Vikipedi

Resmî dili İspanyolca olan ülkeler listesi

Vikimedya liste maddesi
(İspanyolca'nın resmi dil olduğu ülkelerin listesi sayfasından yönlendirildi)

İspanyolca'yı dünyada 470 milyon ila 500 milyon kişinin konuştuğu tahmin edilmektedir. İspanyolca dünyada en çok ülkede resmî dil olarak kabul edilen dildir. Ayrıca İspanyolca en çok öğrenilen 2. dillerden birisidir.

  resmî dil olduğu yerler.
  ortak resmî dil olduğu yerler.
  resmî bir statüsü yok ancak nüfusun %20'i veya daha fazlasınca konuşulmaktadır.

Amerika Birleşik Devletleri'nin anayasası bir resmî dil tanımlamamakla birlikte, ülkenin genelinde İngilizce'den sonra en çok konuşulan ikinci dil İspanyolcadır. Ülke içinde ana dili İspanyolca olan 41 milyon kişi vardır. Özellikle güney bölgelerinde sadece İspanyolca konuşarak yaşanabilir.

İspanyolca; Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği, Amerikan Devletleri Örgütü, İbero-Amerikan Devletleri Örgütü, Afrika Birliği, UNASUR, Antarktika Anlaşması Sekreterliği, Latin Birliği, Karayip Ortak Pazarı ve NAFTA gibi uluslararası ve bölgelerarası organizasyonlarda resmî dil olarak kullanılmaktadır.

İspanyolca öğrenen ülkeler.
  Resmi dili İspanyolca olan ülkeler
  İspanyolca konuşan 1.000.000'dan fazla öğrenciye sahip ülkeler
  İspanyolca konuşan 100.000'den fazla öğrenciye sahip ülkeler
  İspanyolca konuşan 20.000'den fazla öğrenciye sahip ülkeler

Resmi ya da ulusal dil olarak değiştir

İspanyolca, 20 egemen devlette ve 1 bağımlı bölgede resmi dildir ve yaklaşık 422 milyon insan tarafından konuşulmaktadır.[1] Ekvator Ginesi'nde ise ana resmi dildir.

Egemen devlet Durumu Nüfus
(2021)[2]		 Düzenleyen Lehçeleri
  Meksika De facto[3] 130,207,371 Academia Mexicana de la Lengua Meksika İspanyolcası
  Kolombiya De jure[4] 50,355,650 Academia Colombiana de la Lengua Kolombiya İspanyolcası
  İspanya[a] De jure[5] 47,260,584 Real Academia Española Yarımada İspanyolcası
  Arjantin De facto[6] 45,864,941 Academia Argentina de Letras Rioplatense İspanyolcası
  Peru[b] De jure[7] 32,201,224 Academia Peruana de la Lengua Peru İspanyolcası
  Venezuela De jure[8] 29,069,153 Academia Venezolana de la Lengua Venezuela İspanyolcası
  Şili De facto[9][10] 18,307,925 Academia Chilena de la Lengua Şili İspanyolcası
  Guatemala De jure[11] 17,422,821 Academia Guatemalteca de la Lengua Guatemala İspanyolcası
  Ekvador[c] De jure[12] 17,093,159 Academia Ecuatoriana de la Lengua Ekvador İspanyolcası
  Bolivya[d] De jure[13] 11,758,869 Academia Boliviana de la Lengua Bolivya İspanyolcası
  Küba De jure[14] 11,032,343 Academia Cubana de la Lengua Küba İspanyolcası
  Dominik Cumhuriyeti De jure[15] 10,597,348 Academia Dominicana de la Lengua Dominik Cumhuriyeti İspanyolcası
  Honduras De jure[16] 9,346,277 Academia Hondureña de la Lengua Honduras İspanyolcası
  Paraguay[e] De jure[17] 7,272,639 Academia Paraguaya de la Lengua Española Paraguay İspanyolcası
  El Salvador De jure[18] 6,528,135 Academia Salvadoreña de la Lengua Salvador İspanyolcası
  Nikaragua De facto[19] 6,243,931 Academia Nicaragüense de la Lengua Nikaragua İspanyolcası
  Kosta Rika De jure[20] 5,151,140 Academia Costarricense de la Lengua Kosta Rika İspanyolcası
  Panama De jure[21] 3,928,646 Academia Panameña de la Lengua Panama İspanyolcası
  Uruguay De facto[22] 3,398,239 Academia Nacional de Letras Uruguay İspanyolcası
  Ekvator Ginesi[f] De jure[23] 1,468,777 Academia Ecuatoguineana de la Lengua Española Ekvator Ginesi İspanyolcası
Toplam 464,509,172 Association of Spanish Language Academies

Bağımlı bölge değiştir

Bağımlı Durum Nüfus
(2021)[24]		 Düzenleyen kurum Lehçesi
  Porto Riko[g] De jure[25] 3,142,779 Academia Puertorriqueña de la Lengua Española Porto Riko İspanyolcası

Önemli dil olarak değiştir

İspanyolca, bu ülkelerde ulusal düzeyde bir dil olmasa da, bu ülkelerdeki nüfusun çoğunluğu tarafından konuşulmaktadır. Kamu hizmetleri, eğitim, bilgi, çeşitli yazılı ve basılı medya biçimleri gibi alanlarda İspanyolca yaygın olarak bulunmaktadır.

