Busra el-Harir
Busra el-Harir (Arapça: بصرالحرير, Başr al Ḩarīr), Busra el-Hariri ya da Busra al-Harir, Dera İli'nin, İzra İlçesi'ne bağlı bir kasabadır. İzra İlçesi'nin doğusuna doğru, Ürdün sınırına yakın bir konumu vardır. 660 metrelik (2,168 ft.) bir rakıma sahiptir.[2] Suriye İstatistik Kurumu tarafından yapılan, 2004 Suriye nüfus sayımlarına göre 13,315 kişilik bir nüfusa sahiptir.[1] Koruduğu kırsal özelliklerinin yanında, sanayi ve ekonomi faaliyetleride gösterdiği için kasaba olarak sınıflandırılmıştır.
| Busra el-Harir بصرالحرير Busra al-Harir Busra el-Hariri | |
|---|---|
Kasaba | |
  Busra el-Harir Busra el-Harir'in Suriye'deki konumu. | |
| Ülke |  Suriye |
| İl | Dera İli |
| İlçe | İzra İlçesi |
| Rakım | 660 m |
| Nüfus (2004) | |
| • Toplam | 13.315 [1] |
| Zaman dilimi | UTC+02.00 (DAS) |
| • Yaz (YSU) | [[UTCUTC+03.00]] (DAYS) |
Tarih değiştir
Osmanlı Dönemi değiştir
Suriye'deki, Osmanlı kontrolünün sonlarına doğru, Busra el-Harir'in yerli Müslümanları, Jabal el-Dürzi'nin yerli Dürzileriyle çatışmalara başladı. 1879 yılında, önde gelen Dürzi hanedanlarından, al-Atrash Hanedanı'nın, yerel Bedevilere düzenlediği saldırıların iyice şiddetlenmesi sonucu, bölgenin Müslüman ve Dürzi sakinleri, Busra el-Harir'e kaçtı. Osmanlı'nın, Şam Vilayeti yönetiminin baskısıyla, o yıl içerisinde, Hauran Bölgesi'nde, Dürziler tarafından daha önce işgal edilmiş Müslüman köylerinin boşaltılmasını öngören ateşkes kabul edilmiştir.[3]
1885 yılında, Osmanlı Hükümeti, Busra el-Harir'i, kuzeyde, Halep'ten başlayıp, güneyde, Gazze'ye kadar uzanan, 42 istasyonlu, telgraf şebekesinin bir istasyonu haline getirdi.[4] 1892'de, Osmanlı Şam Valisi, Osman Nuri Paşa, Hauran ve Mavera-i Ürdün bölgelerinde, Osmanlı merkezî yönetiminin kontrolünü arttırmak için, Busra el-Harir'deki arazi (toprak) kayıtlarının bir an önce tamamlanmasını emretti. Kasaba sakinleri, bu önleme direnerek, bölgenin valisinin, yaralandığı bir silahlı çatışmanın başlamasına sebep olmuşlardır.[5]
Mayıs 1909'da, Jabal el-Dürzi'nin, Dürzi şefi, Yahya Bey Atrash ile iş partneri arasında, Busra el-Harir'de bir buharlı değirmende çıkan tartışma, bölgedeki Dürziler ile kasaba halkı arasında silahlı çatışmaya neden oldu. Kasaba halkı, Osmanlı hükûmeti tarafından desteklenmişti. Bu çatışmadan sonra, bölgede kendilerine bağımsızlık verilmesini isteyen Dürziler, başta kasaba halkı olmak üzere Osmanlı'nın Şam yönetimine karşı, al-Atrash Hanedanı önderliğinde, Hauran Dürzi Başkaldırısı olarak adlandırılan ve 1 yıl süren, başkaldırıyı başlattılar. Kasaba halkını destekleyen, Osmanlı Şam Hükümeti, Sami Paşa Farukî komutasında büyük bir ordu hazırlayarak, Ağustos 1910'da, Dürzî İsyanı'nı bastırmak için mücadele başlattı. Busra el-Harir, Osmanlı'nın, başkaldırıya karşı mücadelesini başlattığı ana garnizon yerleşim yerlerinden birisiydi. Osmanlı ve Dürzî orduları, Süveyda İli'nin doğusunda bulunan El Kefr Köyü yakınlarında karşılaştı. al-Atrash Hanedanı'nın komuta ettiği Dürzi ordusu kolay yenildi ve yaklaşık 2,000 Dürzî öldürüldü. Yüzlercesi de esir alındı. Sonuç olarak, Osmanlı Şam Hükümeti, Hauran Dürzi Başkaldırısı'nı bastırdı ve Osman Nuri Paşa'nın amaçladığı gibi, Hauran ve Mavera-i Ürdün Bölgeleri'nde doğrudan Osmanlı merkezî yönetiminin kontrolünü ve bölgelerin Osmanlı'ya bağlılığını arttırdı.[6]
Suriye Başkaldırısı değiştir
