Vikipedi

Beta blokör

kardiyak aritmileri yönetmek ve ilk kalp krizinden sonra kalbi ikinci bir kalp krizinden korumak için kullanılan ilaç sınıfı

Beta blokörler, aynı zamanda β-blokerler olarak da yazılır, çoğunlukla anormal kalp ritimlerini (aritmi) tedavi etmek ve ilk kalp krizinden sonra kalbi ikinci kalp krizinden korumak için kullanılan bir ilaç sınıfıdır (ikincil önleme).[1] Ayrıca, yüksek tansiyon tedavisinde yaygın olarak kullanılır ancak artık çoğu hastanın ilk tedavisi için ilk tercih değildirler.[2]

Beta blokörler
İlaç sınıfı
Propranolol
Klinik olarak başarılı olan ilk beta bloker propranolol'un iskelet formülü
Sınıf tanımlayıcıları
Diğer adlarβ-blokörler, beta-adrenerjik bloke edici ajanlar, beta antagonistleri, beta-adrenerjik antagonistler, beta-adrenoreseptör antagonistleri, beta adrenerjik reseptör antagonistleri, BB
Kullanımyüksek tansiyon, aritmi vs.
ATC koduC07
Biyolojik hedefBeta reseptörü
Klinik veri
Drugs.comİlaç Sınıfları
Consumer ReportsBest Buy Drugs
WebMDMedicineNet  RxList
Dış bağlantılar
MeSHD000319
Hukuki durum
Vikiveri

Beta blokörler, savaş ya da kaç tepkisine aracılık eden sempatik sinir sisteminin adrenerjik beta reseptörleri üzerindeki endojen katekolaminler epinefrin (adrenalin) ve norepinefrin (noradrenalin) için reseptör bölgelerini tıkayan rekabetçi antagonistlerdir.[3]:152[4] Bazıları tüm β-adrenerjik reseptör türlerinin etkinleşmesini engeller ve diğer β1, β2 ve β3 reseptörleri denilen üç beta reseptör tipinden biri için seçicidir.[3]:153 β1-adrenerjik reseptörler esasen kalpte ve böbreklerdedir.[4] β2-adrenerjik reseptörler esasen akciğerlerde, mide-bağırsak sisteminde, karaciğerde, rahimde, damar düz kasında ve iskelet kasındadır.[4] β3-adrenerjik reseptörler yağ hücrelerinde bulunur.[5]

Beta reseptörleri kalp kasları, düz kaslar, solunum yolları, arterler, böbrekler ve sempatik sinir sisteminin bir parçası olan diğer dokulardaki hücrelerde bulunur ve özellikle epinefrin (adrenalin) tarafından uyarıldıklarında stres tepkilerine yol açarlar. Beta blokerler epinefrin ve diğer stres hormonlarının reseptörlerine bağlanmayı engeller ve stres hormonlarının etkilerini zayıflatır.

1964'te James Black[6] klinik açıdan anlamlı ilk beta blokörleri (propranolol ve pronetalol) sentezledi; anjina pektorisin tıbbi tedavisinde devrim yarattı[7] ve birçok kişi tarafından 20. yüzyılın klinik tıp ve farmakolojisine en önemli katkılardan biri olarak kabul edilir.[8]

Başlıca hipertansiyon tedavisinde, çoğunlukla atenolol kullanılan çalışmaların meta-analizleri, beta blokörlerin felç ve toplam kardiyovasküler olayları önlemede plasebodan daha etkili olmasına rağmen, renin-anjiotensin sistemini engelleyen diüretikler (örn. ACE inhibitörleri) veya kalsiyum kanal blokörleri kadar etkili olmadıklarını göstermiştir.[9][10][11][12]

Beta blokerler, beta agonistlerden yola çıkılarak hazırlanmıştır. Agonist gruba eklenen hacimli fenoksi grubu reseptörü işgal ederek ve agonistin bağlanmasını engeller. Propranolol bu grubun prototipi sayılır ancak beta reseptör seçiciliği yoktur. Kalp ve juksta glomerüler aparatta bulunan B1 reseptörleri[13] ile göz, damarlardaki düz kas, akciğerler ve pankreas gibi organlarda bulunan B2 reseptörünü inhibe eder. Ayrıca lipofilitesi yüksek olduğundan kan beyin bariyerini aşarak beyne geçer. Böylece konfüzyon ve sedasyon oluşturabilir. Astım ve diyabet hastaları dikkatle kullanmalıdır. B1 blokerler (metoprolol gibi) düşük dozda selektif olduğundan astımlı hipertansif hastalarda daha güvenli kullanılırlar. Parasempatik sinir sistemini etkileyen beta blokerler, kan basıncını ve nabzı düşürür.

