Abdulhamid Süleyman Çolpan
Abdülhamid Süleyman Çolpan (Özbekçe: Abdulhamid Sulaymon Choʻlpon) (1893, Andican – 4 Ekim 1938, Özbekistan SSC)
| Abdulhamid Süleyman Çolpan | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 1893 Andican |
| Ölüm | 4 Ekim 1938 Taşkent, Özbekistan SSC |
| Meslek | Yazar, Tercüman, Gazeteci, Şair |
| Dil | Özbekçe, Türkçe, Arapça, Farsça |
| Milliyet |  Özbek |
Etkilendikleri | |
Özbek yazar, tercüman, şair ve gazeteci. Asıl adı Abdülhamid Süleymanoğlu Yunusov'dur. Türk dünyası ve batı edebiyatında çalışmaları oldu. 1913 yılından itibaren aktif olarak yazarlığa başladı ve adını duyurdu. İlk makalelerini Sada-yı Türkistan, Sada-yı Fergana ve Türkistan gazetelerinde yazdı. Dönemin önemli olaylarını milliyetçi bir tavır takınarak yazmaya başlayan Çolpan, ses getirdi. 1922'de şiirleri Özbek Yaş Şairleri adlı antolojide yayınlandı. Aynı yılda ilk şiir kitabı Bulaqlar basıldı.
Türkistan'ın parçalanmasından ardından söylediği şu dörtlüğü ünlüdür :
Gülen başkalarıdır, ağlayan ben ben.
Oynayan başkalarıdır, inleyen ben ben.
Egemenlik öykülerini işiten ben ben,
Kulluk şarkısını dinleyen ben ben.
Özbek Sovyet Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla birlikte yapılan politikalar ve hükûmetin baskısıyla milliyetçi aydınlarla birlikte Abdülhamid de bir müddet susmak zorunda kalmış, yazılar yazmamıştır. 1925 yılında muhit küçli eken, eğdim boynımnı (etraf güçlüyken boynumu eğdim) diyerek sustuğunu itiraf etmiştir. 14 Haziran 1937'de milliyetçi olması suç sayılmış ve halk düşmanı olarak tutuklanmıştır.
Ölümü değiştir
1937'de tutuklanan Abdülhamid Süleyman Çolpan hapishanede gördüğü yoğun işkencelerden sonra 4 Ekim 1938'de kurşuna dizilerek infaz edildi.
Ölümünden Sonra değiştir
Hayatta iken yayımlamayan bazı eserleri de bütünüyle 1990 yılında yayınlanmıştır. 1991'de anısına Nevai ödülü verildi. Ayrıca Özbekistan'da cadde ve kütüphanelere ismi verildi.
Makaleleri değiştir
- Bahar Avulları
- Vatanımız Türkistan'da Temir Yollar
- Oş
- Yılda Bir Keçe
- Şarq Poezdi Keldi
- Şarq Uyğangan,
- Çimkent
- Quturgan Müstemlekeçiler
- Yol Esdeligi
Tiyatro Eserleri değiştir
- Halil Fereng
- Çörinin İsyanı
- Yarqınay Muştumzor
- Ortaq Qarşıbayev
- Hucüm
Şiirleri değiştir
- Bulaqlar (1922)
- Uyganış (1924)
- Tan Sırları (1926)
- Saz (1930)
- Cor (1930)
Tercümeleri değiştir
- Hamlet
- Boris Godunov ve Dubrovskiy
- Ana
Romanları değiştir
- Keçe ve Kündüz
Kaynakça değiştir
Ben Ben15 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Abdülhamid Süleyman Çolpan19 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.