Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun ES-11/1 sayılı kararı

Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun ES-11/1 sayılı kararı, Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 2 Mart 2022'de kabul edilen on birinci acil özel oturumunun kararıdır. Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin kınandığı belirtmekte ve Rus kuvvetlerinin tamamen geri çekilmesini, Rusya'nın tek taraflı bağımsızlıklarını ilan eden Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetlerini tanıma kararını geri almasını talep etmektedir. 2 Mart 2022 tarihli Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Kararının onuncu paragrafı, Belarus'un Ukrayna'ya karşı yasadışı güç kullanımına karıştığını doğrulamaktadır.[1]

BM Genel Kurulunun
ES-11/1 sayılı kararı
  
Kabul
  
Ret
  
Çekimser
  
Yok
  
Non-UN member
Tarih2 Mart 2022
Oturum no.11. Acil Durum Özel Oturumu (devam etti)
KodA/RES/ES-11/1 (Doküman)
KonuUkrayna'nın işgali
Oylama
  • Kabul: 141
  • Ret: 5
  • Çekimser: 35
  • Oturuma katılmayan: 12
SonuçKarar kabul edildi

ES-11/1 sayılı karar, 96 ülkenin desteğiyle kabul edilmiştir. Bu karar için toplamda 141 kabul, 5 ret ve 35 çekimser oy kullanılmıştır.[2]

Arka plan değiştir

Acil özel oturum, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından belirli bir durum hakkında acil tavsiyelerde bulunmak üzere planlanmamış bir toplantıdır. Güvenlik Konseyi'nin daimi üyelerinden birinin vetosu nedeniyle uluslararası barış ve güvenliğin korunmasıyla ilgili bir durumda harekete geçmediği herhangi bir zamanda toplanabilir.

Bu mekanizma, 1950 yılında "Barış için Birlik" kararı ile tanıtılmış ve şunları ilan etmiştir:

Birleşmiş Milletler'in ana organlarından biri olan Güvenlik Konseyi, uluslararası barış ve güvenliği koruma sorumluluğunu taşır. Ancak, Konseyin daimi üyeleri arasında anlaşmazlık olması halinde, Konsey bu sorumluluğunu yerine getiremeyebilir. Bu durumda, Genel Kurul devreye girer ve üyelere kolektif önlemler hakkında tavsiyelerde bulunarak, uluslararası barış ve güvenliğin korunmasına yardımcı olur. Bu önlemler arasında, gerektiğinde silahlı kuvvetlerin kullanılması da yer alır. Genel Kurul, bu sırada toplantıda değilse, talep tarihinden itibaren yirmi dört saat içinde acil özel oturumda toplanabilir.

1950'ler ve 1960'larda, Genel Kurul'un kolektif önlemler önerme yeteneği üzerinde yoğun tartışmalar yaşandı. 1962 yılında Uluslararası Adalet Divanının bir danışma görüşünde belirttiği gibi, "yürütme eylemi" sadece Güvenlik Konseyi'nin yetkisinde olsa da, Genel Kurul, barışı koruma gücü kurmak gibi birçok karar alabilme yetkisine sahiptir.[3]

24 Şubat 2022 tarihinde Rusya, Ukrayna'ya karşı büyük ölçekli bir saldırı başlattı. Daha sonra, Güvenlik Konseyi adında bir toplantı yapıldı ve burada bir karar alınarak, Rusya'nın Ukrayna'dan askerlerini geri çekmesi istendi. Ancak, bu karar veto edildi.[4]

