Tuvana

devlet
(Tuvana Krallığı sayfasından yönlendirildi)

Tuvana Krallığı (Antik Yunanca: Τύανα, Hititçe: Tuwanuwa). MÖ 3000 ile 2000 yılları arasında Anadolu'da kurulan şehir devletlerinden birisi de Ön Hititler tarafından kurulan ve merkezi İlçenin 4 km güneyindeki aydınkent (İvriz) köyünde bulunan Tuvana Krallığı (Tyana herekleia) şehir devleti olup, bu devlet merkezi Aydınkent (İvriz) olmak üzere MÖ 1200 ile 742 yılları arasında hüküm sürmüştür.

Tarihi değiştir

Tyana, Hitit arşivlerinde Tuwanuwa olarak adlandırılan şehirdir. 2. binyılın ortalarında Hitit İmparatorluğu döneminde Tuwanuwa, hupisna, Landa, Sahasara, Huwassana ve Kuniyawanni ile birlikte bölgenin başlıca yerleşim yerleri arasındaydı.[1] Bu Güney-İç Anadolu Bölgesi, Hitit kaynaklarında Aşağı toprak olarak adlandırıldı ve nüfusu esas olarak Luvi konuşmacılarıydı.[2] Hitit İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra Tuwanuwa / Tuwana, bağımsız Neo-Hitit krallıklarının önemli bir şehriydi. Başlangıçta kuzeyindeki Tabal krallığına tabi olup olmadığı kesin değildir, ancak kesinlikle M.Ö. 8. yüzyılın sonlarında Warpalawa (Asur kaynaklarında Urballa) adlı bir hükümdar altında bağımsız bir krallıktı.[3] Warpalawa, Asur metinlerinde Urballa adı altında, önce Asur Kralı III. Tiglat-Pileser'in kolları listesinde ve daha sonra Sargon II'nin bir mektubunda da bahsedilir.[4] Warpalawa, muhtemelen Niğde'de bulunan başka bir anıtta adı görünen oğlu Muvaharani tarafından tahttan indirildi.[5]

Yunan ve Roma dönemi değiştir

 
Niğde Arkeoloji Müzesi'nde Tyana'dan eserler
 
Roma havuzu
 
Tyana su kemerleri (Roma dönemi)
 

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Bryce, Trevor R; 2003. in C. Melchert (ed.) The Luvians. Leiden: Brill Academic Publishers: 47". 8 Ağustos 2018 tarihinde |arşiv-url= kullanmak için |url= gerekiyor (yardım) arşivlendi. 
  2. ^ "Singer, Itamar; 1981. Hittites and Hattians in Anatolia at the Beginning of the Second Millennium B.C. Journal of Near Eastern Studies 9: 119-134.". 8 Ağustos 2018 tarihinde |arşiv-url= kullanmak için |url= gerekiyor (yardım) arşivlendi. 
  3. ^ "Bryce, Trevor R; 2003. in C. Melchert (ed.) The Luvians. Leiden: Brill Academic Publishers: 97-8". 8 Ağustos 2018 tarihinde |arşiv-url= kullanmak için |url= gerekiyor (yardım) arşivlendi. 
  4. ^ "Bryce, Trevor R; 2003. in C. Melchert (ed.) The Luvians. Leiden: Brill Academic Publishers: 98". 8 Ağustos 2018 tarihinde |arşiv-url= kullanmak için |url= gerekiyor (yardım) arşivlendi. 
  5. ^ "Hittite Monuments - Niğde". www.hittitemonuments.com. 26 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2021. 

Dış bağlantılar değiştir