İslam'da peygamberler ve elçiler

İslam dininde peygamber oldukları kabul edilen dinî şahsiyetler
(İslâm Peygamberi sayfasından yönlendirildi)

İslam peygamberleri, İslam dininde Âdem ile başlayıp Muhammed ile son bulan ve peygamber oldukları kabul edilen dinî şahsiyetlere denir.

Farsça kökenli bir sözcük olan peygamber, "haber getiren" demektir. Eski Türkçe karşılığı ise yalvaçtır, ancak peygamber kelimesi erken dönemde Türkçeye geçip yerleşmiştir.[1][2] Müslümanlar, peygamberleri "resûl" ve "nebî" olmak üzere iki kategoride değerlendirmişlerdir. Terim olarak resûl, kendisine yeni bir kitap ve yeni bir şeriat gönderilen peygamber anlamındadır. Nebî ise Allah'ın emir ve yasaklarını insanlara haber veren, fakat kendisine yeni bir kitap ve şeriat gönderilmeyen, önceki bir peygamberin kitabını ve şeriatını ümmetine devam ettirmekle görevli olan peygamberdir.[3]

İslam inancına göre, Âdem ile başlayan ve Muhammed ile son bulan bütün peygamberler aynı dini takip etmişler, bu dini devam ettirmişler ve zamana göre şeriat getirmişlerdir.[4] Dolayısıyla bu silsiledeki bütün peygamberlere iman etmek, dinin temel inançlarından biridir. Bu konuyla ilgili olarak Kur'an'daki ifadeler şöyledir:

O, Nuh'a buyurduklarını, sana vahiy ettiklerimizi, İbrahim'e, Musa'ya ve İsa'ya buyurduklarımızı size din kıldı ki, o dini ayakta tutasınız, o konuda ayrılığa düşmeyesiniz. Kendilerini davet ettiğin bu din müşriklere ağır geldi. Allah dilediğini kendine seçer ve kendisine yöneleni doğruya iletir. (Şûrâ Suresi: 13)[5]

Biz, onlara iyice açıklasın diye her peygamberi kendi kavminin diliyle gönderdik. Allah, dilediğini saptırır, dilediğini de doğru yola iletir. O, mutlak güç, hüküm ve hikmet sahibidir. (İbrahim Suresi: 4)[6]

Ulu'l-azm peygamberler değiştir

Ulu'l-azm peygamberler, İslam'ın kutsal kitabı olan Kur'an'da Ahkaf Suresi'nin 35. ayetinde yer alan, hayatı türlü zorluklarla ve çilelerle geçen peygamberler için kullanılmış özel bir ifadedir. Sözlükte "sabırlı, gayretli ve kararlı kimseler" demektir.[7]

Ahzâb Suresi'nin 7, Ahkaf Suresi'nin 35 ve Şûrâ Suresi'nin 13. ayetlerinden yola çıkan İslam âlimleri, ulu'l-azm peygamberlerin ilgili ayetlerde ismi geçen Nuh, İbrahim, Musa, İsa ve Muhammed peygamberler olduğuna karar vermişlerdir.

Kur'an'da adı geçen peygamberler değiştir

Kur'an’da adı geçen peygamberlerin, vazife sırasına göre ilki Âdem, sonuncusu ise Muhammed'dir. Bu ikisi arasında, sayısı bazı hadis kaynaklarına dayandırılan,[8][9][10] 124 bin veya 224 bin olan başka peygamberlerden de bahsedilir. Ancak bu peygamberlerden 25'inin ismi Kur'an'da yer almaktadır.

Andolsun, senden önce de peygamberler gönderdik. Onlardan sana anlattıklarımız da var, anlatmadıklarımız da var... (Mü'min Suresi: 78)[11]

Şüphesiz biz, seni müjdeleyici ve uyarıcı olarak hak ile gönderdik. Hiçbir ümmet yoktur ki, aralarında bir uyarıcı gelip geçmiş olmasın. (Fâtır Suresi: 24)[12]

Kur'an'da adı geçen peygamberlerin kronolojik sırasıyla isimleri ve kendileriyle ilgili bazı inançlar şöyledir:

Numara Peygamber
Yaşam aralığı
Görsel Hakkında
1 Âdem ?
 