Tıbbi kullanımlar

değiştir

Beta blokerler, kalp ve damar sistemi ile ilgili çeşitli durumların yanı sıra diğer birçok tıbbi durumun tedavisinde de kullanılmaktadır. Beta blokerlerin iyi yerleşmiş olduğu yaygın kalple ilgili durumlar arasında anjina pektoris, akut koroner sendromlar, hipertansiyon ve atriyal fibrilasyon ve kalp yetmezliği gibi aritmiler yer alır. Ayrıca hipertrofik obstrüktif kardiyomiyopati, mitral kapak stenozu veya prolapsusu ve diseksiyon anevrizması gibi diğer kalp hastalıklarının tedavisinde de kullanılırlar. Ayrıca beta blokörler damar cerrahisinde, endişe tedavisinde, tirotoksikoz vakalarında, glokomda, migrende ve özofagus varislerinde de uygulama alanı bulur.[14]

Konjestif kalp yetmezliği

değiştir

Her ne kadar beta blokerler bir zamanlar konjestif kalp yetmezliği tedavisinde kontrendike olsa da, kalp kasılmasını azaltma etkileri nedeniyle durumu kötüleştirme olasılığına sahip olduklarından, 1990'ların sonlarında yapılan çalışmalar bunların hastalıklılık ve ölüm oranını azaltmadaki etkinliğini gösterdi.[15][16][17] Bisoprolol, karvedilol ve sürekli salınan metoprolol, genellikle diğer durumlar için belirtilenlerden çok daha az dozlarda olmasına rağmen, özellikle konjestif kalp yetmezliğinde standart ACE inhibitörü ve diüretik tedavisine yardımcı olarak endikedir. Beta blokörler yalnızca telafi edilmiş, sabit konjestif kalp yetmezliği vakalarında endikedir. Akut dekompanse kalp yetmezliği vakalarında beta blokörler ejeksiyon fraksiyonunda daha çok azalmaya neden olarak hastanın mevcut semptomlarını kötüleştirecektir.

Beta blokörler öncelikle kalp hızını azaltıcı etkileriyle bilinir ancak konjestif kalp yetmezliğinde önemli olan tek etki mekanizması bu değildir.[18] Beta blokörler kalpteki sempatolitik β1 aktivitelerine ek olarak böbreklerdeki renin-anjiotensin sistemini de etkiler. Beta blokörler renin salgılanmasında azalmaya neden olur, bu ise hücre dışı hacmi azaltıp kanın oksijen taşıma kapasitesini artırarak kalbin oksijen ihtiyacını azaltır.

Kalp yetmezliği genellikle, artan oksijen talebi, iltihaplı aracıların yayılması ve anormal kalp dokusunun yeniden yapılanması dahil tümü kalp kasılmasını azaltan ve az ejeksiyon fraksiyonuna katkı yapan kalpteki çeşitli zararlı etkilerden sorumlu katekolamin faaliyetinin artışını içerir.[19] Beta blokörler bu uygun olmayan yüksek sempatik aktiviteye karşı koyar ve başlangıçta ejeksiyon fraksiyonunda bir azalma olmasına rağmen sonuçta ejeksiyon fraksiyonunda iyileşmeye yol açar.

Denemeler, beta blokörlerin 13 aylık bir süre içinde mutlak ölüm riskini %4,5 oranında azalttığını göstermiştir. Denemelerde ölüm riskinin azaltılmasının yanı sıra hastane ziyaretleri ve hastaneye yatış sayıları da azaltıldı.[20] 2020 Cochrane incelemesi, çocuklarda konjestif kalp yetmezliğinde beta blokörlerin kullanımını destekleyen çok az kanıt buldu, ancak mevcut verilerden bunların faydalı olabileceğini belirledi[21]

Konjestif kalp yetmezliği için beta blokörlerin tedavi edici uygulaması çok düşük dozlarda (1⁄8 hedef) başlamalı ve doz kademeli olarak artırılmalıdır. Hastanın kalbi, katekolaminlerin azalan uyarısına uyum sağlamalı ve daha az bir adrenerjik dürtüde yeni bir denge bulmalıdır.[22]

Akut miyokard enfarktüsü

değiştir

Beta blokerler akut miyokard enfarktüsü tedavisinde endikedir. Miyokard enfarktüsü sırasında sistemik stres, dolaşımdaki katekolamin'lerin artmasına neden olur.[23][24] Bu, kalp atış hızı ve kan basıncında artışa, dolayısıyla da miyokardın oksijen ihtiyacının artmasına neden olur.[23][24] Beta blokörler, β1'e adrenerjik reseptörler üzerinde etkili olan katekolaminleri rekabetçi bir şekilde engeller, böylece bu zararlı etkileri azaltır ve miyokardiyal oksijen tüketiminin ve talebinin azalmasına neden olur.[23]

2019 Cochrane incelemesi, beta blokerleri plasebo veya müdahale yapılmaması ile karşılaştırdı; beta blokörlerin muhtemelen kısa vadeli yeniden enfarktüs riskini ve uzun vadeli tüm nedenlere bağlı ölüm oranı ve kardiyovasküler ölüm riskini azalttığını buldu.[23] İnceleme, beta blokörlerin kısa vadeli tüm nedenlere bağlı ölümler ve kardiyovasküler ölümler üzerinde muhtemelen çok az etkisi olduğunu veya hiç etkisi olmadığını belirledi.[23]

