Ayfer Feray
Ayfer Feray (27 Mayıs 1928, İzmir - 13 Temmuz 1994, Bodrum), Türk tiyatro ve sinema oyuncusu.
Ayfer Feray | |
|---|---|
 | |
| Doğum |
27 Mayıs 1928 İzmir, Türkiye |
| Ölüm |
13 Temmuz 1994 (66 yaşında) Bodrum, Muğla, Türkiye |
| Milliyet | Türk |
| Meslek | Oyuncu |
| Etkin yıllar | 1951-1984 |
| Evlilik | Samim Tara |
| Çocuk(lar) | 2 |
HayatıDeğiştir
Yetmişin üzerinde filmde oynamış ve kendi adını taşıyan bir tiyatro kurmuştur. Bornova'da bulunan Ayfer Feray Açıkhava Tiyatrosuna adı verilmiştir. Özellikle sinemadaki yardımcı rolleriyle tanınır. Bu rollerin en bilinenlerinden biri, Vesikalı Yarim'de oynadığı Müjgan'dır.
Sinema filmlerinin yanı sıra, tiyatroya da yoğun emek verdi. Şahane Züğürtler, Yedi Kocalı Hürmüz gibi oyunlarda oynadı. Bir süre Dormen Tiyatrosu kadrosunda yer aldı, daha sonra buradan ayrıldı. Ayfer Feray - Nisa Serezli Topluluğu ve Çevre Tiyatrosunun kurucularından biri oldu. Bu topluluk da daha sonra dağıldı ve oyuncu, Ayfer Feray Tiyatrosunu kurdu.[1] Tiyatronun oyuncuları arasında Osman Alyanak, Ferhan Şensoy, Şevket Altuğ, Kemal Sunal, Hadi Çaman gibi önemli isimler yer aldı.
1952 yılında Yönetmen Metin Erksan'ın ilk çektiği film olan Karanlık Dünya (Aşık Veysel'in Hayatı) adını verdiği senaryosunu Bedri Rahmi Eyüboğlu'nun yazdığı film çekimine başlanır. Tam bitmek üzereyken, filmin oyuncu kadrosundan Ayfer Feray, Aclan Sayılgan ve Kemal Bekir'in'de aralarında bulunduğu bir grup Komünist tevkifatından gözaltına alınarak tutuklanırlar.[2]
Kendisi gibi oyuncu olan Günfer Feray'ın ablasıdır. Gazeteci Samim Tara'yla bir dönem evli kaldı. Bu evlilikten, ünlü bir reklam yönetmeni oğlu Ali Tara (1949-2004) ve Süeda Tara adlı bir kızı dünyaya geldi.
66 yaşında, çok sevdiği Bodrum'da öldü. Mezarı da buradadır. İzmir'de, Bornova Büyükpark'ın içinde bulunan açıkhava tiyatrosuna, oyuncunun anısına, "Ayfer Feray Açıkhava Tiyatrosu" adı verildi.