Kur'an'da adı 25 defa geçmektedir. İlk insan, ilk peygamber, ilk örtünen ve toprağı ilk işleyen olduğu kabul edilir. Kendisine kitap olarak 10 sayfa suhuf verilmiştir.
2 İdris ?
 
Kur’an’da adı 2 defa geçmektedir. Astronomi ve matematikle ilk uğraşanın, ilk defa iğne ile dikiş diken ve elbise yaparak giyenin, ölçü ve tartı aletlerini ilk defa kullananın, ilk yazı yazanın o olduğu rivayet edilir. Kendisine 30 sayfalık suhuf indirilmiştir.
3 Nuh ?
 
Kur’an’da adı 43 defa geçmektedir. Kur’an’ın 71. suresi onun adını taşımaktadır. Kavminden kendisine çok az kişi iman etmiştir. Karısı ve çocuklarından biri de iman etmeyenler arasındadır. Allah'ın emriyle bir gemi inşa etmiş ve kendisine inananları o gemiye sığdırmıştır. Nuh Tufanı'ndan sonra yeni bir nesil yaratılmıştır.
4 Hûd y. MÖ 2400'ler
 
Kur’an’da adı 10 defa geçmektedir. Kur’an’ın 11. suresi onun adını taşımaktadır. Yaşadıkları yer olan İrem şehrinde yüksek binalar inşa etme yarışına girmiş olan Âd kavmine gönderilmiştir. Ticaretle uğraşmıştır.
5 Salih ?
 
Kur’an’da adı 8 defa geçmektedir. Dağları ve yüksek kayaları oyarak inşa ettikleri görkemli evlerle ünlü Semûd kavmine gönderilmiştir. Semûdlular, kendilerine denemek için gönderilen Salih’in devesini öldürmüşlerdir. Ticaretle uğraşmıştır.
6 İbrahim ?
 
Kur’an’da adı 69 defa geçmektedir. Kur’an'ın 14. suresi onun adını taşımaktadır. Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam'ın müştereken kabul ettiği bir peygamberdir. Oğlu İsmail ile birlikte Kâbe’yi inşa etmiştir. Çok misafirperver birisidir. Kurban kesmeyi öğretmiştir. Kendisine 10 sayfalık suhuf verilmiştir. Kral Nemrud tarafından mancınıkla ateşe atılmış, fakat ateş kendisini yakmamıştır. Halilullah, yani Allah'ın dostu olarak anılır.
7 Lût ?
 
Kur’an’da adı 27 defa geçmektedir. İbrahim’e iman eden ilk kişidir, onunla birlikte hicret edenlerdendir. Sodom ve Gomora şehirlerinde yaşayan Lût kavmine peygamber olarak gönderilmiştir.
8 İsmail ?
 
Kur’an’da adı 12 defa geçmektedir. Çobanlık yapmıştır. Babası İbrahim ile birlikte Kâbe’yi inşa etmiştir. Hacla ilgili pek çok merasim ve kurban kesme konularında babası İbrahim ile birlikte Müslümanlara örnek olmuştur. Son peygamber Muhammed onun soyundan gelmektedir.
9 İshak ?
 
Kur’an’da adı 15 defa geçmektedir. İbrahim’in oğludur. Muhammed haricinde, Kur’an’da adı geçip de kendisinden sonra gelen bütün peygamberlerin atasıdır.
10 Yakup ?
 