Hipertansiyon

değiştir

Beta blokerler hipertansiyon tedavisinde yaygın kullanılır.[25]

2014 yılında yapılan bir Cochrane incelemesi, hafif-orta şiddette hipertansiyonu olan bireylerde seçici olmayan beta blokerlerin, yan etki oranlarında artış olmaksızın -10/-7 mmHg'lik (sistolik/diyastolik) bir azalmaya yol açtığını buldu.[26] Daha yüksek dozlarda, kan basıncında karşılık gelen bir azalma olmaksızın, kalp atış hızında azalma gibi olumsuz etkilerin oranını arttırdığı bulunmuştur.[26]

Hipertansiyonda beta blokörlerin kullanımına ilişkin 2017 Cochrane incelemesi, kardiyovasküler hastalıklarda orta derecede bir azalma olduğunu, ancak ölüm oranında çok az değişiklik olduğunu veya hiç değişiklik olmadığını buldu.[27] Beta blokörlerin etkilerinin diğer antihipertansif ilaçlardan daha az olduğu ileri sürüldü.[27]

Kaygı

değiştir

Resmi olarak, beta blokerlerin ABD Gıda ve İlaç İdaresi tarafından anksiyolitik kullanımı onaylanmamıştır.[28] Bununla birlikte, son 25 yılda yapılan birçok kontrollü çalışma beta blokerlerin anksiyete bozukluklarında etkili olduğunu göstermektedir, ancak etki mekanizması bilinmemektedir.[29] savaş ya da kaç tepkisinin fizyolojik semptomları (kalbin çarpması, soğuk/terli eller, artan solunum, terleme vb.) önemli ölçüde azalır, böylece endişeli bireylerin eldeki göreve konsantre olmaları sağlanır.

Müzisyenlerin, topluluk önünde konuşanların, aktörlerin ve profesyonel dansçıların, hem seçmeler hem de halka açık performanslar sırasında performans kaygısı, sahne korkusu ve titremeden kaçınmak için beta blokörleri kullandıkları bilinmektedir.

Sahne korkusunun uygulaması ilk kez 1976'da The Lancet 'te fark edildi ve 1987'de Amerika Birleşik Devletleri'ndeki en büyük 51 orkestrayı temsil eden Uluslararası Senfoni Orkestrası Müzisyenleri Konferansı tarafından yürütülen bir anket, müzisyenlerinin %27'sinin beta blokör kullandığını ve %70'i bunları doktorlardan değil arkadaşlarından aldığını ortaya çıkardı.[30] Beta blokörler ucuzdur, nispeten güvenli olduğu söylenir ve bir yandan müzisyenlerin performanslarını teknik düzeyde iyileştirir gibi görünürken, "The Inner Game of Music" kitabının yazarı Barry Green ve Don Greene gibi bazıları Juilliard öğrencilerine sahne korkularını doğal yollarla yenmeyi öğreten eski Olimpiyat dalış koçu, performansların "ruhsuz ve özgün olmayan" olarak algılanabileceğini söylemektedir.[30]

Ameliyat

değiştir

Tam kesin olmayan kanıtlar, kalp ameliyatı sırasında beta blokör kullanımının kalp ritim bozuklukları ve atriyal fibrilasyon riskini azaltabileceğini göstermektedir.[31] Ancak diğer ameliyat türleri sırasında bunlara başlamak sonuçları kötüleştirebilir. Kalp dışı cerrahide, olumsuz etkileri önlemek için beta blokörlerin kullanılması, atriyal fibrilasyon ve miyokard enfarktüsü riskini azaltabilir (kesinliği çok az kanıttır), ancak bu yaklaşımın hipotansiyon riskini artırabileceğine dair orta düzeyde kesin kanıtı vardır.[32] Düşük kesinlikli kanıtlar, kalp dışı ameliyatlarda perioperatif olarak kullanılan beta blokörlerin bradikardi riskini artırabileceğini düşündürmektedir.[32]

Diğer

değiştir

2014 tarihli bir Cochrane incelemesi, diğer anti hipertansif ilaçlarla karşılaştırmalı olarak kronik tip B torasik aort anevrizması tedavisinde beta blokörlerin kullanımını araştırdı.[33] İnceleme, bunun kullanımını öneren mevcut kılavuzları destekleyecek uygun bir kanıt bulamadı.[33]

Marfan sendromlu kişilerde aort diseksiyonlarını önlemek için beta blokörlerin kullanımına ilişkin 2017 Cochrane incelemesi, kanıt yetersizliği nedeniyle kesin sonuçlara varamadı.[34]

