Ali Haydar Arsebük
Ali Haydar Arsebük (1853-1935), Son devir Osmanlı hukukçusu ve Mecelle şârihi.
| Ali Haydar Arsebük | |
|---|---|
| Adliye Nazırı | |
| Görev süresi 11 Kasım 1918 - 21 Ocak 1919 | |
| Hükümdar | VI. Mehmed |
| Başbakan | Tevfik Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 24 Nisan 1853 Batum |
| Ölüm | 14 Eylül 1935 (82 yaşında) İstanbul |
| Milliyeti | Osmanlı |
| Dini | İslam |
Haydar Molla veya çağdaşı Usul-i Fıkıh müellifi Haydar Efendi’den (Büyük) yaşça küçük olduğu için Küçük Haydar Efendi diye de anılmaktadır. Soyadı kanunundan sonra Arsebük soyadını almıştır. 24 Nisan 1853 tarihinde Batum’da doğmuştur. İlk adlî vazifesi 1880'de Burdur kadılığıdır. Uşak (1883) ve Denizli (1883) kadılıklarında bulunmuştur. Daha sonra 1884'te İstanbul İstînaf Mahkemesi üyeliğine getirilmiştir. Bu vazifede iken Hukuk Mektebi’nde Mecelle ve usûl-i muhâkemât-ı hukūkıyye derslerini okutmaya başlamıştır. Çeşitli mahkemelerde görev almıştır. 1914’te fetva eminliğine getirilmiştir. Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’na girmesinden hemen sonra 14 Kasım 1914’te ilân edilen Cihâd-ı Ekber ile ilgili fetvayı, fetva emini sıfatıyla Fatih Camii’nde okuyan Ali Haydar Efendi, aynı zamanda 23 Kasım 1914 tarihli cihad beyannâmesinde imzası bulunan yirmi dokuz kişi arasında da yer almıştır. 1916’da Rumeli kazaskerliği pâyesini elde etmiş ve aynı yıl emekliye ayrılmıştır. Tevfik Paşa’nın ikinci sadâretinde 11 Kasım 1918 ile 21 Ocak 1919 tarihleri arasında kısa bir süre Adliye Nazırlığı yapmıştır. Bu görevde iken Medine’yi teslim etmeye yanaşmayan Fahreddin Paşa’ya padişahın teslim konusundaki iradesini götürmüştür. Adliye nâzırlığından ayrıldıktan sonra hayatının geri kalan kısmını evinde kitap telifiyle geçiren Haydar Efendi 14 Eylül 1935 tarihinde İstanbul’da ölmüştür. Ali Haydar Efendi iki defa evlenmiş, bu evliliklerden dördü erkek üçü kız yedi çocuğu olmuştur. Oğullarından ikisi kendisi gibi hukukçuluğu seçmiş olup bunlardan biri, Ankara Hukuk Fakültesi’nde öğretim üyeliği yapmış olan Esat Arsebük’tür.[1] Güven Arsebük'ün dedesidir.[2]
Kaynakça değiştir
- ^ Aydın, Mehmet Akif (1989). "ALİ HAYDAR EFENDİ, Küçük". TDV İslâm Ansiklopedisi. 2. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 396-397. 10 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2021.
- ^ "18 Nisan 2017 Tarihli Hürriyet Vefat İlanları Sayfası". 29 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2022.