Şadi el-Veysi
Şadi Muhammed el-Veysi (Arapça: شادي محمد الويسي; d. 1985), Aralık 2024 - Mart 2025 tarihleri arasında Birinci Suriye Geçiş Hükûmetinde adalet bakanı olarak görev yapmıştır.[1] Suriye Kurtuluş Hükûmetinin 2022'de başlayan altıncı döneminde ve Aralık 2024'te Esad rejiminin düşmesine kadar adalet bakanı olarak görev yapmıştır.[2]
| Şadi el-Veysi شادي الويسي | |
|---|---|
| Suriye Adalet Bakanı | |
| Görev süresi 10 Aralık 2024 - 29 Mart 2025 | |
| Cumhurbaşkanı | Ahmed eş-Şara[a] |
| Başbakan | Muhammed el-Beşir |
| Yerine geldiği | Ahmed es-Seyid |
| Yerine gelen | Mazhar el-Veys |
| Suriye Kurtuluş Hükûmeti Adalet Bakanı | |
| Görev süresi 2022 - 10 Aralık 2024 | |
| Başbakan | Ali Keda Muhammed el-Beşir |
| Yerine gelen | Makam kaldırıldı |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1985 (39-40 yaşında) Halep, Suriye |
| Partisi | Bağımsız |
| Diğer siyasi bağlantıları |
Hey'etu Tahrîri'ş-Şâm (2025'e kadar) |
| Mesleği | Siyasetçi, hakim |
| Askerî hizmeti | |
| Bağlılığı | Günümüz: Suriye Arap Cumhuriyeti (2024-günümüz)Eski:  El-Nusra Cephesi (2016'ya kadar) Şam Fethi Cephesi (2016-2017) Suriye Kurtuluş Hükûmeti (2017-2024) Hey'etu Tahrîri'ş-Şâm (2017-2025)
|
Eğitimi
değiştirEl-Veysi, İslami şeriat alanında bir dereceye ve eğitim yeterliliği diplomasına sahiptir. Ayrıca İslami ve adli çalışmalar alanında yüksek lisans tezi üzerinde çalışmaktadır. Yargı ve siyasi kariyerinden önce İslami eğitim öğretmeni olarak çalışmış ve yedi yıl boyunca Halep'te imam ve vaiz olarak görev yapmıştır.[2]
Suriye İç Savaşı
değiştirEl-Nusra
değiştirOcak 2015'te Maarrat Misrin'de çekilen bir videoda el-Veysi'nin halka açık bir infazda seyirciler arasında görüldüğü bildiriliyor.[3] Videoda, fuhuştan hüküm giydiği iddia edilen bir kadının kafasına sıkılan tek kurşunla infaz edildiği görülüyor.[4][5]
Yaklaşık bir hafta sonra Hafasraja'da kaydedilen bir başka videoda ise aynı suçlamalarla bir kadın için benzer bir infaz gerçekleştiriliyor.[6] Bu kez El-Nusra Cephesi'nin hakimi olan el-Veysi, mahkum edilen kadının yanında kararı bizzat verirken ve cellada devam etmesi için işaret verirken görülüyor.[3][7] İnfaz, kafaya sıkılan tek bir kurşunla gerçekleştirilmiştir.[6]
Suriye Kurtuluş Hükûmeti
değiştirSuriye İç Savaşı sırasında muhalif grupların kontrolü altındaki bölgelerde yargı kurumlarının kurulmasında rol oynadı. Zehret Avad'da Şeriat Kurumunun kurucuları arasında yer aldı ve yargıç olarak görev yaptı. Daha sonra Halep'teki Dörtlü Şeriat Kurumunun kurucu kadrosuna katıldı ve burada askeri kabahatler hakimi, temyiz hakimi ve savcı olarak görev yaptı.[2]
El-Veysi ayrıca Adli Devre Projesi'ni kurmuş ve başkanlığını yapmış, Salkin Mahkemesi, Hreitan Mahkemesi ve Kuzey Badiya Mahkemesi gibi kilit yargı kurumlarını kurmuştur. Bu görevlerine ek olarak, Suriye Kurtuluş Hükûmeti döneminde Ağır Ceza Mahkemesi ve Ceza Temyiz Mahkemesi başkanlığı yapmıştır. Kendisi aynı zamanda Yüksek Yargı Konseyi üyesidir.[2]
Adalet Bakanlığı