Performans artırıcı kullanım

değiştir

Beta blokörler, daha düşük kalp atış hızlarını teşvik ettikleri ve titremeleri azalttıkları için, okçuluk, atıcılık, golf[35] ve snooker[35] gibi yüksek doğruluğun gerekli olduğu profesyonel sporlarda kullanılmaktadır. Beta blokörler bazı spor dallarında Uluslararası Olimpiyat Komitesi tarafından yasaklanmıştır.[36] 2008 Yaz Olimpiyatları'nda 50 metre tabancada gümüş madalya kazanan ve 10 metre havalı tabancada bronz madalya kazanan Kim Jong-su'nun propranolol testi pozitif çıktı ve madalyaları geri alındı.[37]

Benzer nedenlerle beta blokörler de cerrahlar tarafından kullanılmaktadır.[38]

Klasik müzisyenler 1970'lerden bu yana sahne korkusunu azaltmak için beta engelleyicileri yaygın olarak kullanmaktadır.[39]

Olumsuz etkiler

değiştir

Beta blokerlerin kullanımıyla ilişkili ilaç yan etkileri şunlardır: mide bulantısı, ishal, bronkospazm, nefes darlığı, ekstremitelerde soğukluk, Raynaud sendromunun alevlenmesi, bradikardi, düşük tansiyon, kalp yetmezliği, kalp bloku, yorgunluk, baş dönmesi, saç dökülmesi, anormal görme, halüsinasyonlar, uykusuzluk, kâbuslar, cinsel işlev bozukluğu, sertleşme bozukluğu, glukoz değişikliği ve lipit metabolizması. Karışık α1/β-antagonist tedavisi de sıklıkla ortostatik hipotansiyon ile ilişkilidir.

Karvedilol tedavisi yaygın olarak ödem ile ilişkilidir.[40] Kan-beyin bariyerini yüksek oranda aşması nedeniyle propranolol ve metoprolol gibi lipofilik beta blokerlerin uykusuzluk, canlı rüyalar ve kabuslar gibi uyku bozukluklarına neden olma olasılığı diğer daha az lipofilik beta blokerlere göre daha yüksektir.[41]

β2-adrenerjik reseptör antagonist aktivitesi ile ilişkili yan etkiler (bronkospazm, periferik vazokonstriksiyon, glukoz ve lipid metabolizmasında değişiklik) β1-seçici (genellikle "kardiyoselektif" denilir) ajanlarla daha az görülür, ancak reseptör seçiciliği daha yüksek dozlarda azalır. Özellikle makula densadaki beta-1 reseptörünün beta blokajı, renin salınımını engeller böylece aldosteron salınımını azaltır. Bu, hiponatremi ve hiperkalemi'ye neden olur.

Hipoglisemi beta blokajı ile ortaya çıkabilir çünkü β2-adrenoseptörler normalde karaciğerde glikojen yıkımını (glikojenoliz) ve plazma glukozunu artırmak için birlikte çalışan glukagon hormonunun pankreastan salınmasını uyarır. Bu nedenle β2-adrenoseptörlerin bloke edilmesi plazma glukozunu düşürür. β1-blokerlerin diyabetik hastalarda daha az metabolik yan etkisi vardır; ancak insüline bağlı düşük kan şekeri için uyarı işareti görevi gören hızlı kalp atışları maskelenebilir ve bu da hipogliseminin farkına varılamaması ile sonuçlanabilir. Buna beta bloker kaynaklı hipoglisemi farkındalığı denir. Bu nedenle beta blokerlerin diyabetik hastalarda dikkatli kullanılması gerekmektedir.[42]

2007'de yapılan bir araştırma, hipertansiyon için kullanılan diüretiklerin ve beta blokerlerin hastanın diyabet olma riskini artırdığını, ACE inhibitörleri ve anjiyotensin II reseptör antagonistlerinin (anjiyotensin reseptör blokerleri) ise aslında diyabet riskini azalttığını ortaya çıkardı.[43] Birleşik Devletler'de olmasa da Büyük Britanya'daki klinik kılavuzlar, diyabet riskinden dolayı hipertansiyonun birinci basamak tedavisi olarak diüretikler ve beta blokerlerden kaçınılması çağrısında bulunmaktadır.[44]

Beta blokerler, seçici alfa-adrenerjik agonist doz aşımının tedavisinde kullanılmamalıdır. Yalnızca beta reseptörlerinin blokajı, alfa-adrenerjik sistem stimülasyonuna karşı çıkılmaması yoluyla kan basıncını artırır, koroner kan akışını, sol ventriküler fonksiyonu ve kalp debisini ve doku perfüzyonunu azaltır. Lipofilik özelliklere ve CNS penetrasyonuna sahip beta blokerler metoprolol ve labetalol gibi metamfetamin doz aşımından kaynaklanan CNS ve kardiyovasküler toksisitenin tedavisinde faydalı olabilir.[45] Karışık alfa ve beta bloker labetalol, özellikle metamfetaminin neden olduğu eşlik eden taşikardi ve hipertansiyonun tedavisinde faydalıdır.[46] Metamfetamin zehirlenmesinin tedavisi için beta blokerlerin kullanımında "karşılıksız alfa uyarımı" olgusu bildirilmemiştir.[46] Uyarıcı doz aşımından kaynaklanan hipertansif kriz sırasında uygulanacak diğer uygun antihipertansif ilaçlar nitrogliserin gibi vazodilatörler, furosemid gibi diüretikler ve fentolamin gibi alfa blokerlerdir.[47]