Kur’an’da adı 16 defa geçmektedir. İbrahim’in torunu, İshak'ın oğludur. Evlat acısı ve evlat ihaneti ile imtihan edilmiştir. Oğlu Yusuf’un acısı dolayısıyla görme duyusunu yitirmiş, sonra ona kavuşmasıyla yeniden sağlığına kavuşmuştur. Mısır diyarına gitmeden önce Filistin civarında bir müddet peygamberlik yapmıştır. Diğer ismi İsrail’dir. İsrailoğulları, onun 12 oğlundan türemiştir.
11 Yusuf ?
 
Kur’an’da adı 27 defa geçmektedir. Kur’an’ın 12. suresi onun adını taşımaktadır. Yakup’un 12 oğlundan en çok sevdiği oğludur. Kardeşleri kendisini kıskanmış, kuyuya atmışlardır. Kendisine rüyaları yorumlama yeteneği verilmiştir. Bu bilgi ve yeteneği sayesinde Mısır’a yönetici olmuştur. Kur’an’da toplu olarak bir surede, baştan sona anlatılan tek kıssa onunkidir. Bu kıssa Kur’an’da "kıssaların en güzeli" olarak nitelendirilmiştir.
12 Eyüp ?
 
Kur’an’da adı 4 defa geçmektedir. Çok ağır bir hastalık geçirmiş, sabrıyla üstesinden gelmiştir. Sabrıyla sembol olmuştur.
13 Şuayb ?
 
Kur’an’da adı 11 defa geçmektedir. Hitabet yeteneğinden ötürü "Peygamberlerin Hatibi" olarak anılmıştır. Ölçü ve tartıda hile yapan Medyen ve Eyke halkına gönderilmiştir. Kızlarından biriyle Musa evlenmiştir.
14 Musa y. MÖ 1400'ler - MÖ 1300'ler veya MÖ 1200'ler
 
Kur’an’da adı 136 defa geçmektedir. Kur’an’da adı en çok geçen ve mücadelesinden en çok bahsedilen peygamberdir. Şuayb’ın damadıdır. İsrailoğulları’na peygamber olarak gönderilmiştir. İsrailoğulları, onun önderliğinde Mısır’dan çıkmışlardır. Kendisine kitap olarak Tevrat verilmiştir.
15 Harun ?
 
Kur’an’da adı 20 defa geçmektedir. Musa’nın kardeşidir. Onun yardımcısı olarak görevlendirilmiştir. Musa, Medyen’den Mısır’a dönünce Harun’a Allah’ın buyruklarını iletmiş, o da bunları kabul ederek Musa’ya yardımcı olmuştur. Güzel konuşması ve hitabet yeteneği, en güçlü özelliğidir.
16 Davud y. MÖ 1000 - 970'ler
 
Kur’an’da adı 16 defa geçmektedir. Sesinin çok güzel olduğu rivayet edilir. Önceleri Tâlût’un ordusunda bir asker olarak savaşmış, daha sonra Allah’ın kendisine verdiği peygamberlik ve hükümdarlıkla birlikte İsrailoğulları'na kral olmuştur. Demircidir. Kendisine kitap olarak Zebur verilmiştir.
17 Süleyman y. MÖ 970 - 930'lar
 
Kur’an’da adı 17 defa geçmektedir. Babası Davud’dur. Babasının ölümünden sonra onun yerine hükümdar olmuştur. Hayvanlarla ve cinlerle konuşabilme yeteneğine sahip olduğuna ve onları emrinde çalıştırdığına inanılır.
18 Zülkifl ?
 
Kur’an’da adı 2 defa geçmektedir. Sabreden, Allah’ın rahmetine ulaşan ve salihlerden olduğu bildirilen peygamberlerdendir.
19 Yunus ?
 