Ülke Nüfus
(2014)[24]		 İspanyolca konuşan
Sayısı Yüzdesi
  Andorra 85,458 ~40,000 43.2%[26]
  Belize 340,844 165,296[27] 56.6%
  Cebelitarık 29,185 23,857 82%
  ABD 318,892,103 59,763,631 19%

Andorra değiştir

Andorra'da İspanyolca resmi dil değildir ancak eğitim sisteminde, medyada ve bazı hukuki belgelerde özel bir statüye sahiptir.[28] İspanyolca halk eğitimi, İspanya'dan sonra Andorra'da sunulmaktadır. 2008 yılında öğrencilerin % 30,8'i, İspanyol eğitim sistemine kaydolmuştur.[29]

Belize değiştir

Belize'de İspanyolcanın resmi bir tanınırlığı yoktur. Ancak 2010'da yapılan nüfus sayımında İspanyolcanın nüfusun büyük bir kısmı tarafından konuşulduğu, %30'unun İspanyolcayı anadili kabul ettiği ve %50'sinin dil ile ilgili yeterli bilgiye sahip olduğu görülmüştür.[30] 2010 Sayım Raporu'na göre Belizelilerin %56.6'sı İspanyolca konuşmaktadır.[27]

Cebelitarık değiştir

Cebelitarık'ta İspanyolca, resmi bir dil değildir. Ancak eğitimde, medyada ve bazı hukuki belgelerde özel bir ststüye sahiptir.[31]

ABD değiştir

 
ABD Eyaletlerine göre 2019'da evde İspanyolca konuşan 5 yaş ve üzeri ABD nüfusunun yüzdesi

Amerika Birleşik Devletleri'nin güneybatısında ve Florida'da nüfus çoğunluğu birkeç yüzyıldır İspanyolca konuşmaktadır. Bununla birlikte, bugün ABD'de İspanyolca konuşanların yalnızca bir azınlığı dillerini geçmiş zamanlara kadar takip etmektedir. Konuşan kişilerin çoğunluğu son zamanlardaki ABD'ye gelen göçlerden gelmektedir. Yalnızca kuzey New Mexico ve güney Colorado'da, sömürge zamanlarından bu yana İspanyolca konuşan topluluklar, kesintisiz olarak bu dili konuşmayı sürdürmüştür.[32]

İspanyolca, Amerika Birleşik Devletleri okullarında en çok okutulan yabancı dildir ve 41 milyon kişi tarafından ana dil olarak konuşulmakta olup 11 milyon kişi tarafından da akıcı olarak konuşulmaktadır.[33] Resmi olmasa da, İspanyolcanın Amerika'nın New Mexico eyaletinde eğitim için özel bir statüsü vardır.[34] Yaklaşık 60 milyon anadili ve ikinci dil konuşanı ile Amerika Birleşik Devletleri şu anda Meksika'dan sonra dünyanın en büyük İspanyolca konuşan nüfusuna sahiptir.[35] İspanyolca, ülke çapında iş ve siyasette İngilizcenin yanında giderek daha fazla kullanılmaktadır.

Tarihsel dil olarak değiştir

Filipinler değiştir

İspanyolca, 1565'te İspanyol döneminin başlangıcından ve bağımsızlık yoluyla 1973'teki anayasa değişikliğine kadar Filipinler'in resmi diliydi. Ancak, Başkan Ferdinand Marcos, 15 Mart 1973 tarihli ve 156 sayılı Başkanlık Kararnamesi uyarınca İspanyolcayı resmi dil olarak yeniden belirledi ve İspanyolca, gönüllü ve isteğe bağlı bir yardımcı dil olarak yeniden belirlendiği 1987 yılına kadar resmi kaldı.