Kontrendikasyonlar ve dikkat edilecek noktalar

değiştir
Mutlak kontrendikasyonlar:

Göreceli kontrendikasyonlar veya belirli beta blokerlere özgü kontrendikasyonlar:

Dikkat:

Astım

değiştir

2007 Ulusal Kalp, Akciğer ve Kan Enstitüsü (NHLBI) astım kılavuzları, astımlılarda seçici olmayan beta blokerlerin kullanılmasına karşı tavsiyede bulunurken, kardiyo seçici beta blokerlerin kullanımına izin vermektedir.[49]:182

Hafif ila orta şiddette solunum semptomları olan kişilere kardiyo seçici beta bloker (β1 blokerler) mümkün olan en az dozda reçete edilebilir.[50][51] β2-agonistler, β-bloker kaynaklı bronkospazmı bir şekilde hafifletebilir; burada seçici β-bloker kaynaklı bronkospazmı, seçici olmayan β-bloker kaynaklı kötüleşen astım ve/veya KOAH'tan daha fazla tersine çevirmede daha fazla etkinlik gösterir.[50]

Şeker hastalığı

değiştir

Epinefrin yaklaşan hipoglisemi için erken uyarının sinyalini verir.[52]

Beta blokerlerin epinefrinin etkisi üzerindeki inhibisyonu, glikojenolizi engelleyerek hipoglisemiyi bir şekilde şiddetlendirebilir ve taşikardi, çarpıntı, terleme ve titreme gibi hipoglisemi belirtilerini maskeleyebilir. Beta bloker kullanan diyabetli bir hastada kan şekeri düzeyinin dikkatle izlenmesi gerekir.

Hipertiroidizm

değiştir

Aniden çekilme tiroid fırtınası ile sonuçlanabilir.[48]

Bradikardi veya AV bloku

değiştir

Kalp pili bulunmadığı sürece, beta blokerler AV düğümdeki iletimi ciddi şekilde baskılayabilir, bu da kalp atış hızının ve kalp debisinin azalmasına neden olabilir. Wolff-Parkinson-White Sendromlu taşikardi hastalarında beta blokerlerin kullanımında çok dikkatli olunmalıdır çünkü bazı hastalarda yaşamı tehdit eden aritmilere neden olabilir. AV düğümü boyunca iletimin yavaşlatılmasıyla, aksesuar yol boyunca tercihli iletim tercih edilir. Hastada atriyal çarpıntı gelişirse bu, çok hızlı ventriküler hızda 1:1 iletiye veya daha kötüsü, atriyal fibrilasyon durumunda ventriküler fibrilasyona yol açabilir.

Zehirlilik

değiştir

Doz aşımı tedavisinde kullanılan Glukagon,[53][54] kalp kasılmalarının gücünü artırır, hücre içi cAMP'ı artırır ve böbrek vasküler direnci azaltır. Bu nedenle beta bloker kardiyotoksisitesi olan hastalarda faydalıdır.[55][56] Kardiyak pacing genellikle farmakolojik tedaviye yanıt vermeyen hastalar için kullanılır.

