Teleprinter

Teleprinter basılı mesajlar almakta ve göndermekte kullanılan elektromekanik bir cihazdır. Kısaca telem veya teleprinter de denir. Telem tâbiri daha çok askerî haberleşmede kullanılır. Her biri teleemprimör cihazına sâhip abonelerin bağlandığı telefon benzeri yazılı haberleşme servisine teleks sistemi denir.

II. Dünya Savaşı sırasında İngiltere'de teleprinter kullanan insanlar

Teleprinter cihazı 1900’lerin başlarında ortaya çıktı ve Morse telgraf cihazının yerini almaya başladı. Sterling, Morton ve Krum gibi araştırıcılar bu hususta ilk çalışanlardandır.

Sıklıkla kullanılan iki temel kod sistemi vardır. Bunlardan biri orijinal Baudot kodundan Donald Murray tarafından adapte edilen Murray kodu, diğeri de daha yeni olan Amerikan ASCII kodudur. Murray kodunda her karakter 5 bilgi darbesinden, ASCII kodunda ise, 8 bilgi darbesinden teşekkül eder. Çeşitli mesaj işleme özelliklerini hâiz ve bu kodlardan biriyle çalışan teleprinter makineleri mevcuttur. Bilgileri temsil eden elektrikî işâretler telgraf hattı üzerinden frekans çoğalmalı sistemle gider. Yâni aynı anda birçok mesaj farklı taşıyıcı dalgalar üzerine bindirilerek tek bir hat üzerinden iletilir.

Türkiye’de de Mehmed Ali Özkardeş isimli bir Türk Telgrafçısı 1935 senesinde Teleprinter (alıcı ve verici telgraf makinesi) cihazı geliştirmiş ve 1952 senesinde açılan bir sergide teşhir etmiştir. Telgraf fabrikası müdürü olan İstanbul Fen baş müfettişliğinden 1953 senesinde emekli olan Mehmed Ali Özkardeş'in 1935 senesinde bizzat kendi gayretleri ile tamâmen yerli malzeme ve yerli işçilik kullanılarak icat edilen ve ustabaşı İbrahim Özkural tarafından meydana getirilen bu cihaz 1981 senesinde Vedad Karabol tarafından Ankara'daki Müze'de sergilenmesi ön koşulu ile Baş müdür Ruhi Özer ve Baş müdür Yusuf Çetiner'e bedelsiz olarak teslim edilmiştir. Cihaz Bugün İstanbul Sirkeci'de PTT müzesinde sergilenmektedir.