Oylama değiştir

Oy[5] Adet Devletler Oyların yüzdesi Tüm BM üye devletlerinin yüzdesi
Kabul 141 Afganistan, Almanya, Amerika Birleşik Devletleri, Andorra, Antigua ve Barbuda, Arjantin, Arnavutluk, Avustralya, Avusturya, Bahamalar, Bahreyn, Barbados, Belçika, Belize, Benin, Birleşik Arap Emirlikleri, Birleşik Krallık, Bosna Hersek, Botsvana, Brezilya, Brunei, Bulgaristan, Butan, Cibuti, Çad, Çekya, Danimarka, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Doğu Timor, Dominik Cumhuriyeti, Dominika, Ekvador, Endonezya, Estonya, Fiji, Fildişi Sahili, Filipinler, Finlandiya, Fransa, Gabon, Gambiya, Gana, Grenada, Guatemala, Guyana, Güney Kore, Gürcistan, Haiti, Hırvatistan, Hollanda, Honduras, İrlanda, İspanya, İsrail, İsveç, İsviçre, İtalya, İzlanda, Jamaika, Japonya, Kamboçya, Kanada, Karadağ, Katar, Kenya, Kıbrıs Cumhuriyeti, Kiribati, Kolombiya, Komor Adaları, Kosta Rika, Kuveyt, Kuzey Makedonya, Lesotho, Letonya, Liberya, Libya, Lihtenştayn, Litvanya, Lübnan, Lüksemburg, Macaristan, Malavi, Maldivler, Malezya, Malta, Marshall Adaları, Mauritius, Meksika, Mısır, Mikronezya, Moldova, Monako, Moritanya, Myanmar, Nauru, Nepal, Nijer, Nijerya, Norveç, Palau, Panama, Papua Yeni Gine, Paraguay, Peru, Polonya, Portekiz, Romanya, Ruanda, Saint Kitts ve Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent ve Grenadinler, Samoa, San Marino, São Tomé ve Principe, Seyşeller, Sırbistan, Sierra Leone, Singapur, Slovakya, Slovenya, Solomon Adaları, Somali, Surinam, Suudi Arabistan, Şili, Tayland, Tonga, Trinidad ve Tobago, Tunus, Tuvalu, Türkiye, Ukrayna, Umman, Uruguay, Ürdün, Vanuatu, Yemen, Yeni Zelanda, Yeşil Burun Adaları, Yunanistan, Zambiya %77,90 %73,06
Ret 5 Beyaz Rusya, Eritre, Kuzey Kore, Rusya, Suriye %2,76 %2,59
Çekimser 35 Angola, Bangladeş, Bolivya, Burundi, Cezayir, Çin, Ekvator Ginesi, El Salvador, Ermenistan, Güney Afrika, Güney Sudan, Hindistan, Irak, İran, Kazakistan, Kırgızistan, Kongo, Küba, Laos, Madagaskar, Mali, Moğolistan, Mozambik, Namibya, Nikaragua, Orta Afrika Cumhuriyeti, Pakistan, Senegal, Sri Lanka, Sudan, Tacikistan, Tanzanya, Uganda, Vietnam, Zimbabve %19,34 %18,13
Yok 12 Azerbaycan, Burkina Faso, Esvatini, Etiyopya, Fas, Gine, Gine-Bissau, Kamerun, Özbekistan, Togo, Türkmenistan, Venezuela[a] - %6,22
Toplam 193 %100 %100

Acil durum oturumunun yeniden başlatılması değiştir

Ukrayna'nın işgalinin geri çevrilmesine dair herhangi bir kanıt olmadığı için, acil toplantı yeniden yapıldı ve 24 Mart 2022 tarihinde ES-11/2 sayılı kararı kabul ettiler. Bu karar, ES-11/1 Kararı'nda ifade edilen talep ve endişeleri tekrarladı.[6]

Ayrıca bakınız değiştir

Notlar değiştir

  1. ^ Venezuela, son iki yılda Meclis'ten özel bir muafiyet almadı ve aidatlarını ödemedi. Bu yüzden 76. Genel Kurul ve 11. Olağanüstü Özel Oturumu'nda oy kullanma hakları askıya alındı.

Kaynakça değiştir

  1. ^ "UN resolution against Ukraine invasion: Full text". Al Jazeera (İngilizce). 3 Mart 2022. 3 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023. 
  2. ^ "Ukraine: UN General Assembly condemns invasion as Russia reports gains". Deutsche Welle. 2 Mart 2022. 2 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2023. 
  3. ^ Binder, Christina (Mayıs 2017). "Uniting for Peace Resolution (1950)". Max Planck Encyclopedia of International Law. Oxford University. 18 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2023. 
  4. ^ "U.N. Security Council calls rare General Assembly session on Ukraine". Reuters. 28 Şubat 2022. 27 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2023. 
  5. ^ "Aggression against Ukraine : Voting Summary" (İngilizce). United Nations. 2 Mart 2022. 3 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "Humanitarian consequences of the aggression against Ukraine : resolution / adopted by the General Assembly". 28 Mart 2022. 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2022.