1. Belarus Cephesi
1. Beyaz Rusya Cephesi (Belarusça: Першы Беларускі фронт), II. Dünya Savaşı sırasında Sovyet Ordusunun önemli bir oluşumu ve Batı ordu grubuna eşdeğerdir.
| 1. Beyaz Rusya Cephesi | |
|---|---|
 1. Beyaz Rusya Cephesi Sancağı | |
| Etkin | 1943-1945 |
| Ülke |  Sovyetler Birliği |
| Sınıfı |  Kızıl Ordu |
| Tipi | Ordu grubu |
| Görevi | Ukrayna, Polonya ve Almanya'da Kızıl Ordu Operasyonlarının koordinasyonu ve yürütülmesi |
| Büyüklük | Birkaç Ordu |
| Savaşları | II. Dünya Savaşı |
| Komutanlar | |
| Ünlü komutanları | Mareşal Konstantin K. Rokossovski (Ekim 1943 - Kasım 1944) Mareşal Georgiy K. Jukov (Kasım 1944 - Haziran 1945) |
Oluşturma ve ilk harekâtlar değiştir
Başlangıçta Beyaz Rusya Cephesi, 20 Ekim 1943'te mevcut olan Merkez Cephesinin yeni tanımı olarak kuruldu. Merkez Cephesini komuta eden General Konstantin K. Rokossovski, cephenin komutasına yerleştirildi. 1943 yılında Gomel-Rechitsa Taarruzu ve ardından 1944 yılında Kalinkovichi-Mozyr Taarruzu başlatıldı.
Yeniden oluşum ve 1944 harekâtları değiştir
Dinyeper-Karpatlar Taarruzunun ardından 17 Şubat 1944 tarihinde 1. Beyaz Rusya Cephesi (1BF) olarak yeniden adlandırıldı. 21 Şubat'ta, 26 Şubat'a kadar devam eden Rogachev-Zhlobin Taarruzu başladı.[1] Bir sonraki operasyon, Bagration Harekâtı'nın bir parçası olan Bobruysk Taarruzu ve 26 Haziran'da cephe saldırıları Bobruysk'u kuşatarak Alman 41. Panzer Kolordusu'nun (9.Ordunun bir parçası) 40.000 askerini yakaladı. 18 Temmuz - 2 Ağustos tarihleri arasında Cephe, Lublin-Brest Taarruzu'nun bir parçasıydı. 2 Ağustos - 30 Eylül tarihleri arasında, Vistula'nın doğusundaki Almanları püskürttü (Radzymin Muharebesi, 1-10 Ağustos'ta gerçekleşti). 8. Muhafız, 28, 47, 65, 69 ve 70. Ordular Radzymin'e katıldı. Aynı dönemde, 14 Eylül'de, Polonya güçlerinin desteğiyle cephe, Varşova'nın bir banliyösü olan Praga'yı ele geçirdi.
1945 harekâtları değiştir
Bir sonraki saldırı, Vistül-Oder Taarruzu'nun bir parçası olan Varşova-Poznań Harekâtı'nda gerçekleşti. Cephe, 13 Ocak'ta Doğu Prusya'da Pillkallen'e (1938-1945 yılları arasında Schlossberg) yönelik bir saldırı başlattı ve 3. Panzer Ordusu'nun sert direnişiyle karşılaştı. 1. Beyaz Rusya Cephesi, Alman Dokuzuncu Ordusu'na saldırısını Magnuszew ve Puławy köprülerinden 14 Ocak saat 08.30'da tekrar ağır bir bombardıman ile başlattı.[2] 33 ve 69. Ordular Puławy köprü başından 30 km derinliğe kadar çıkarken, 5th Shock ve 8. Muhafız Ordusu Magnuszew köprü başından çıktı. 2 ve 1. Muhafız Tank Ordusu, ihlali kullanmaya kararlıydı. Cephe, 25 Ocak'ta 66.000 Alman'ın bulunduğu Poznań kale şehrini kesti ve günde 80 km ilerlemeye devam etti. 8. Muhafız Ordusu, 23 Şubat'ta aldıkları şehri kuşatmayı bıraktı.[3] Adolf Hitler Almanya'daki sorunlarla uğraşırken Stalin, Varşova yakınlarındaki Alman Ordusunu mağlup etmişti.
Berlin'in ele geçirilmesi değiştir
1. Ukrayna Cephesi ile beraber, Berlin Muharebesi'nde Berlin'e saldırdı.
II. Dünya Savaşı'ndaki son iki büyük saldırısı nedeniyle Kasım 1944'te Mareşal Georgiy Jukov cephe komutanı olarak atandı. Polonya ve Doğu Prusya'nın ele geçirilmesinden sonra (ele geçirme 25 Nisan'da Pillau'nun ele geçirilmesiyle sona erdi) Ocak - Mart 1945'ten itibaren Sovyetler, Nisan ayının ilk iki haftasında güçlerini yeniden konuşlandırdılar. Mareşal Georgiy Jukov, güneyde Frankfurt'tan Baltık'a kadar Oder nehri boyunca dağıtılan cepheyi Seelow Tepeleri'nin önünde bir alana yoğunlaştırdı. 2. Beyaz Rusya Cephesi, Seelow Tepeleri'nin kuzeyindeki 1BF tarafından boşaltılan pozisyonlara taşındı. Bu yeniden dağıtım devam ederken hatlarda boşluklar kalmış ve Danzig yakınlarındaki bastırılan Alman Ordusu'nun kalanları Oder'den kaçmayı başarmıştı.
16 Nisan'ın ilk saatlerinde Berlin Taarruz Harekâtı, Berlin'i ele geçirmek ve Elbe'deki Batı Müttefik güçleriyle bağlantı kurmak amacıyla başladı. Harekât, 1BF ve Mareşal Konev'in 1. Ukrayna Cephesi (1UF) tarafından Seelow Tepeleri'ne saldırı ile başladı. Başlangıçta 1BF, Alman savunma hatlarını parçalamakta büyük zorluk çekti, ancak üç gün sonra direnç kırıldı ve Berlin'in eteklerine yaklaştılar. 22 Nisan'a kadar 1BF, Berlin'in kuzey ve doğu banliyölerine nüfuz etmişti. Berlin'i kuşatmayı 25 Nisan'da 1BF ve 1UF birimlerinin Berlin'in batısındaki Kietzen'de bir araya gelmesiyle tamamladılar. Caddede ve evden eve dövüşün ardından, Berlin'in garnizonunun komutanı General Weidling, Mareşal Chuikov ile bir araya geldi ve Berlin'i 2 Mayıs'ta yerel saatle 15.00'da koşulsuz olarak teslim etti.
Savaş sonrası değiştir
8 Mayıs'ta Berlin'de imzalanan bir tören sonrasında Alman silahlı kuvvetleri koşulsuz olarak teslim oldu ve Avrupa'daki savaş sona erdi. Savaştan sonra Cephe karargahı Almanya'da Sovyet Kuvvetleri Grubu'nu kurdu.
Kaynakça değiştir
Konuyla ilgili yayınlar değiştir
- Keith E. Bonn, Slaughterhouse: The Handbook of the Eastern Front, Aberjona Press, Bedford, PA, 2005, s. 300
- Antill, P., Battle for Berlin: April – May 194515 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.