Feray, kendisine özgü güçlü oyunculuğuyla seyircilerin zihninde yer etti. Oynadığı yetmişi aşkın filmde, Türk sinemasının güçlü ve önemli kadın karakterlerini canlandırdı. Murathan Mungan, oyuncunun Türk sinemasındaki yerini ve değerinin yeterince bilinmemiş olmasını bir söyleşisinde, "Fransız olsaydı şimdiye ikondu." sözleriyle vurguladı.[3]
FilmografisiDeğiştir
- 1951: O Adam Kim
- 1952: Çakırcalı Mehmet Efe
- 1952: Bergama Sevdalıları
- 1952: Efelerin Efesi
- 1952: Karanlık Dünya / Aşık Veysel'ın Hayatı
- 1952: Son Gece
- 1953: Drakula İstanbul'da
- 1953: Bu Kadın Benimdir
- 1955: Her Yerde Tehlike
- 1956: Sönen Yıldız
- 1959: Kırık Plak
- 1960: Ayşecik Şeytan Çekici
- 1960: Denize İnen Sokak
- 1961: Naylon Leyla
- 1961: Tatlı Bela
- 1961: Yaman Gazeteci
- 1962: Battı Balık
- 1962: Beş Kardeştiler
- 1962: Bir Gecelik Gelin
- 1963: Şahane Züğürtler
- 1965: Haremde Dört Kadın
- 1965: Altay'dan Gelen Yiğit
- 1965: Karaoğlan
- 1965: Konyakçı
- 1965: Bir Garip Adam
- 1965: Bitmeyen Yol
- 1965: Bozuk Düzen
- 1965: Dünkü Çocuk
- 1965: Güzel Bir Gün İçin
- 1965: Kahreden Darbe
- 1965: Murtaza
- 1965: Öfke Dağları Sardı
- 1965: Sevmek Seni
- 1965: Son Kuşlar
- 1965: Vahşi Gelin
- 1965: Yahya Peygamber
- 1966: Çirkin Kral
- 1966: Damgalı Adam
- 1966: Silahların Kanunu
- 1966: Çingene
- 1966: Fatih'in Fedaisi
- 1966: Milyonerin Kızı / İntikam Hırsı
- 1966: Soluk Gecelerin Aşk Hikâyeleri
- 1967: Bana Kurşun İşlemez
- 1967: Kibar Haydut
- 1967: Aslan Yürekli Kabadayı
- 1967: Krallar Ölmez
- 1967: Ölümsüz Kadın
- 1967: Ömrümce Ağladım
- 1967: Sen Benimsin
- 1967: Üvey Ana
- 1968: Abbase Sultan
- 1968: Kahveci Güzeli
- 1968: Vesikalı Yarim
- 1969: Erkek Fatma
- 1972: Korkunç Tecavüz
- 1973: Acı Hayat
- 1974: Bir Yabancı
- 1975: Cemil
- 1975: Şaşkın Damat
- 1975: Ah Bu Kadınlar
- 1975: Amigo Hüsnü
- 1975: Hayret 17
- 1976: Aşk Dediğin Laf Değildir
- 1976: Devlerin Aşkı
- 1977: Bizim Kız
- 1977: Liseli Kızlar
- 1977: Ölmeyen Şarkı
- 1977: Sakar Şakir
- 1977: Kızını Dövmeyen Dizini Döver
- 1977: Kördüğüm
- 1978: Tatlı Nigâr
- 1984: Geçim Otobüsü
ÖdüllerDeğiştir
- TFDD I. Türk Film Festivali, 1953
- En iyi kadın oyuncu (Lale Oraloğlu ve Nedret Güvenç'le birlikte.) [4]
KaynakçaDeğiştir
- ^ 1960-1970 Dönemi Tiyatro Hareketleri 9 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Gülayşe Erkoç, Tiyatro Araştırmaları Dergisi, Sayı: 13, Ankara, Haziran 2002. Erişim tarihi: 30.4.2008.
- ^ Bir Yudum İnsan, Nebil Özgentürk
- ^ "Dünyanın her yerinde entelektüeller korku nesnesidir." 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Murathan Mungan Söyleşisi, Altyazı Sinema Dergisi, Temmuz 2007. Erişim tarihi: 30.4.2008.
- ^ Türk Sinema Tarihi 1951-1960 9 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türksineması.com. Erişim tarihi: 30.4.2008.
Konuyla ilgili yayınlarDeğiştir
- Ülkü Erakalın: Yeşilçam'dan Son Yapraklar, Arıtan Yayınevi, 2000. (ISBN 978-975-8716-74-6)
- Hadi Çaman: Güzeltmek, Can Yayınları, Mart 2002. (ISBN 975-07-0160-7)
Dış bağlantılarDeğiştir
- Ayfer Feray 15 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - IMDb sayfası.
- Ayfer Feray 29 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - sinematurk.com sayfası.