değiştirEl-Veysi, Esad rejiminin düşmesi ve kurtuluş hükümeti bakanlarının Mart 2025'e kadar geçiş hükümetinde aynı görevlerde bulunacağı kararının ardından 2024 yılında Başbakan Muhammed el-Beşir yönetimindeki Birinci Suriye Geçiş Hükûmetinde adalet bakanı olarak görev yapmaya başladı.[1]
El-Veysi'nin El-Nusra Cephesi'nde yargıç olarak görev yaptığı döneme ait kadın infazlarını onayladığı videolar, adalet bakanı olarak atanmasından kısa bir süre sonra yeniden ortaya çıktı ve eleştirilere yol açtı.[3][7][8]
29 Mart 2025 tarihinde Mazhar el-Veys, el-Veysi'nin yerine adalet bakanı oldu.
Ayrıca bakınız
değiştirNotlar
değiştir- ^ 29 Ocak 2025'e kadar Suriye'nin fiili lideriydi.
Kaynakça
değiştir- ^ a b "الحكومة السورية الانتقالية برئاسة البشير تتسلم مقاليد السلطة في دمشق" [The Syrian Transitional Government headed by al-Bashir assumes power in Damascus]. Al Jazeera (Arapça). 10 Aralık 2024. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024.
- ^ a b c d "حكومة الإنقاذ السورية: وزير العدل" [Syrian Salvation Government: Minister of Justice]. Syrian Salvation Government (Arapça). 9 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2024.
- ^ a b c "هل ظهر وزير العدل الحالي في فيديو يوثق إعدام امرأة في ريف إدلب؟" [Did the current Minister of Justice appear in a video documenting the execution of a woman in Idlib countryside?]. Verify-Sy (Arapça). 4 Ocak 2025. 4 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2025.
- ^ "Syrian minister 'oversaw execution of women for prostitution'". The New Arab (İngilizce). 5 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2025.
- ^ ""جلاد النصرة" يرفض طلب امرأة رؤية أطفالها قبل قتلها" ["Al-Nusra's Executioner" Refuses Woman's Request to See Her Children Before Execution (video)]. Al Arabiya (Arapça). 16 Ocak 2015. 27 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2025.
- ^ a b "كابوس القتل من جديد.. النصرة تعدم ثاني امرأة بأسبوع" [A Nightmare of Killing Returns: Al-Nusra Executes Second Woman in a Week (video)]. Al Arabiya (Arapça). 21 Ocak 2015. 27 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2025.
- ^ a b "Syriens Justizminister ließ offenbar Frauen hinrichten" [Syria's Justice Minister Apparently Had Women Executed] (Almanca). Bild. Erişim tarihi: 6 Ocak 2025.
- ^
- Sara Mustafa (4 Ocak 2025). "فيديو شادي الويسي: هل يؤثر على منصبه كوزير للعدل؟" [Shadi al-Waisi's Video: Will It Affect His Position as Minister of Justice?]. Al-Nassr News (Arapça). 4 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2025.
- Adnan (4 Ocak 2025). "وزارة العدل بيد متطرف" [The Ministry of Justice in the Hands of an Extremist]. Syrian Nation (Arapça). 27 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2025.
- "(فيديو) وزير العدل السوري في الحكومة المؤقتة يظهر في عملية إعدام امرأة بريف إدلب" [Syrian Minister of Justice in the Transitional Government Seen in Execution of Woman in Idlib Countryside (video)]. Kurd Online (Arapça). 4 Ocak 2025. 4 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2025.