Alusi

Iraklı bilim insanı

Alusi veya tam adıyla Ebu’s Sena Şihabuddin Mahmud el Alusi, Iraklı bilim insanı.

Alusi
DoğumEbu’s Sena Şihabuddin Mahmud el Alusi
1802
Bağdat, Osmanlı Devleti
Ölüm1854
Bağdat, Osmanlı Devleti
MilliyetArap
VatandaşlıkOsmanlı Devleti
Dinİslam
Kariyeri
DalıTefsir, Tarih
EtkilendikleriEbu Hanife

Döneminin etkili alimlerinden birisi olan Alusi'nin, 'Ruhu'l Meani' adlı tefsiri günümüz İslam dünyasında en çok rağbet gören ve kaynak gösterilen tefsir kitaplarından birisidir.

Alusi, 1802 yılında Bağdat'ta doğmuştur. 'Alus' Irak'ta Fırat Nehri üzerinde bulunan bir adadır. Hülagü’nun Bağdad’ı istilası sırasında buraya sığınan kişiye ve ailesine Alusi denilmiştir. Daha sonra Bağdad’a gelmiş olan bu aileden birçok alim ve edebiyatçı çıkmıştır.[1] Şair Ahmet Haşim de Mahmud el Alusi'nin öz torunun oğludur.[2] Alusi babasından ve diğer alimlerden ders alıp yetişmiş, 13 yaşında ders vermeye ve eser yazmaya başlamıştır. Fıkıhta Şafii mezhebine uymuş, Bağdad’ın bir süre Hanefi müftüsü olmuştur.

Müftülük, müderrislik ve vakıf faaliyetlerini gündüz yaparken, akşamlarını dostlarıyla sohbete ayırmış, daha sonra sabahlara kadar da eser yazım işleriyle uğraşmıştır

İstanbul seyahati değiştir

Alusi, 1850 yılında Ruhu’l Meani tefsirini tamamladığı zamanlarda İstanbul'a gelmiş ve önemli devlet adamarıyla görüşmeler yapmıştır. İstanbul'a geliş nedenini tamamladığı tefsirini padişaha sunmak olarak belirtse de aslında haksız nedenle azledildiği Bağdad müftülüğünü geri almak ve bu konudaki şikayetlerini devlet adamlarına iletmek olduğu kaynaklarda yer alır. Bu seyahatini ise 'Neşvetü'ş Şümul' ve 'Neşvetü'l Müdam' adlı eserlerinde anlatmıştır.

Eserleri değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ Eroğlu, Muhammed (1989). "ÂLÛSÎ, Şehâbeddin Mahmûd". TDV İslâm Ansiklopedisi. 2. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 550-551. 31 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2023. 
  2. ^ Ömrüm Benim Bir Ateşti Ahmet Haşim'in Hayatı, Sanatı, Estetiği, Dramı - Beşir Ayvazoğlu, Kapı Yayınları, İstanbul 2012, ISBN 9758950768

Konuyla ilgili yayınlar değiştir