Tekin Arıburun

Türk asker ve siyasetçi (1903–1993)

Mehmet Tekin Arıburun, (3 Ekim 1903, İştip – 12 Ağustos 1993, İstanbul) Türk asker ve siyasetçi. 4. Cumhuriyet Senatosu Başkanı ve 5. Türk Hava Kuvvetleri Komutanı.

Tekin Arıburun

1341-HV.PLT.1

Hava Pilot Kurmay Albay Tekin Arıburun.
Türkiye Cumhurbaşkanı Vekili
Görev süresi
28 Mart 1973 - 6 Nisan 1973
Yerine geldiği Cevdet Sunay
Yerine gelen Fahri Korutürk
Cumhuriyet Senatosu Başkanı
Görev süresi
19 Kasım 1970 - 14 Haziran 1977
Yerine geldiği İbrahim Şevki Atasagun
Yerine gelen Sırrı Atalay
Türk Hava Kuvvetleri Komutanı
Görev süresi
1 Mayıs 1959 - 27 Mayıs 1960
Yerine geldiği Suphi Göker
Yerine gelen İhsan Orgun
Kişisel bilgiler
Doğum Mehmed Tekin
3 Ekim 1903
İştip, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 12 Ağustos 1993 (89 yaşında)
İstanbul, Türkiye Cumhuriyeti
Defin yeri Cebeci Askerî Şehitliği, Ankara
Partisi Adalet Partisi
Evlilik(ler) Nimet Perihan Arıburun
Çocuk(lar) Bintuğ ve Gülfiliz
Bitirdiği okul Harp Akademisi
Mesleği Asker ve siyasetçi
Ödülleri [1]
Askerî hizmeti
Bağlılığı  Türkiye
Branşı Türk Hava Kuvvetleri
Hizmet yılları 1925-1960
Rütbesi Orgeneral
Komutası Türk Hava Kuvvetleri

Özel hayatı değiştir

Arıburun, Çanakkale Savaşları'nda efsanevi bir ün yapan, 25 Nisan 1915 günü ANZAC kolordusunun Conkbayırı'na doğru ilerleyişini durduran 57. Alay'ın komutanı Hüseyin Avni Bey'in oğludur. Arıburun soyadını da Çanakkale'de şehit olan babasından dolayı Atatürk'ün isteği üzerine almıştır. Atatürk'ün Harp Akademisi'nde öğretmeni general Abdüllatif Naci Paşa'nın kızı Perihan Arıburun ile 1940'ta evlenmiştir.

12 Ağustos 1993'te vefat eden Tekin Arıburun; İngilizce, Almanca, Fransızca, İtalyanca ve Macarca'ya hakim, şiir yazan, piyano çalan ve şarkı besteleyen bir asker ve siyasetçiydi. Besteleri arasında Hava Kuvvetleri marşı da vardır.

Askeri ve siyasi kariyeri değiştir

1925'te Harp Okulundan asteğmen rütbesiyle mezun oldu. 1935'te Harp Akademisini bitirerek kurmaylığa yükseldi. 1950'de tuğgeneralliğe 1959'da orgeneralliğe yükseldi ve Hava Kuvvetleri Komutanlığına atandı. 1960'ta 27 Mayıs Darbesinden sonra, darbeye karşı olduğu için, res'en emekliye sevkedildi. 1961 yılında yapılan seçimlerde Adalet Partisinden İstanbul Senatörü seçildi.

1970-1977 yılları arasında da Senato Başkanlığı görevini yürüttü. 1973 yılında Cumhurbaşkanı olmak isteyen Genelkurmay Başkanı Faruk Gürler'e karşı Adalet Partisinin Cumhurbaşkanı adayı oldu. 28 Mart ile 6 Nisan 1973 arası vekaleten cumhurbaşkanı olmuştur.[2] Tekin Arıburun yurt dışında çeşitli görevlerde bulunmuş; Berlin ve Washington'da hava ataşeliği, Paris'te NATO Savunma Koleji'nin komutanlığını yapmıştır. Çeşitli uluslararası toplantılarda Türkiye'yi temsil etmiştir.

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2021. 
  2. ^ "Seçilmeden Türkiye'de cumhurbaşkanı olan 7 isim". nediyor.com. 28 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2014. 
Siyasi görevi
Önce gelen:
İbrahim Şevki Atasagun
Cumhuriyet Senatosu Başkanı
19 Kasım 1970 - 14 Haziran 1977
Sonra gelen:
Sırrı Atalay
Önce gelen:
Cevdet Sunay
Türkiye Cumhurbaşkanı Vekili
28 Mart 1973 - 6 Nisan 1973
Sonra gelen:
Fahri Korutürk
Askerî görevi
Önce gelen:
Suphi Göker
Türk Hava Kuvvetleri Komutanı
1 Mayıs 1959 - 27 Mayıs 1960
Sonra gelen:
İhsan Orgun