Birinci Gazze Muharebesi
Birinci Gazze Muharebesi, I. Dünya Savaşı sırasında Filistin'in güneyinde gerçekleşmiş bir muharebedir. Büyük Britanya güçleri, sekiz aylık zorlu bir mücadelenin ardından; Osmanlı kuvvetlerini Sina Yarımadası'ndan püskürtmüşlerdi. Britanya'nın bir sonraki hedefi Filistin içlerine doğru ilerleyerek Mezopotamya ve Arap Yarımadası'ndaki Osmanlı güçlerinin arasındaki bağlantıyı kesmekti. Bunun için ilk adım Gazze'nin ele geçirilmesiydi.
| 1. Gazze Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Sina ve Filistin Cephesi | |||||||
 1.Gazze Muharebesi'nde Osmanlı zabitleri | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Osmanlı İmparatorluğu Alman İmparatorluğu Avusturya-Macaristan İmparatorluğu | |||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
|
Ahmet Cemal Paşa Albay Kress von Kressenstein Binbaşı Tiller Yarbay Edip Servet Albay Mehmet Rüştü |
 General Archibald Murray General Charles Dobell General Philip Chetwode General Harry Chauvel | ||||||
| Güçler | |||||||
|
Mısır Seferi Kuvvetleri (EEF)
| ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 1.400[1]-1.650 (300 ölü, 750 yaralı, 600 kayıp)[2] | 3.700-4.000 (523 ölü, 2.932 yaralı, 246 esir)[3] | ||||||
Muharebe değiştir
İlk taarruz, Gazze'nin güneyindeki Osmanlı siperlerine bir İngiliz tümeninin, saat 09.00'da saldırısıyla başlamıştır. Daha doğudan Gazze vadisini geçen İngiliz birlikleri, saat 10.00 civarında Gazze'deki Osmanlı birliklerini kuşatmış oldu. Şehirdeki Osmanlı savunması; 125. ve 79. Alaylar, 81. Alay'ın 2. Taburu, topçu ve makineli tüfek unsurlarından oluşuyordu.
Kentteki Osmanlı savunmasının kilit noktası, güneydeki 84 rakımlı tepedir. Tepeye yönelen İngiliz taarruzu, tepeyi almış, Osmanlı karşı taarruzuyla yeniden Osmanlı ordusunun eline geçmiştir. Akşamüstü yenilenen İngiliz taarruzu, tepenin yeniden el değiştirmesiyle sonuçlanmıştır.
Kente yönelik İngiliz taarruzları güneydoğudan, doğudan ve kuzeyden tertiplenmiş, kent gün boyu kanlı sokak çatışmalarına sahne olmuştur.
Çevredeki Osmanlı birlikleri, öğleden sonra Gazze yönünde yürüyüşe geçmişlerdir. 3. Piyade Tümeni kuzeydoğudan, 16. Piyade Tümeni ise güneydoğudan Gazze'ye ilerlemiştir. 27 Mart sabahı her iki grup da Gazze'deki İngiliz kuşatmasına taarruz etmiştir. Hemen ardından kentin güney kesiminde savunmada olan Osmanlı birlikleri, 84 rakımlı tepeye süngü hücumuna girişip tepeyi işgal ettiler. Saat 11.00 dolaylarında İngiliz kuşatması yarılmıştı. 28 Mart sabahı tüm İngiliz birlikleri geri çekilmişti. Savaş alanlarında kalan 1.500 İngiliz ölüsü, Osmanlı ordusu tarafından gömüldü.
Hava harekatı değiştir
Gazze'de İngiliz kuşatması tamamlandığında, kenti savunan birliklerle Tellüşeria'daki Osmanlı komuta merkezi arasındaki temas da kesilmişti. Bu andan itibaren Gazze'yle ilgili tüm bilgi, Ramle'deki 6 keşif uçağından oluşan Osmanlı hava unsurlarınca sağlanmıştır. 300. Paşa Teyyare Bölüğü'nün pilotları, tüm muharebe boyunca keşif uçuşlarını sürdürmüştür.
Sonuçları değiştir
İngilizlerin üstün kaynak ve insan gücüne rağmen birlikler arası iletişimi koparmayan ve Gazze'de direnen Binbaşı Tiller komutasındaki garnizona ulaşmaya başaran Osmanlı Ordusu, İngilizlerin Filistin'deki ilk ciddi denemesini fiyaskoyla sonuçlandırmıştır.
Kaynakça değiştir
- Türkiye'de Beş Yıl - Liman von Sanders
- ^ Kressenstein Baron Kress Von, Türklerle Beraber Süveyş Kanalı’na, Çev. Mazhar Besim Özalpsan, İstanbul, Askeri Matbaa, 1943. s.142-150.
- ^ Erickson, Edward J. (2001). Ordered to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War. No. 201 Contributions in Military Studies. Westport Connecticut: Greenwood Press. s.161
- ^ Falls, Cyril; G. MacMunn (1930). Military Operations Egypt & Palestine from the Outbreak of War with Germany to June 1917. Official History of the Great War Based on Official Documents by Direction of the Historical Section of the Committee of Imperial Defence. 1. London: HM Stationery Office. s.315-322
Dış bağlantılar değiştir
- http://www.tayyareci.com/hvtarihi/1914-18/cephe-sina-filistin2.asp 11 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.