Ağustos 2007'de, Gloria Macapagal Arroyo, Filipin hükûmetinin İspanyol Hükûmeti'nden Filipin okul sisteminde İspanyolcayı zorunlu bir ders olarak yeniden tanıtma planında yardım istediğini açıkladı.[36] 2012 itibarıyla, dil sadece çok az sayıda ortaokulda zorunlu bir dersti.[37] Devletin İspanyolca teşvikine rağmen, nüfusun %0,5'inden azı yeterli düzeyde İspanyolca konuşabilmektedir.[38]

İspanyolca, Filipinler'de isteğe bağlı bir hükûmet dili olarak belirlenmiş olsa da, kullanımı çok sınırlıdır ve günlük hayatta kullanımı mevcut değildir.[39] Buna rağmen, Tagalogca ve diğer yerli Filipin dilleri, 300 yıllık İspanyol etkisinin bir sonucu olarak çok sayıda İspanyolca kelime içermektedir. Ülkede İspanyolca, Filipin İspanyol Dili Akademisi tarafından düzenlenmektedir .

Batı Sahra değiştir

İspanyolca, eski bir İspanyol kolonisi olan ve toprakları çoğunlukla Fas tarafından hak iddia edilen Batı Sahra'yı talep eden kısmen tanınan bir devlet olan Sahra Arap Demokratik Cumhuriyeti'nde, resmi Arapça'nın yanı sıra ikincil bir dildir. Ancak, İspanyolca bölgede ana dil değildir ve Fas hükûmeti Batı Sahra yönetiminde Arapça ve Fransızca kullanmaktadır.[40][41]

Kredol dilleri değiştir

Ana madde: İspanyol temelli kreol dilleri

İspanyolca tabanlı bir dizi kreol dili vardır. Chabacano, Filipinler'deki Zamboanga City'de konuşulur ve bölgesel bir dildir.[42] Papiamento; Aruba, Bonaire ve Curaçao'da resmi dildir; İspanyolca tabanlı veya Portekizce tabanlı bir kreol olarak sınıflandırılmıştır.[43][44]Çamorro, birçok İspanyolca kelimesine sahip bir Avustronezya dilidir. Bazı bilim adamları bunu bir kreol olarak kabul etmekte bazı kaynaklar ise bunu reddetmektedir.[45]

Ülke Kreol dil Tahmini
konuşanlar[46]		 Yıl Durum
  Aruba Papiamento ~100,000[47] belirsiz Resmi[48]
  Karayip Hollandası Papiamento belirsiz belirsiz Resmi[49]
  Curaçao Papiamento 185,155[50] 1981 Resmi[51]
  Filipinler Çamorro 689,000[50] 1992 Bölgesel[42]

Yahudi İspanyolcası değiştir

Ana madde: Yahudi İspanyolcası

Yahudi İspanyolcası (bazen Ladino olarak da bilinir) Orta Çağ İspanyolcasından türetilmiş bir dildir ve hala başta İsrail olmak üzere bazı Sefarad Yahudileri tarafından konuşulmaktadır.[52]

Notlar değiştir

  1. ^ İspanya'da İspanyolca ulusal düzeydeki tek resmi dil iken, Baskça, Katalanca, Valensiyaca, Aranca ve Galiçyaca belirli bölgelerde İspanyolca ile birlikte ortak resmi dildir.
  2. ^ Peru'da İspanyolca ulusal düzeyde tek resmi dildir, Keçuva ve Aymaraca ise bazı bölgelerde ortak resmi statüye sahiptir.
  3. ^ Ekvador'da İspanyolca ulusal düzeydeki tek resmi dil iken Keçuva ve Şuar dilleri seçilen bölgelerde ortak resmi statüye sahiptir.
  4. ^ Bolivya'da ulusal anayasa, İspanyolca ve Bolivya'nın çeşitli yerli dillerini ulusal düzeyde resmi olarak tanır, ancak İspanyolca ülke çapında daha çok konuşulmaktadır.
  5. ^ Paraguay'da, İspanyolca ve yerli Guaranice dili ulusal düzeyde resmi olarak tanınır ve her ikisi de toplumda yaygın olarak kullanılır.
  6. ^ Ekvator Ginesi'nde İspanyolca, Fransızca ve Portekizce dillerinin tümü ulusal düzeyde resmi statüye sahiptir. Ancak İspanyolca kamusal alanda birincil dil iken Fang, Bube, Kombe ve diğer Bantu dilleri ile İngilizce, ev ve aile ortamlarında kullanılır.
  7. ^ Porto Riko, resmi dillerin İspanyolca ve İngilizce olduğu ve İspanyolcanın ana dil olduğu ABD'nin bir bölgesidir.

