Anesteziyoloji

anestezi ve perioperatif bakım ile ilgili tıbbi uzmanlık alanı

Anestezi bilimi ya da Anesteziyoloji (Fransızca: anesthésiologie), herhangi bir cerrahi girişim öncesinde, esnasında ve sonrasında, hastanın güvenliğini gözeten; ağrı duyusunun giderilmesi dâhil olmak üzere tüm bakımına yoğunlaşan tıp ile alakalı bir bilim dalıdır.[1] Köken olarak Eski Yunancadan an- olumsuz ön eki, duymak, algılamak anlamına gelen aisthánō fiili ve söz anlamına gelen ancak günümüzde bilim anlamında son ek olarak kullanılan logos kelimesinin birleşimiyle oluşmuştur.[2][3] Ağırlıklı olarak cerrahi girişimlerde büyük yer tutan anestezi, farmakolojik maddelerin insanın duyu yollarına etkisini inceler ve ona göre uygulamalar sunar. Bu bilim dalının uygulamasından sorumlu temel olarak tıp eğitimi almış anesteziyolog (anestezist, ya da anestezi uzmanı), anestezi hemşiresi ve anestezi teknikeri vardır. Bu söylenen meslek grupları hastalara farmakolojik maddelerin verilmesi, etkilerinin araştırılması ve düzenlenmesi, fizyolojik değişikliklerin takibi ve bozukluklarında müdahale edilmesi, makinelerin kullanımı ve zaman zaman kalibrasyonundan sorumludur.

Tarihçe değiştir

Dünyada değiştir

İlk çağ ve Ortaçağda ağrıların dindirilmesi için çeşitli coğrafyalarda çeşitli bitkiler denemiş, hatta basit cerrahi işlemler için bile önceden uyuşturma amacıyla bu maddelerin sistematik olmasa da deneysel anestezik olarak kullanımı söz konusudur. Ancak modern dönemde anestezinin başlangıcı 1774'te Joseph Priestley'nin oksijeni tanımlaması kabul edilmiştir.Daha sonrasında nitröz oksitin keşfedilmesi, eterin kullanımı gibi uygulamalarda günümüzdeki anestezi rejimlerine geçen bir süreç söz konusu oldu.[4]

Türkiye'de değiştir

Türkiye'de anestezinin gelişimi için aslında öncelikle Osmanlı Döneminden bahsetmek gerekir. Çünkü modern anestezinin Türkiye'ye gelişi Mekteb-i Tıbbiye-i Şahanede 1847'de kloroformun kullanımıyla başlar.[5] Cumhuriyet Döneminde yurtdışında ihtisas gören doktorların bireysel uygulamalarıyla gelişen anesteziyoloji 1953'te Ankara Numune Hastanesinde bir bölüm kurulmasıyla kurumsal bir kimlik kazanır, burada yurtdışından getirilen uzmanlarla eğitim başlar. Sonraki yıllarda başka üniversitelerde enstitülerin kurulmasıyla gelişim devam eder.

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Anesthesiology | medicine". Encyclopedia Britannica (İngilizce). 22 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2020. 
  2. ^ "Kelime Kökeni, Kelimesinin Anlamı - Etimoloji". www.etimolojiturkce.com. 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2020. 
  3. ^ "+loji Kelime Kökeni, Kelimesinin Anlamı - Etimoloji". www.etimolojiturkce.com. 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2020. 
  4. ^ "Dünya Anestezi Günü". Süleyman Demirel Üniversitesi Haberleri. Erişim tarihi: 20 Kasım 2020. 
  5. ^ "Türk Anestezi Tarihi" (PDF). TARD. 2012. 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Kasım 2020. 
  • Türel, Hatice, et al. “Turkiye Anesteziyoloji Ve Reanimasyon Biliminin Tarihsel Gelisimi.” Edited by Hülya Bilgin, TARD, TARD, 2016, www.tard.org.tr/akademi/pdf/tarihce/1.pdf