Terme Ovası, Terme Çayı'nın, Samsun ilinde, Karadeniz kıyısında oluşturduğu alüvyal delta ovası. Çarşamba Ovasının doğu kısmını oluşturur. Adını merkezinde bulunan Terme yerleşmesinden almıştır.

Terme Çayı, Çarşamba Çayının doğusunda topladı suları Karadeniz'e ulaştırır. Ova günümüzde de gelişimini devam ettirmektedir. Büyük bölümü fındık bahçeleriyle kaplı ovada fındık yetiştiriciliğinin karlı olduğu hesaplanmıştır.[1]

Yeryüzü şekilleri değiştir

Strabon, Coğrafya adlı eserinde ovanın verimli tarım alanı olduğunu, Thermedon (Terme) ırmağının ovayı geçip, denize ulaştığından bahseder. W. Hamilton (1842) Çaltı Burnu'nun Yeşilırmak ile Terme Çayı'nın eseri olduğunu, nehrin sol kıyısında birkaç ahşap ev ile Terme yerleşmesinin bulunduğunu anlatır. Jeolojik süreçte Karadeniz'deki seviye değişimleri deltada üç farklı yükseklikte seki (taraça) oluşumuna neden olmuştur. Terme Çayı ve Kocaman Çay güneyde bulunan yüksek alanlardan taşıdıkları alüvyonları taşkınlarla ovaya yayarlar. Böylece deltanın yüzeyi sürekli yenilenir ve zenginleşir. Alüvyonların kalınlığı deltanın güneyinde 80 m, Terme Çayı'nın ağzında 160 m'dir. Irmakların getirdiği malzemeler batı-doğu yönlü akıntı tarafından kıyıya düzenli bir şekilde yayılır. Kıyıda kumullar yer alır. Kıyı gerisinde lagün gölleri, bataklıklar bulunur.[2]

Tarım değiştir

Rakım ve eğimin çok az olduğu deltada yeraltı suları oldukça yüksektir. 1950'li yılla ardan sonra başlayan kanal açma çalışmaları sonrası deltanın %65'i tarım alanı haline gelmiştir.

%57'si fındıklık olan ovada, çeltik, mısır ve kavak da yetiştirilir.[3]

Çevre değiştir

Terme Ovası'nda Cengiz Holding'e ait bir doğalgaz çevrim santrali inşa edilmiştir.[4] Ovaya kurulması düşünülen termik santrale karşı çevresel kaygılar ile halkın tepkisi bulunmaktadır.[5]

Kaynakça değiştir

  1. ^ ÖZTÜRK, Derya; AKÇAY, Yaşar (2011). "Fındık Yetiştiriciliğinin Yatırım Analizi ve Karlılığının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma" (PDF). dergi.kmu.edu.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2015. 
  2. ^ UNCU, Levent (1995). "Terme Çayı ve Kocadere Çayı Havzalarında Fiziki Coğrafya Araştırmaları ve Doğal Çevre Sorunları" (PDF). cografya.bilecik.edu.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2015. 
  3. ^ ALKAN, Işıl; KILIÇ, Osman (2007). "SAMSUN İLİ TERME İLÇESİNİN OVA VE YÜKSEK KESİMİNDEKİ FINDIK İŞLETMELERİNİN KARŞILAŞTIRMALI EKONOMİK ANALİZİ". OMÜ Zir. Fak. Dergisi, 2007,22(2):171-178. dergi.omu.edu.tr. Erişim tarihi: 13 Eylül 2015. [ölü/kırık bağlantı]
  4. ^ "Samsun'a dev santral". hurriyet.com.tr. 2 Mart 2015. 12 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2015. 
  5. ^ "Terme'de kurulması planlanan termik santral". haberturk.com. 25 Haziran 2015. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2015.