Rapor edilene göre, Busra el-Harir, 2011-2012 Suriye Ayaklanması'nda ve buna bağlı 2011-2012 Dera ili çatışmaları'nda, Beşar Esad'ın rejimini yıkmayı ve daha özgürlükçü bir demokratik Suriye kurmayı hedefleyen, muhalif Özgür Suriye Ordusu'nun (ÖSO) önemli, stratejik ve iyi korunan bir sığınağı ve kalesi olmuştur.[7] ÖSO askerleri, kasabadan ve hemen yakınındaki Laja Bölgesi'nden, Suriye Silahlı Kuvvetleri'nin askerî besleme (mühimmat) hatlarına düzenlemiştir.[8]
10 Haziran 2011 tarihinde, başkaldırının patlak verişinin üçüncü ayında, Suriye güvenlik güçleri tarafından, karşıt düşünceler sebebiyle, göz korkutmak için iki sivil Busra el-Harir sakini öldürülmüştür.[9] Bölgesel televizyonun haberine göre, 16 Eylül 2011'de, Esad yanlısı bir polis, muhaliflerce vurularak öldürülmüştür.[10] 11 Aralık 2011'de, tüm ülkeye yayılmaya başlayan ayaklanma hareketini durdurmak isteyen Esad, ÖSO savaşçılarının oluştuğu yer olan Dera İli'ndeki ÖSO savaşçılarını bölgeden uzaklaştırmak için, İzra merkezli, 12. Zırhlı Tugay'ı, Busra el-Harir'i de kapsayan bölgeye göndererek, kasabayı basmıştır, bazı siviller yaşamını kaybetmiş, bir kısmı da yaralanmıştır.[8]
Busra el-Harir, muhalif aktivistlerin (isyancıların), bildirdiklerine göre, 7 Nisan - 17 Nisan 2011 tarihleri arasında, Suriye Silahlı Kuvvetleri tarafından, Humus, İdlip ve Dera İlleri'ndeki merkezlere düzenlenen saldırıların bir parçası olmuş, Suriye Kara Kuvvetleri'ne ait tanklar ve askerler kasabayı ateş altına alarak, bombaladığında, iki sivilin ölmesine ve onlarca kasaba sakininin ağır yaralanmasına sebep olmuşlardır. Olaylar sırasında, kasabada bulunmuş birçok kişi ise hafif yaralanmalar yaşamıştır.[7]
Ayrıca bakınız değiştir
Kaynakça değiştir
- ^ a b "General Census of Population and Housing 2004". Suriye İstatistik Kurumu. 2004. 14 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2012.;
2004 yılında Suriye'deki kentleşme ve köy/şehirlere göre etkilediği nüfus ile ilgili bilgi. Suriye İstatistik Kurumu. Dera İli. (Arapça) - ^ "Online Information About Busra al-Harir". Falling Rain.com. 2010. 1 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2012.;
Busra el-Harir Hakkında Coğrafi, Fiziki ve Siyasi Bilgi. - ^ Firro, sayfalar: 176-177.
- ^ Phillip, sayfalar: 115-116.
- ^ Rogan, syf.186.
- ^ Rogan, sayfalar: 185-192.
- ^ a b "Syria troops bombard Homs, Deraa and other rebel areas in the south". BBC News. 17 Nisan 2012. 13 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2012.;
BBC Haber 'in, Dera, Homs ve İdlip İllerindeki Suriye Silahlı Kuvvetleri saldırılarıyla ilgili haberi. - ^ a b "Major battle in Syria; shops shut by strike by FSA". Reuters. 11 Aralık 2011. 13 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2012.;
Reuters 'ın, Özgür Suriye Ordusu'nun, Esad yanlısı merkezlere ve mühimmat hatlarına yaptığı saldırıyla ilgili haberi. - ^ "Syrian unrest: Renewed clashes 'leave 28 dead'". BBC News. 11 Haziran 2011. 12 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2012.;
BBC Haber 'in, başkaldırının başladığı zamanlarda bölgede yenilen çatışmalarla ilgili haberi. - ^ "Syrian Protests: Dozen Killed As Thousands Hit The Streets In Anti-Government Rallies, Activists". The Huffington Post. 16 Kasım 2011. 26 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2012.;
The Huffington Post 'un, tüm ülkeye yayılan, Hükümet karşıtı protestolarla ve ordunun halkına karşı uyguladığı şiddetle ilgili haberi.