Bulaşıcı süngerimsi ensefalopati
Bulaşıcı Süngerimsi Ensefalopatiler (BSE) ya da prion hastalıkları, birçok hayvanın ve insanların beyin ve sinir sistemini etkileyen ilerleyici karakterde hastalıklara verilen genel isimdir. En yaygın hipoteze göre prionlar tarafından oluşturulur, diğer bazı verilere göre ise Spiroplasma enfeksiyonu sorumlu tutulmaktadır.[1] Hastalıkların sonucunda zihinsel ve fiziksel yetenekler bozulur ve beyin dokusu, otopside bir mikroskop altında incelendiğinde korteksde çok sayıda küçük delikler görünür. Bu görünümden bir süngeri andırdığından süngerimsi tabiri kullanılmıştır. Etkilenen canlılarda bellek değişiklikleri, kişilik değişiklikleri ve hareket ile ilgili sorunlar görülmeye başlar ve beyin işlevlerindeki bozukluklar nedeniyle zamanla kötüleşebilir. İnsanlarda görülen prion hastalıkları; klasik Creutzfeldt-Jakob hastalığı, yeni varyant Creutzfeldt-Jakob hastalığı (nvCJD, Bovin spongiform ensefalopati ile ilişkili insan hastalığı), Gerstmann-Sträussler-Scheinker sendromu, fatal familyal insomnia ve kuru hastalığıdır.
| Bulaşıcı süngerimsi ensefalopati | |
|---|---|
| Uzmanlık | Enfeksiyon hastalıkları  |
Sınıflandırma değiştir
| ICTVdb13 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Kodu | Hastalık adı | Doğal konak | Prion adı | PrP izoform |
|---|---|---|---|---|
| insan harici memeliler | ||||
| 90.001.0.01.001. | Skrapi | Koyun ve keçi | Scrapie prion | OvPrP Sc |
| 90.001.0.01.002. | Bulaşıcı mink ensefalopatisi (TME) | Mink | TME prion | MkPrP Sc |
| 90.001.0.01.003. | Kronik zayıflama hastalığı (CWD) | Kanada geyiği, Beyaz kuyruklu geyik, Katır geyiği ve Kızıl geyik | CWD prion | MDePrP Sc |
| 90.001.0.01.004. | Bovin spongiform ensefalopati (BSE) (genellikle "deli dana hastalığı" olarak bilinir.) |
Sığır | BSE prion | BovPrP Sc |
| 90.001.0.01.005. | Felin spongiform ensefalopati (FSE) | Kedi | FSE prion | FePrP Sc |
| 90.001.0.01.006. | Egzotik çift toynaklı ensefalopatisi (EUE) | Nyala ve Büyük kudu | EUE prion | NyaPrP Sc |
| İnsan hastalıkları | ||||
| 90.001.0.01.007. | Kuru | İnsan | Kuru prion | HuPrP Sc |
| 90.001.0.01.008. | Creutzfeldt-Jakob hastalığı (CJD) | CJD prion | ||
| Varyant Creutzfeldt-Jakob hastalığı (vCJD, nvCJD) | VCJD prion.[2] | |||
| 90.001.0.01.009. | Gerstmann-Sträussler-Scheinker sendromu (GSS) | GSS prion | ||
| 90.001.0.01.010. | Fatal familyal insomnia (FFI) | FFI prion | ||
Konuyla ilgili yayınlar değiştir
- Deadly Feasts: The "Prion" Controversy and the Public's Health,[3] by Richard Rhodes
- The Pathological Protein: Mad Cow, Chronic Wasting, and Other Deadly Prion Diseases, Phillip Yam, 2003, Springer, ISBN 0-387-95508-9
- The Family That Couldn't Sleep by D. T. Max provides a history of prion diseases.
Kaynakça değiştir
- ^ Bastian FO, Sanders DE, Forbes WA, Hagius SD, Walker JV, Henk WG, Enright FM, Elzer PH (2007). "Spiroplasma spp. from transmissible spongiform encephalopathy brains or ticks induce spongiform encephalopathy in ruminants". J Med Microbiol. 56 (9). ss. 1235-1242. doi:10.1099/jmm.0.47159-0. PMID 17761489.
- ^ BSE prionla ilişkili olduğuna inananılıyor
- ^ Deadly Feasts: The "Prion" Controversy and the Public's Health, Richard Rhodes, 1998, Touchstone, ISBN 0-684-84425-7
Dış bağlantılar değiştir
- Curlie'de Bulaşıcı süngerimsi ensefalopati (DMOZ tabanlı)
- https://web.archive.org/web/20160304081344/http://www.jns.dergisi.org/text.php3?id=161
- https://web.archive.org/web/20050915230441/http://yunus.hacettepe.edu.tr/~sozen/prion/hasta.htm
- Ankemderneği.org PDF
| Sınıflandırma | |
|---|---|
| Dış kaynaklar |