Seçici olmayan beta blokerlerin β2 reseptör bloke edici etkileri nedeniyle bronkospazm yaşayan kişiler, kardiyovasküler hastalığı olan hastalarda beta agonistlerden daha güvenli olan ipratropium gibi antikolinerjik ilaçlarla tedavi edilebilir. Beta bloker zehirlenmesine yönelik diğer panzehirler salbutamol ve izoprenalin'dir.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Freemantle N, Cleland J, Young P, Mason J, Harrison J (Haziran 1999). "beta Blockade after myocardial infarction: systematic review and meta regression analysis". BMJ. 318 (7200). ss. 1730-1737. doi:10.1136/bmj.318.7200.1730. PMC 31101 $2. PMID 10381708. 
  2. ^ James PA, Oparil S, Carter BL, Cushman WC, Dennison-Himmelfarb C, Handler J, Lackland DT, LeFevre ML, MacKenzie TD, Ogedegbe O, Smith SC, Svetkey LP, Taler SJ, Townsend RR, Wright JT, Narva AS, Ortiz E (Şubat 2014). "2014 evidence-based guideline for the management of high blood pressure in adults: report from the panel members appointed to the Eighth Joint National Committee (JNC 8)". JAMA. 311 (5). ss. 507-520. doi:10.1001/jama.2013.284427. PMID 24352797. 
  3. ^ a b Frishman WH, Cheng-Lai A, Nawarskas J, (Ed.) (2005). "Beta-Adrenergic Blockers". Current Cardiovascular Drugs. Current Science Group. ISBN 978-1-57340-221-7. Erişim tarihi: 7 Eylül 2010. 
  4. ^ a b c Barranger K, Vivian E, Peterson AM (2006). "Hypertension". Arcangelo VP, Peterson AM (Ed.). Pharmacotherapeutics for advanced practice: a practical approach. Lippincott Williams & Wilkins. s. 205. ISBN 978-0-7817-5784-3. Erişim tarihi: 7 Eylül 2010. 
  5. ^ Clément K, Vaisse C, Manning BS, Basdevant A, Guy-Grand B, Ruiz J, Silver KD, Shuldiner AR, Froguel P, Strosberg AD (Ağustos 1995). "Genetic variation in the beta 3-adrenergic receptor and an increased capacity to gain weight in patients with morbid obesity". The New England Journal of Medicine. 333 (6). ss. 352-354. doi:10.1056/NEJM199508103330605. PMID 7609752. 
  6. ^ "Sir James Black, OM". The Telegraph. March 23, 2010. March 27, 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: March 25, 2010. 
  7. ^ van der Vring JA, Daniëls MC, Holwerda NJ, Withagen PJ, Schelling A, Cleophas TJ, Hendriks MG (Haziran 1999). "Combination of calcium channel blockers and beta blockers for patients with exercise-induced angina pectoris: a double-blind parallel-group comparison of different classes of calcium channel blockers. The Netherlands Working Group on Cardiovascular Research (WCN)". Angiology. 50 (6). ss. 447-454. doi:10.1177/000331979905000602. PMID 10378820. 
  8. ^ Stapleton MP (1997). "Sir James Black and propranolol. The role of the basic sciences in the history of cardiovascular pharmacology". Texas Heart Institute Journal. 24 (4). ss. 336-342. PMC 325477 $2. PMID 9456487. 
  9. ^ Wiysonge CS, Bradley HA, Volmink J, Mayosi BM, Opie LH (Ocak 2017). "Beta-blockers for hypertension". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 1 (1). ss. CD002003. doi:10.1002/14651858.CD002003.pub5. PMC 5369873 $2. PMID 28107561. 
  10. ^ Reinhart, Marcia; Puil, Lorri; Salzwedel, Douglas M.; Wright, James M. (13 Temmuz 2023). "First-line diuretics versus other classes of antihypertensive drugs for hypertension". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2023 (7). ss. CD008161. doi:10.1002/14651858.CD008161.pub3. ISSN 1469-493X. PMC 10339786 $2. PMID 37439548. 
  11. ^ Zhu J, Chen N, Zhou M, Guo J, Zhu C, Zhou J, Ma M, He L (Ocak 2022). "Calcium channel blockers versus other classes of drugs for hypertension". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 1 (1). ss. CD003654. doi:10.1002/14651858.CD003654.pub6. PMC 8742884 $2. PMID 35000192. 
  12. ^ Wiysonge CS, Bradley HA, Volmink J, Mayosi BM, Opie LH (Ocak 2017). "Beta-blockers for hypertension". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 1 (1). ss. CD002003. doi:10.1002/14651858.cd002003.pub5. PMC 5369873 $2. PMID 28107561. 
  13. ^ "Life in the Fast Lane: Adrenoreceptors". 6 Haziran 2022. 26 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2022. 
  14. ^ Opie LH (2009). Drugs for the Heart. Philadelphia: Saunders. ss. 6-18. ISBN 978-1-4160-6158-8. 
  15. ^ Hjalmarson A, Goldstein S, Fagerberg B, Wedel H, Waagstein F, Kjekshus J, Wikstrand J, El Allaf D, Vítovec J, Aldershvile J, Halinen M, Dietz R, Neuhaus KL, Jánosi A, Thorgeirsson G, Dunselman PH, Gullestad L, Kuch J, Herlitz J, Rickenbacher P, Ball S, Gottlieb S, Deedwania P (Mart 2000). "Effects of controlled-release metoprolol on total mortality, hospitalizations, and well-being in patients with heart failure: the Metoprolol CR/XL Randomized Intervention Trial in congestive heart failure (MERIT-HF). MERIT-HF Study Group". JAMA. 283 (10). ss. 1295-1302. doi:10.1001/jama.283.10.1295. PMID 10714728. 
