Arçil (İmereti kralı)

Arçil (Gürcüce: არჩილი) (1647 – April 16, 1713) Bagrationi Hanedanı'ndan, Batı Gürcistan'da İmereti (1661-1663, 1678-1679, 1690-1691, 1695-1696 ve 1698) ve Doğu Gürcistan'da Kaheti (1664-75) kralı. İmereti tahtına çıkmak için bir dizi başarısız girişimden sonra Arçil, yerel bir Gürcü topluluğunun kültürel yaşamına öncülük ettiği Rusya'da emekli oldu. Ayrıca bir lirik şairdir.

Arçil
Gürcüceარჩილი
Kral Arçil, Nicolaes Witsen tarafından çizildi
İmereti Kralı
Hüküm süresi1661–1663
1678–1679
1690–1691
1695–1698
Kaheti Kralı
Hüküm süresi1664–1675
Sonra gelenI. Erekle
Doğum1647
Ölüm16 Nisan 1713 (65–66 yaşlarında)
Moskova
DefinDonskoy Manastırı
HanedanBagrationi Hanedanı
BabasıV. Vahtang
AnnesiRodam Kaplanişvili-Orbeliani
DiniGürcü Ortodoks Kilisesi
İmza

Yaşamı değiştir

Arçil, İran korumasıyla, parçalanmış Gürcistan Krallığı'nı kendi tacı altında yeniden birleştirmeyi deneyen Kartli kralı V. Vahtang Şah Navaz'ın oğludur. Komşu doğu Kaheti Krallığı'nı kontrolü altına alan Vahtang, 1661'de batı Gürcistan'a yürüdü, İmereti Kralı V. Bagrat'ı tahttan indirdi ve on dört yaşındaki oğlu Arçil'i İmereti'nin başkenti Kutaisi'de kral olarak taçlandırdı. Osmanlı hükûmeti Osmanlı etki sahasına Safevi İran destekli bir saldırı olarak gördüğü bu duruma şiddetle itiraz etti. Şahnavaz'ın oğlunu Batı Gürcistan tahtında tutması karşılığında savaş ilan edileceğine dair Osmanlı ültimatomu kısa sürede İsfahan'a ulaştı. Şahnavaz, 1663'te Arçil'i Kutaisi'den geri çağırmak ve kral Bagrat'ı yeniden tahta çıkarmak zorunda kaldı. Bunun yerine Kral Vahtang, Arçil'i 1664'te Kaheti kralı olarak atadı. Şah'ın sempatisini kazanmak için, Arçil, tamamen kendi isteğiyle olmadan, Şah-Nazar-Han unvanını alarak İslam'ı sözde kabul etti. 1664'te Arçil, rakip Kaheti prensi ve kayınbiraderi Erekle'nin babasının tacını yeniden kazanma girişimini engelledi ve Kaheti'de bir dereceye kadar istikrar ve refah elde etti.

Bununla birlikte, 1675'te, büyük ölçüde İranlı sadrazam Şeyh Ali Han'ın entrikaları nedeniyle, Arçil Kaheti'yi terk etti ve kardeşi Luarsab ile birlikte, kendisine İmereti tacını vadeden Ahaltsihe'nin Türk sınır paşasına sığındı. Ahaltishe paşasının yardımıyla, ancak Babıali'nin rızası olmadan Kutaisi'de tahta çıktı. Osmanlı ajanları paşayı idam ettirdi ve 1679'da Arçil'i görevden aldı. Arçil, Rusya'ya kaçtı, ancak 1686'ya kadar Moskova'ya gitmesine izin verilmedi. Kardeşi, Kartli Kralı XI. Giorgi tarafından cesaretlendirilen Arçil, 1690'da Gürcistan'a döndü ve İmereti tahtını yeniden kazanmayı başardı ancak 1691'de yerel soylular tarafından yeniden tahttan indirildi. Osmanlılara ve Prens Abaşidze liderliğindeki aristokrat muhalefete karşı bir gerilla savaşı yürüttü. Sonunda Arçil, İmereti'de yeniden tahta çıkma umudundan vazgeçti ve 1699'da Kafkas Dağları'nı bir kez daha aştı ve Rusya'ya geçerek Moskova yakınlarındaki Vsesviatskoye'ye yerleşti.

Kaynakça değiştir