Kur’an’da adı 4 defa geçmektedir. Kur’an’ın 10. suresi onun adını taşımaktadır. Asurluların başkenti olan Ninova halkına peygamber olarak görevlendirilmiştir. Bir yunus tarafından yutulmuş, ama daha sonra bu balık tarafından karaya çıkarılmıştır. "Balık sahibi" olarak da anılır.
20 İlyas y. MÖ 9. yüzyıl
 
Kur’an’da adı 3 defa geçmektedir. İsrailoğulları kabilesine gönderilmiştir. MÖ 9. yüzyılda İsrail Krallığı'nın kuzey bölgesinde yaşadığı tahmin edilmektedir.
21 Elyesa ?
 
Kur’an’da adı 2 defa geçmektedir. İlyas’a yardımcı olarak gönderilmiştir.
22 Zekeriyâ ?
 
Kur’an’da adı 7 defa geçmektedir. Süleyman'ın soyundandır. Kudüs’te Meryem’in himayesini üstlenmiş, ona koruyuculuk yapmıştır. İsrailoğulları tarafından şehit edilmiştir.
23 Yahya y. MÖ 10 / 1 - y. MS 26 / 28
 
Kur’an’da adı 5 defa geçmektedir. Zekeriya’nın oğludur. Adı, daha önce hiç kullanılmamış bir isimdir ve Allah tarafından konulmuştur. İsa’nın müjdecisidir. Babası gibi İsrailoğulları kabilesi tarafından öldürülmüştür.
24 İsa y. MÖ 6 / 4 - y. MS 30 / 33
 
Kur’an’da adı 25 defa geçmektedir. Allah'ın mucizesi olarak babasız dünyaya gelmiştir. Annesi Meryem'dir. Daha beşikteyken konuşmuştur. Ölüleri diriltmiş, hastaları ve körleri iyileştirmiştir. Onun doğduğu sene miladi takvimin başlangıcı kabul edilir. Mesleği marangozluktur. Kendisine kitap olarak İncil verilmiştir.
25 Muhammed y. 571 - 632
 
Kur’an’da adı 4 defa geçmektedir. Kur’an’ın 47. suresi onun adını taşımaktadır. Son peygamberdir. Bütün insanlığa gönderilmiştir. Kendisine kitap olarak Kur’an verilmiştir.

Kur'an da adı geçen nebî ve resûller değiştir

Aşağıdaki tablo Kur'an ayetlerinde adı geçen peygamber (nebi) ve resulleri göstermektedir. Ayrıca peygamberlerin kitaplarına, halkına ve kendi şeriat kanunları olanlarına referanstır.

İsim Nebi (Peygamber) Resul (Elçi) İmam (Lider) Kitap Halk Şeriat (Tanrısal yasa)
Adem  
Peygamber
10 Suhuf[13]
İdris  
Peygamber[14]
30 Suhuf[13]
Nuh  
Peygamber[15]
 
Elçi[16]
Nuh'un halkı[17]  
Şeriat[18]
Hûd  
Elçi[19]
Ad[20]
Salih  
Elçi[21]
Semud[22]
İbrahim  
Peygamber[23]
 
Elçi[24]
 
İmam[25]
10 Suhuf[26] İbrahim'in halkı[27]  
Şeriat[18]
Lut  
Peygamber[15]
 
Elçi[28]
Sodom ve Gomera[29]
İsmail  
Peygamber[30]
 
Elçi[30]
İshak  
Peygamber[31]
 
İmam[32]
İsrailoğulları
Yakub  
Peygamber[31]
 
İmam[32]
İsrailoğulları
Yusuf  
Peygamber[15]
İsrailoğulları
Eyyub  
Peygamber[15]
Şuayb  
Elçi[33]
Medyen,[34] Eyke[35]
Musa  
Peygamber[36]
 
Elçi[36]
Musa'nın kitapları[37] (Tevrat) Firavun ve ileri gelenleri[38]  
Şeriat[18]
Harun  
Peygamber[39]
İsrailoğulları
Zülkifl  

Peygamber[15]

İsrailoğulları
Davud  
Peygamber[15]
Zebur[40] İsrailoğulları
Süleyman  
Peygamber[15]
İsrailoğulları
İlyas  
Peygamber[15]
 