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Archived copy" (PDF). 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2014. 
  2. ^ "The World Factbook". Central Intelligence Agency. 6 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2021. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Ocak 2022. 
  4. ^ Kolombiya Anayasası 24 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Art. 10
  5. ^ İspanyol Anayasası 2 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Art. 3-1
  6. ^ "Arjantin Anayasası". 1 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2022. 
  7. ^ Peru Anayasası 21 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Art. 48
  8. ^ Venezuela Anayasası 24 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Art. 9
  9. ^ "Şili Anayasası". 31 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2022. 
  10. ^ General Law on Education 28 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Makale 29 ve 30)
  11. ^ Guatemala Anayasası 20 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Art. 143
  12. ^ Ekvador Anayasası 3 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Art. 2
  13. ^ Bolivya Anayasası 23 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Art. 5
  14. ^ Küba Anayasası 2006-09-02 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Art. 2
  15. ^ Dominik Cumhuriyeti Anayasası
  16. ^ Honduras Anayasası 1 Kasım 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Art. 6
  17. ^ Paraguay Anayasası 22 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Art. 140
  18. ^ El Salvador Anayasası 16 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Art. 62
  19. ^ "Nikaragua Anayasası". 28 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2022. 
  20. ^ Kosta Rika Anayasası 20 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Art. 76
  21. ^ Panama İspanyolcası 20 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Art. 7
  22. ^ "Uruguay Anayasası". 27 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2022. 
  23. ^ Ekvator Ginesi Anayasası 1 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Art. 4
  24. ^ a b "The World Factbook". Central Intelligence Agency. 5 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2021. 
  25. ^ Porto Riko Anayasası 19 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  26. ^ - Coneixements i usos lingüístics de la població d’Andorra 1995-2018. 4 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ministerio de Cultura y Deportes.
  27. ^ a b "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Ocak 2022. 
  28. ^ "Observatori de l'Institut d'Estudis Andorrans" (Katalanca). 17 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2013. 
  29. ^ "Archived copy". www.estadistica.ad. 13 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2022. 
  30. ^ Statistical Institute of Belize: Belize Population and Housing Census 2010. Country Report. Belmopan 2013.
  31. ^ Constitution of Gibraltar 21 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  32. ^ Canfield, Delos Lincoln (1981). Spanish Pronunciation in the Americas. The University of Chicago Press. s. 80. 
  33. ^ "US now has more Spanish speakers than Spain". theguardian. 29 Haziran 2015. 30 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2016. 
  34. ^ "Language Rights and New Mexico Statehood By the U.S. Commission on Civil Rights" (PDF). 1 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Ocak 2022. 
  35. ^ "Más 'speak spanish' que en España". 20 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2007. 
  36. ^ "La presidenta filipina pedirá ayuda a España para oficializar el español" (İspanyolca). MSN Noticias. 26 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2007. 
  37. ^ Legaspi, Amita O. (3 Haziran 2012). "PNoy (President Benigno Aquino III) and Spain's Queen Sofia welcome return of Spanish language in Philippine schools". GMA News. 7 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  38. ^ Medium projection, Philippine Statistics Authority, 2010, 11 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi 
  39. ^ Filipinler Anayasası 26 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Art. 14
  40. ^ "Como saharauis queremos conservar el español". Lavozdegalicia.es. 13 Mart 2008. 20 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2015. 
  41. ^ "EL ESPAñOL EN LOS CAMPAMENTOS DE REFUGIADOS SAHARAUIS (TINDUF, ARGELIA)" (PDF). Cvc.cervantes.es. 26 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Mayıs 2015. 
  42. ^ a b DepEd adds 7 languages to mother tongue-based education for Kinder to Grade 3 21 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. GMA News. 13 July 2013.
  43. ^ Attila Narin (June 1998). "Papiamentu Facts". 26 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2008. 
  44. ^ Dalby, Andrew (1998). Dictionary of Languages. Bloomsbury Publishing plc. ss. 489. ISBN 0-7475-3117-X. 
  45. ^ Topping, Donald (1973). Chamorro Reference Grammar. University Press of Hawaii. ss. 6 and 7. ISBN 978-0-8248-0269-1. 26 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2022. 
  46. ^ "Ethnologue". 25 Mayıs 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2008. 
  47. ^ ""Language" – Government of Aruba (official site) – 2010". 17 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2017. 
  48. ^ Migge, Bettina; Léglise, Isabelle; Bartens, Angela (2010). Creoles in Education: An Appraisal of Current Programs and Projects. Amsterdam: John Benjamins Publishing Company. s. 268. ISBN 978-90-272-5258-6. 1 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2022. 
  49. ^ "Tijdelijke wet officiële talen BES" (Felemenkçe). wetten.nl. 18 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2010. Artikel 2: De officiële talen zijn het Engels, het Nederlands en het Papiamento. 
  50. ^ a b Número de hispanohablantes en países y territorios donde el español no es lengua oficial 29 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Instituto Cervantes.
  51. ^ "Nieuwsbrief 070313 – Papiaments officieel erkend". Nieuws.leidenuniv.nl. 23 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2011. 
  52. ^ EJP | News | Western Europe | Judaeo-Spanish language revived 29 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Ejpress.org (19 Eylül 2005). Retrieved on 19 Ekim 2011.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Resmî_dili_İspanyolca_olan_ülkeler_listesi&oldid=32409879" sayfasından alınmıştır