Yeniden Canlanma Süreci

Yeniden Canlanma Süreci (BulgarcaВъзродителен процес - Vızroditelen protses), Bulgaristan Türkleri ve diğer Müslüman etnik azınlık mensuplarına karşı uygulanan zorla asimilasyon politikasıdır.

Baskılar değiştir

Bulgaristan'da Bulgaristan Türkleri isimlerini daha önce 1972’de değiştirmek zorunda bırakılmışlardı.[1]

Bulgaristan vatandaşı olan tüm Türklerin Müslüman isimlerinin devlet zoruyla Bulgar isimleriyle değiştirildiği kampanya 1984 sonu ve 1985 başlarında uygulandı. Baskılar Todor Jivkov liderliğindeki Bulgar Komünist Partisi iktidarı altında 1984-1989 döneminde aralıksız devam etti. Karşı çıkanlar hapis, sınır dışı etme, Tuna nehri üzerindeki bir adada bulunan Belene toplama kampına gönderilme gibi çeşitli baskılara maruz bırakıldı.[2][3]

Sonuçlar değiştir

Bu dönemde 850.000 Müslümanın adı zorla değiştirildi. Direniş ve protestolar sırasında yaklaşık 40.000 kişi sokaklara döküldü. Bunlardan dövülenler ve yaralananlar oldu. Yaklaşık 1000 kişi Belene Kampı'nda hapse mahkûm edildi. 29 kişi hayatını kaybetti.[4]

İbrahim Karahasan - Çınar'a göre 'Yeniden Canlanma Süreci'nin ideologları Todor Jivkov, Milko Balev, Georgi Atanasov, Pencho Kubadinsky, Stoyan Mihailov, Alexander Lilov, Dimitar Stoyanov, Petar Mladenov ve Georgi Tanev idi.[5]

Bu olaylar Bulgaristan ve Türkiye arasındaki ikili ilişkilerde büyük bir soğumaya neden oldu; iki ülke bir propaganda savaşı başlattı, azınlıklar ve diğer sorunlarla konularla ilgili olarak birbirlerini suçladı. İnsan hakları örgütleri ve çok sayıda ülke tarafından eleştirilere uğrayan Bulgaristan uluslararası tecritle karşı karşıya kaldı.

29 Mayıs 1989’da Bulgaristan-Türkiye sınırı Türkler ve Müslümanlar için açılınca 30 Mayıs 1989 - 22 Ağustos 1989 tarihleri arasında 360.000’den fazla kişi Bulgaristan’ı terk edip Türkiye’ye göç etti.[6]

Bulgaristan Türkleri’nin bu 1989 tehciri, Potsdam Konferansı’nda kararlaştırıldığı üzere Oder–Neisse hattının doğusunda yaşayan Almanların tehcirinden (1944-1950) bu yana Avrupa’daki en büyük etnik temizlik olayı olarak nitelendirildi.[7]

1989'daki bu zorunlu göç (tehcir) dünya basınında geniş yankı buldu ve ülkede ekonomik ve siyasi kaosa yol açtı. Sonuç olarak birçok Batılı banka zor bir mali durumda olan Bulgar hükûmetine yeni krediler vermeyi bıraktı ve 1987'den 1994'e kadar Borç Krizi yaşandı.[8]

11 Ocak 2012’de Bulgaristan Parlamentosu tarafından 1989 tehciri resmen etnik temizlik olarak tanındı.[9]

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ Ali, Eminov. 1997. Bulgaristan'daki Türk ve Diğer Müslüman Azınlıklar. Londra: Hurst, s. 86, https://books.google.co.uk/books?id=Wyvw-4l8bgsC&pg=PA86&dq=1985+name+changing+campaign&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwj9l8il5rzcAhXEe8AKHR1bAW4Q6AEILzAB#v=onepage&q=1985%20name%20changing%20campaign&f=false 30 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ The Policies of the Bulgarian Communist Party towards Jews, Roma, Pomaks and Turks (1944-89) 26 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Bulgarian). By Ulrich Büchsenschütz. International Center for Minority Studies and Intercultural Relations, 2000. Retrieved 26 May 2012.
  3. ^ These Events Need to be Discussed in the History Textbooks 28 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Bulgarian). Dr. Mihail Ivanov (Interview). Mediapool. 22 March 2009. Retrieved 26 May 2012.
  4. ^ Малцинствената политика в България. Политиката на БКП към евреи, роми, помаци и турци (1944 – 1989) 26 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., IMIR, с. 114.
  5. ^ Карахасан-Чънар, И. Етнически малцинства в България, Изд. Лик, 2005, с. 213 – 214
  6. ^ Tomasz Kamusella. 2018. Soğuk Savaş Döneminde Etnik Temizlik: 1989'da Komünist Bulgaristan'dan Tehcir Edilen Edilen Türklerin Unutulan Hikayesi (Seri: Routledge Çağdaş Avrupa Tarihi Araştırmaları). Londra: Routledge, 328 sayfa. 9781138480520
  7. ^ 27 години от „Голямата екскурзия“ – комунистическият план за етническо прочистване. 2016. http://www.faktor.bg/bg/articles/politika/na-vseki-kilometar/-27-godini-ot-golyamata-ekskurziya-komunisticheskiyat-plan-za-etnichesko-prochistvane-74482 24 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  8. ^ Аврамов, Румен (2008). Пари и де/стабилизация в България 1948 – 1989. София: Сиела. ss. 221 - 222. ISBN 978-954-28-0339-3. 
  9. ^ ДЕКЛАРАЦИЯосъждаща опита за насилствена асимилация на българските мюсюлмани. 2012. http://www.parliament.bg/bg/declaration/ID/13813 24 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ; Bulgaristan Milletvekilleri Tarafından 'Yeniden Canlanma Süreci' Resmen Kınandı. 2012. http://www.novinite.com/articles/140018/Bulgarian+MPs+Enforce+%27Revival+Process%27+Official+Condemnation 24 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.