  16. ^ Leizorovicz A, Lechat P, Cucherat M, Bugnard F (Şubat 2002). "Bisoprolol for the treatment of chronic heart failure: a meta-analysis on individual data of two placebo-controlled studies—CIBIS and CIBIS II. Cardiac Insufficiency Bisoprolol Study". American Heart Journal. 143 (2). ss. 301-307. doi:10.1067/mhj.2002.120768. PMID 11835035. 
  17. ^ Packer M, Fowler MB, Roecker EB, Coats AJ, Katus HA, Krum H, Mohacsi P, Rouleau JL, Tendera M, Staiger C, Holcslaw TL, Amann-Zalan I, DeMets DL (Ekim 2002). "Effect of carvedilol on the morbidity of patients with severe chronic heart failure: results of the carvedilol prospective randomized cumulative survival (COPERNICUS) study". Circulation. 106 (17). ss. 2194-2199. doi:10.1161/01.CIR.0000035653.72855.BF. PMID 12390947. 
  18. ^ Fletcher P (2000). "Beta blockers in heart failure". Australian Prescriber (İngilizce). 23 (6). ss. 120-123. doi:10.18773/austprescr.2000.138. 6 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2024. 
  19. ^ "Use of beta-blockers and ivabradine in heart failure with reduced ejection fraction". www.uptodate.com. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015. 
  20. ^ Pritchett AM, Redfield MM (Ağustos 2002). "Beta-blockers: new standard therapy for heart failure". Mayo Clinic Proceedings. 77 (8). ss. 839-845; quiz 845-46. doi:10.4065/77.8.839. PMID 12173717. 
  21. ^ Alabed S, Sabouni A, Al Dakhoul S, Bdaiwi Y ve diğerleri. (Cochrane Heart Group) (Temmuz 2020). "Beta-blockers for congestive heart failure in children". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2020 (7). ss. CD007037. doi:10.1002/14651858.CD007037.pub4. PMC 7389334 $2. PMID 32700759. 
  22. ^ Goodman & Gilman's: The Pharmacological Basic of Therapeutics. McGraw-Hill. 2018. ISBN 9781259584732. 
  23. ^ a b c d e Safi S, Sethi NJ, Nielsen EE, Feinberg J, Jakobsen JC, Gluud C ve diğerleri. (Cochrane Heart Group) (Aralık 2019). "Beta-blockers for suspected or diagnosed acute myocardial infarction". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 12 (12). ss. CD012484. doi:10.1002/14651858.CD012484.pub2. PMC 6915833 $2. PMID 31845756. 
  24. ^ a b Farzam K, Jan A (2023). "Beta Blockers". StatPearls. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing. PMID 30422501. Erişim tarihi: 3 Ekim 2023. 
  25. ^ Iqbal AH, Jamal SF (2023). "Essential Hypertension". StatPearls. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing. PMID 30969681. Erişim tarihi: 31 Ekim 2023. 
  26. ^ a b Wong GW, Wright JM ve diğerleri. (Cochrane Hypertension Group) (Şubat 2014). "Blood pressure lowering efficacy of nonselective beta-blockers for primary hypertension". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2014 (2). ss. CD007452. doi:10.1002/14651858.CD007452.pub2. PMC 10603273 $2. PMID 24585007. 
  27. ^ a b Wiysonge CS, Bradley HA, Volmink J, Mayosi BM, Opie LH ve diğerleri. (Cochrane Hypertension Group) (Ocak 2017). "Beta-blockers for hypertension". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 1 (1). ss. CD002003. doi:10.1002/14651858.CD002003.pub5. PMC 5369873 $2. PMID 28107561. .
  28. ^ Schneier FR (Eylül 2006). "Clinical practice. Social anxiety disorder". The New England Journal of Medicine. 355 (10). ss. 1029-1036. doi:10.1056/NEJMcp060145. PMID 16957148. 
  29. ^ Tyrer P (Ocak 1992). "Anxiolytics not acting at the benzodiazepine receptor: beta blockers". Progress in Neuro-Psychopharmacology & Biological Psychiatry. 16 (1). ss. 17-26. doi:10.1016/0278-5846(92)90004-X. PMID 1348368. 
  30. ^ a b Tindall B (17 Ekim 2004). "Better Playing Through Chemistry". The New York Times. 26 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  31. ^ Blessberger H, Lewis SR, Pritchard MW, Fawcett LJ, Domanovits H, Schlager O, Wildner B, Kammler J, Steinwender C (Eylül 2019). "Perioperative beta-blockers for preventing surgery-related mortality and morbidity in adults undergoing cardiac surgery". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 9 (9). ss. CD013435. doi:10.1002/14651858.CD013435. PMC 6755267 $2. PMID 31544227. 
  32. ^ a b Blessberger H, Lewis SR, Pritchard MW, Fawcett LJ, Domanovits H, Schlager O, Wildner B, Kammler J, Steinwender C (Eylül 2019). "Perioperative beta-blockers for preventing surgery-related mortality and morbidity in adults undergoing non-cardiac surgery". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2019 (9). ss. CD013438. doi:10.1002/14651858.CD013438. PMC 6761481 $2. PMID 31556094. 
  33. ^ a b Chan KK, Lai P, Wright JM ve diğerleri. (Cochrane Hypertension Group) (Şubat 2014). "First-line beta-blockers versus other antihypertensive medications for chronic type B aortic dissection". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2014 (2). ss. CD010426. doi:10.1002/14651858.CD010426.pub2. PMC 10726980 $2. PMID 24570114. 
