Anksiyete bozukluğu
Anksiyete bozukluğu ya da kaygı bozukluğu kişinin işlevselliğini olumsuz yönde etkileyen çeşitli korku, kaygı veya anksiyete bozukluklarına verilen genel addır.[1] Bu tür bozuklukların toplumun %18'ini etkilediğine inanılmaktadır.[2]
 | |
| Olağan başlangıcı | 15-35 yaş |
|---|---|
| Uzmanlık | Psikiyatri, klinik psikoloji  |
| Belirtiler | Endişe, hızlı kalp atışı, titreme |
| Komplikasyon | Depresyon, uyku sorunları, düşük yaşam kalitesi, intihar |
| Süre | > 6 ay |
| Risk faktörü | Çocuk istismarı, aile hikayesi, fakirlik |
| Tanı | Psikolojik değerlendirme |
| Ayırıcı tanı | hipertiroidizm; kalp hastalığı; kafein, alkol, esrar kullanımı; yoksunluk sendromu |
| Tedavi | Yaşam tarzı değişiklikleri, psikoterapi, ilaçlar |
| İlaç | Antidepresanlar, anksiyolitikler, beta blokörler |
| Sıklık | yılda %12 |
Tanısı Değiştir
Anksiyete aslında herkesin zaman zaman hissettiği normal ve yaygın bir duygudur. Anksiyete ancak kişinin günlük hayatındaki işlevselliğini olumsuz yönde etkilemeye başladığı zaman sorun olarak kabul edilir. Anksiyetenin tanısı için aşağıdaki ölçütler kullanılabilir.
- Kişinin anksiyeteden dolayı meslek ve aile yaşamında güçlüklerle karşılaşması
- Arkadaş, komşu, tanıdık ve aile üyeleri ile olan ilişkilerde sorunlara yol açması
- Günün büyük bir bölümünde kişinin aklını meşgul etmesi
- Kişinin korku ve kaygılarını kontrol altında bulundurmakta güçlük çekmesi
- Bu durumun en az 6 aydır devam etmekte olması
Çeşitleri Değiştir
Anksiyete birden fazla biçimde ortaya çıkabilmektedir. Bunlardan bazıları şunlardır[3]:
- Panik bozukluğu ve agorafobi
- Yaygın anksiyete bozukluğu
- Özgül fobiler
- Sosyal fobi
- Obsesif kompulsif bozukluk
- Posttravmatik (travma sonrası) stres bozukluğu
- Agorafobi olmadan panik bozukluğu[4]
- Agorafobi ile birlikte panik bozukluğu
- Genel tıbbi bir duruma bağlı anksiyete bozukluğu
- Madde kullanımının yol açtığı anksiyete bozukluğu
- Başka türlü adlandırılamayan anksiyete bozukluğu
Tedavisi Değiştir
Anksiyete bozuklukları ilaç tedavisi veya psikoterapi ile tedavi edilir. Kullanılan ilaçlar arasında sertralin, sitalopram, fluoksetin, paroksetin ve fluvoksamin gibi selektif serotonin gerialım inhibitörleri veya alprazolam, clonazepam ve diazepam gibi anksiyolitik ilaçlar vardır. Anksiyete için en yaygın kullanılan psikoterapi yöntemi Bilişsel Davranışçı Terapi'dir.[5]
Ayrıca bakınız Değiştir
Kaynakça Değiştir
- ^ "Alman Hastanesi - Psikiyatri Bölümü". 2 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2010.
- ^ "Prevalence, Severity, and Comorbidity of 12-Month DSM-IV Disorders in the National Comorbidity Survey Replication, Ronald C. Kessler, PhD; Wai Tat Chiu, AM; Olga Demler, MA, MS; Ellen E. Walters, MS, Arch Gen Psychiatry. 2005;62:617-62". 30 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2010.
- ^ "Anksiyete (Bunaltı) Bozuklukları, Ahmet Çelikkol". 28 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2010.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2012.
- ^ "Kognitif ve Davranış Terapileri Derneği" (PDF). 16 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2010.