Mohamed Ibn Bekir 1748 1754 Bilinmiyor

(Algiers)

Sultan of El-Djazaïr O da birçok isyanla yüzleşmek zorunda kaldı. Yeniçerilerin gücünü sınırlayan bir ferman yayınladı (Ahad Aman)
-
18 Baba Ali Bou Sebâa 1754 1766 Bilinmiyor

(Algiers)

Sultan of El-Djazaïr Selefinin çıkardığı ferman sayesinde biri Tlemcen yakınlarında, diğeri Konstantin'de olmak üzere Yeniçerilerin 2 isyanıyla yüzleşmek zorunda kaldı.[9]
-
19 Muhammad V ben Othman 1766 1791 Muhtemelen

Türk[10]

 Sultan of El-Djazaïr Nispeten uzun bir hükümdarlığı vardı. Hükümdarlığı boyunca kendini gösteren çok milliyetçiydi. Haraç ödemeyi reddeden milletlerin gemilerini avladı, 1772'de Danimarka'yı, 1785'te İspanya'yı yendi. İspanyollar, ölümünden 1 yıl sonra terk ettikleri Oran'da geri çekilmeye başlıyorlardı. Ayrıca, Salah Bey adında enerjik bir vali atadığı Konstantin bölgesinde çeşitli isyanlarla karşı karşıya kaldı.[9]
-
20 Sidi Hassan 1791 1798 Bilinmiyor Sultan of El-Djazaïr V. Muhammed'in amcasıydı ve Dayı seçilmeden önce birkaç bakanlık görevinde bulundu. Oran'ı 1792'de İspanya'dan geri aldı.
-
21   Mustapha 1798 1805 Bilinmiyor Sultan of El-Djazaïr
-
22 Ahmed bin Ali Khodja 1805 1808 Bilinmiyor Sultan of El-Djazaïr
-
23 Ali III ben Mohamed 1808 1809 Bilinmiyor Sultan of El-Djazaïr
-
24
 
 Hadj Ali Dey 1809 1815 Bilinmiyor Sultan of El-Djazaïr Onun yönetimi, otoriterlik ve zulüm ile tanınır. Oran Beyi ona isyan etti ve Miliana'ya kadar yürüdü, ancak ordusundaki Şeyhler ona ihanet etti ve bu nedenle Hacı Ali'yi deviremedi. Titteri Beyi, yönetimi altındaki Sahra kabileleri tarafından kararlı bir şekilde yenilgiye uğratıldı ve Dayılık, sonraki birkaç yıl boyunca Sahra üzerinde herhangi bir kontrol sağlamayı başaramadı. Onun yönetiminde ayrıca Kabîliye, Tlemcen bölgesi ve Aurès Dağları'ndaki birkaç isyan da olmuştur. Banyo yaparken öldürüldü.
-
25 Hadj Mohamed 1815 1815 Bilinmiyor Sultan of El-Djazaïr Selefinin altında gelişen Yeniçerilerin yolsuzluğunu fark etti ve onu durdurmaya çalıştı, ancak bunun yerine suikaste uğradı.
-
26   Ömer Ağa 1815 1817 Yunan Sultan of El-Djazaïr
-
27   Ali Hoca 1817 1818 Kuloğlu

(Cezayirli-Megrel)[11]

 Sultan of El-Djazaïr
-
28   Hüseyin bin Hüseyin 1818 1830 Türk Sultan of El-Djazaïr Cezayir'in son dayısı.
-

See alsoDeğiştir

KaynakçaDeğiştir

Özel
  1. ^ Morell, John Reynell (1854). Algeria: The Topography and History, Political, Social, and Natural, of French Africa (İngilizce). N. Cooke. 
  2. ^ Mahfoud Kaddache, L'Algérie des Algériens, p. 411.
  3. ^ Kaddache 2011, s. 415-416.
  4. ^ Imber, Colin (1 Mayıs 2010). "Daniel Panzac, La marine ottomane: de l'apogée à la chute de l'empire". Türk Historical Review. 1 (1): 123-124. doi:10.1163/187754610x495021. ISSN 1877-5454. 
  5. ^ Birge, J. K. (18 Ocak 1948). "Izahi, Osmanli Tarihi Kronolojisi, Cilt I, by ISMAIL HAMI DANIŞMEND. Istanbul, Türkiye, Yaymevi, 1947; xiv, 531 pp., index; 10.00 Ltq". Oriens. 1 (1): 337. doi:10.1163/19606028_014_01-35. ISSN 0078-6527. 
  6. ^ "Les cimetières des « esclaves turcs » des arsenaux de Marseille et de Toulon au XVIIIe siècle". 2 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2022. 
  7. ^ Gaïd, Mouloud (1975). L'Algérie sous les Turcs (Fransızca). Maison tunisienne de l'édition. 11 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2022. 
  8. ^ J. Morgan (1750). A Compleat History of the Piratical States of Barbary: Viz. Algiers, Tunis, Tripoli and Morocco. Containing the Origin, Revolutions, and Present State of These Kingdoms, Their Forces, Revenues, Policy, and Commerce. Illustrated with a Plan of Algiers, and a Map of Barbary. R. Griffiths. s. 182. 11 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2022. 
  9. ^ a b c d Kaddache 2011, s. 436.
  10. ^ Clercq, Maurice Le (1888). Le tombeau des cinq deys d'Alger: légende algérienne (Fransızca). Imp. Daix. 
  11. ^ Allioui, Youcef (2006). Les Archs, tribus berbères de Kabylie: histoire, résistance, culture et démocratie (Fransızca). L'Harmattan. ISBN 978-2-296-01363-6. 
Genel
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Cezâyir-i_Garp_vali_ve_hükümdarları_listesi&oldid=28900108" sayfasından alınmıştır