Belarus-Litvanya ilişkileri
Belarus-Litvanya ilişkileri, Belarus ve Litvanya arasındaki dış ilişkilerdir. Ülkeler, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından kısa bir süre sonra, 24 Ekim 1991'de diplomatik ilişkiler kurdu. İki ülke 680 kilometre (420 mil) ortak sınırı paylaşıyor. Vilnius, Avrupa Beşeri Bilimler Üniversitesi , Svyatlana Tsihanouskaya gibi Belaruslu mülteciler gibi çok sayıda Belarus sivil toplum kuruluşuna ev sahipliği yapıyor. İki ülkenin Konstanti Kalinovski gibi paylaştığı ulusal kahramanların izlerinin yanı sıra Litvanya, Belarus edebiyatının doğum yeri olmuştur.
 | |
 Belarus |
 Litvanya |
|---|---|
Litvanya'nın Belarus ile sınırı, ülkenin en uzun sınırıdır. Belarus açısından ülkenin en uzun 3. sınırıdır. Vilnius, bir AB üye devletinin Minsk'e en yakın başkentidir. Aynı zamanda Belaruslular için Minsk ve diğer bölgelerden gelen kişiler için alışveriş ve hava geçiş merkezidir (Vilnius ve Kaunas havaalanları üzerinden).
Tarihi değiştir
Her iki ülkenin de şu anki toprakları Litvanya Krallığı, Litvanya Büyük Dükalığı (ve ardından Polonya-Litvanya Birliği), Rus İmparatorluğu, LitBel ve nihayetinde (Beyaz Rusya'nın I. Dünya Savaşı'nın ardından ve Litvanya'nın II. Dünya Savaşı'nın ardından dahil olduğu) Sovyetler Birliği'nin bir parçasıydı.
20 Aralık 1991'de, Litvanya Yüksek Konseyi, Belarus'un bağımsızlığını tanıdı ve aynı şeyin yedi gün sonra tersi oldu. 30 Aralık 1992'de Minsk'te diplomatik ilişkilerle ilgili bir anlaşma imzalandı.[1] Belarus-Litvanya sınırı, 2007 yılında tamamlanan sınırın zemininin çizilmesiyle Şubat 1995 tarihli bir antlaşmayla tanımlanmıştır.[2] Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, 1995 ve Eylül 2009'da Litvanya'ya iki resmi ziyaret gerçekleştirdi. 27 Ekim 2010'da, Cumhurbaşkanı Dalia Grybauskaite, Belarus'un başkenti Minsk'e giden ilk Litvanya devlet başkanı ve ayrıca Belarus'u ziyaret eden bir AB üyesi ülkenin ikinci lideri oldu (İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi ilk ziyareti gerçekleştirendi).[3] Nisan 2020'de Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nausėda ve Lukaşenko, 10 yıl sonra ilk kez baş başa görüşme yaptılar.[4] Mayıs 2019'da, eski Cumhurbaşkanı ve Avrupa Parlamentosu Üyesi Rolandas Paksas, Baltık Denizi'ndeki askeri-politik durumu istikrara kavuşturmak için resmi sıfatla ilk kez Belarus'u ziyaret etti.[5]
İlişkilerdeki çatlaklar değiştir
Belarus darbeci Vladimir Ushopçik'i ve Litvanya ise Belarus muhalif figürleri barındırarak her ülke diğerine muhalif figürlere ev sahipliği yapıyor. Litvanya, Belarus liderliğinde bir Avrupa yönelimini teşvik etmeye çalıştı ve kolluk kuvvetleri arasında ticaret anlaşmaları ve işbirliğini sürdürdü. Bilgi paylaşımı, Belaruslu insan hakları aktivisti Ales Bialiatski'nin tutuklanmasına yol açarak her iki ülkenin de Avrupa tarafından kınanmasına yol açtı.[6] Lukaşenko hükûmetinin, geniş çapta haksız ve adaletsiz olarak görülen tartışmalı 2020 Belarus Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden sonra yaptığı baskının ardından[7] Belarus muhalefet adayı Svyatlana Tsihanouskaya Litvanya'ya kaçtı.[8] 12 Ağustos'ta Litvanya, protestolara yönelik baskılar nedeniyle sınırlarını insani amaçlarla tüm Belaruslulara açtı.[9] İki gün sonra 14 Ağustos'ta Litvanya, Aleksandr Lukaşenko'nun Belarus Cumhurbaşkanı olarak meşruiyetini açıkça reddeden ilk AB devleti oldu. Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nausėda, "Belarus'ta özgür demokratik seçimler olmadığı için Bay Lukaşenko'ya meşru diyemeyiz" dedi.[10]
Yerleşik diplomatik misyonlar değiştir
- Belarus'un Vilnius'ta büyükelçiliği var.
- Litvanya'nın Minsk'te bir büyükelçiliği ve Grodno'da bir başkonsolosluğu bulunmaktadır.
Dış bağlantılar değiştir
- Vilnius'daki Belarus büyükelçiliği
- Minsk'teki Litvanya büyükelçiliği (yalnızca Litvanca ve Rusça) 10 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Hrodna'daki Litvanya genel konsolosluğu (yalnızca Litvanca ve Rusça) 30 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Diena.lt - Prezidentė Dalia Grybauskaitė Minske 2010-10-20
Kaynakça değiştir
- ^ Связи Литовской Республики с Республикой Беларусь[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "The World Factbook". 2 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2021.
- ^ "Минские переговоры – 2: как прошла встреча Паксаса и Лукашенко в Белоруссии". Baltnews (Rusça). 2 Mayıs 2019. 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2020.
- ^ Eastern approaches (8 Ağustos 2011). "The snitches of Vilnius". The Economist. 22 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2013.
- ^ "Belarus elections deemed unfair by US, Germany and others; candidate missing". Al Arabiya English (İngilizce). 10 Ağustos 2020. 23 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
- ^ "Belarusian opposition leader Tikhanouskaya in Lithuania says FM". The Jerusalem Post | JPost.com. 11 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
- ^ "Lithuania allows unrestricted entry to Belarusians 'for humanitarian purposes'". www.baltictimes.com. 19 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2020.
- ^ "Lithuanian Leader Says Lukashenko Lost Legitimacy As Belarusian President". UrduPoint (İngilizce). 17 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2020.