  34. ^ Koo HK, Lawrence KA, Musini VM ve diğerleri. (Cochrane Heart Group) (Kasım 2017). "Beta-blockers for preventing aortic dissection in Marfan syndrome". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2017 (11). ss. CD011103. doi:10.1002/14651858.CD011103.pub2. PMC 6486285 $2. PMID 29110304. 
  35. ^ a b Tim Glover. "Golf: O'Grady says players use beta-blockers: Drugs 'helped win majors'". The Independent. 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: March 28, 2017. 
  36. ^ World Anti-Doping Agency (19 Eylül 2005). "The World Anti-Doping Code: The 2006 Prohibited List International Standard" (PDF). Dünya Dopingle Mücadele Ajansı. 11 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Şubat 2017. 
  37. ^ Scott M (15 Ağustos 2008). "Olympics: North Korea's Kim Jong-su loses medals after positive drugs test". The Guardian (İngilizce). Guardian News and Media Limited. 12 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2018. 
  38. ^ Elman MJ, Sugar J, Fiscella R, Deutsch TA, Noth J, Nyberg M, Packo K, Anderson RJ (1998). "The effect of propranolol versus placebo on resident surgical performance". Transactions of the American Ophthalmological Society. Cilt 96. ss. 283-91; discussion 291-4. PMC 1298399 $2. PMID 10360293. 
  39. ^ "Musicians Use Beta Blockers as Performance-Enabling Drugs". WQXR. 16 Ağustos 2013. 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2021. 
  40. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Rossi isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  41. ^ Cruickshank JM (2010). "Beta-blockers and heart failure". Indian Heart Journal. 62 (2). ss. 101-110. PMID 21180298. 
  42. ^ Beta-Adrenoceptor Antagonists (Beta-Blockers); "Beta-Adrenoceptor Antagonists (Beta-Blockers)". CV Pharmacology. 8 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2011. 
  43. ^ Elliott WJ, Meyer PM (Ocak 2007). "Incident diabetes in clinical trials of antihypertensive drugs: a network meta-analysis". Lancet. 369 (9557). ss. 201-207. doi:10.1016/S0140-6736(07)60108-1. PMID 17240286. 
  44. ^ Mayor S (Temmuz 2006). "NICE removes beta blockers as first line treatment for hypertension". BMJ. 333 (7557). s. 8. doi:10.1136/bmj.333.7557.8-a. PMC 1488775 $2. PMID 16809680. 
  45. ^ Richards JR, Derlet RW, Albertson TE. "Methamphetamine Toxicity: Treatment & Management". Medscape. WebMD. April 9, 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: April 20, 2016. 
  46. ^ a b Richards JR, Albertson TE, Derlet RW, Lange RA, Olson KR, Horowitz BZ (Mayıs 2015). "Treatment of toxicity from amphetamines, related derivatives, and analogues: a systematic clinical review". Drug and Alcohol Dependence. Cilt 150. ss. 1-13. doi:10.1016/j.drugalcdep.2015.01.040. PMID 25724076. 
  47. ^ Handly M (16 Aralık 2016). "Toxicity, Amphetamine". Medscape. October 13, 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  48. ^ a b c d e f g h i Wyeth. "Propranolol hydrochloride" (PDF). 16 Şubat 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2020. 
  49. ^ ((Ulusal Kalp, Akciğer ve Kan Enstitüsü)) (2007). "Expert Panel Report 3 (EPR-3): Guidelines for the Diagnosis and Management of Asthma–Summary Report 2007". The Journal of Allergy and Clinical Immunology. 120 (5). ss. S94-S138. doi:10.1016/j.jaci.2007.09.029. 28 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2017. 
  50. ^ a b Morales DR, Jackson C, Lipworth BJ, Donnan PT, Guthrie B (Nisan 2014). "Adverse respiratory effect of acute β-blocker exposure in asthma: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials". Chest. 145 (4). Elsevier BV. ss. 779-786. doi:10.1378/chest.13-1235. PMID 24202435. 
  51. ^ Salpeter SR, Ormiston TM, Salpeter EE (Kasım 2002). "Cardioselective beta-blockers in patients with reactive airway disease: a meta-analysis". Annals of Internal Medicine. 137 (9). American College of Physicians. ss. 715-725. doi:10.7326/0003-4819-137-9-200211050-00035. PMID 12416945. 
  52. ^ Sprague JE, Arbeláez AM (Eylül 2011). "Glucose counterregulatory responses to hypoglycemia". Pediatric Endocrinology Reviews. 9 (1). ss. 463-475. PMC 3755377 $2. PMID 22783644. 
  53. ^ Weinstein RS, Cole S, Knaster HB, Dahlbert T (Şubat 1985). "Beta blocker overdose with propranolol and with atenolol". Annals of Emergency Medicine. 14 (2). ss. 161-163. doi:10.1016/S0196-0644(85)81081-7. PMID 2857542. 
  54. ^ "Toxicity, Beta-blocker: Treatment & Medication – eMedicine Emergency Medicine". March 17, 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: March 6, 2009. 
  55. ^ John Gualtier. "Beta-Adrenergic Blocker Poisoning" (PDF). Courses.ahc.umn.edu. March 3, 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: March 28, 2017. 
  56. ^ USMLE WORLD 2009 Step1, Pharmacology, Q85
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Beta_blokör&oldid=35607194" sayfasından alınmıştır