Elçi[41]
İsrailoğullarından Ba’l kavmi[42]
Elyesa  
Peygamber[15]
İsrailoğullarından Ba’l kavmi
Yunus  
Peygamber[15]
 
Elçi[43]
Ninova halkı[44]
Zekeriya  
Peygamber[15]
İsrailoğulları
Yahya  
Peygamber[45]
İsrailoğulları
İsa  
Peygamber[46]
 
Elçi[47]
İncil[48] (Gospel) İsrailoğulları[49]  
Şeriat[18]
Muhammed  
Peygamber[50]
 
Elçi[50]
Kur'an[51] Tüm insanlık[52]  
Şeriat[18]

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ Yavuz, Yusuf Şevki. "PEYGAMBER". TDV İslâm Ansiklopedisi. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  2. ^ "Peygamber Kelime Kökeni, Kelimesinin Anlamı - Etimoloji". www.etimolojiturkce.com. 20 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2023. 
  3. ^ "Nebi ve Resul nedir?". dinimizislam.com. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  4. ^ "Tüm peygamberlerin getirdiği dinin özü ve ruhu İslâm'dır - Prof. Dr. Süleyman Ateş". Gazete Vatan. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  5. ^ "Şûrâ Suresi 13. ayeti ve meali | Kur'an ve Meali". www.kuranvemeali.com. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  6. ^ "İbrahim Suresi 4. Ayet". www.kuranmeali.com. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  7. ^ "ÜLÜ'l-AZM". TDV İslâm Ansiklopedisi. 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  8. ^ Ahmed bin Hanbel, el-Müsned 5 / 265-266.
  9. ^ İbn Hibbân, es-Sahîh, 2/77.
  10. ^ "Kaç Peygamber Gelmiştir? 124 Bin veya 244 Bin Peygamber Rivayeti Sahih mi?". İslami Forum, Dini Forum, islami site, islami sohbet, radyo, islami bilgiler. 20 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2022. 
  11. ^ "Mü'min Suresi 78. ayeti ve meali | Kur'an ve Meali". www.kuranvemeali.com. 20 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2022. 
  12. ^ "Fâtır Suresi 24. Ayet". www.kuranmeali.com. 20 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2022. 
  13. ^ a b Suhuf
  14. ^ Kur'an 19:56
  15. ^ a b c d e f g h i j k Kur'an 6:89
  16. ^ Kur'an 26:107
  17. ^ Kur'an 26:105
  18. ^ a b c d e Kur'an 42:13
  19. ^ Ku'an 26:125
  20. ^ Kur'an 7:65
  21. ^ Kur'an 26:143
  22. ^ Kur'an 7:73
  23. ^ Kur'an 19:41
  24. ^ Kur'an 9:70
  25. ^ Qur'an 2:124
  26. ^ Kur'an 87:19
  27. ^ Kur'an 22:43
  28. ^ Kur'an 26:162
  29. ^ Kur'an 26:160
  30. ^ a b Kur'an 19:54
  31. ^ a b Kur'an 19:49
  32. ^ a b Kur'an 21:73
  33. ^ Kur'an 26:178
  34. ^ Kur'an 7:85
  35. ^ Kur'an 15:78
  36. ^ a b Qur'an 19:51
  37. ^ Kur'an 53:36
  38. ^ Kur'an 43:46
  39. ^ Kur'an 19:53
  40. ^ Kur'an 17:55
  41. ^ Kur'an 37:123
  42. ^ Kur'an 37:124
  43. ^ Kur'an 37:139
  44. ^ Kur'an 10:98
  45. ^ Kur'an 3:39
  46. ^ Kur'an 19:30
  47. ^ Kur'an 4:171
  48. ^ Kur'an 57:27
  49. ^ Kur'an 61:6
  50. ^ a b Kur'an 33:40
  51. ^ Kur'an 42:7
  52. ^ Kur'an 7:158