Tahire Tahirova
Tahire Tahirova, (Azerice: Tahirə Əkbər qızı Tahirova, Rusça: Таи́ра Акпе́р кызы́ Таи́рова; 7 Kasım 1913 – 26 Ekim 1991) Sovyet siyasetçi, diplomat ve Dışişleri Bakanı. 1959 ve 1983 yılları arasında Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde Azerbaycan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı'nda Dışişleri Bakanı görevi yaptı.[1]
| Tahire Tahirova Tahirə Əkbər qızı Tahirova Таи́ра Акпе́р кызы́ Таи́рова | |
|---|---|
| Azerbaycan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı | |
| Görev süresi 1959-1983 | |
| Başkan | Veli Akhundov, Haydar Aliyev, Kamran Bağırov (Azerbaycan Komünist Partisi 1. Sekreterleri) |
| Yerine geldiği | Mahmud Aliyev |
| Yerine gelen | Elmira Gafarova |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 7 Kasım 1913 Baýramaly, Zakaspiysk Oblastı, Rus İmparatorluğu (bugün Türkmenistan) |
| Ölüm | 26 Ekim 1991 (77 yaşında) Bakü, Azerbaycan |
| Milliyeti | Azeri |
| Partisi | Azerbaycan Komünist Partisi (1920) |
| Bitirdiği okul | Azerbaycan Devlet Petrol ve Sanayi Üniversitesi |
| Mesleği | Siyasetçi, diplomat |
| Dini | İslam |
Hayatının ilk dönemi değiştir
Tahire Tahirova 7 Kasım 1913 tarihinde, o dönem Rusya sınırları içinde yer alan ve bugün Türkmenistan içinde bulunan Bayram-Ali kentinde doğdu. Azerbaycan Devlet Petrol ve Sanayi Üniversitesi'nden 1935 yılında mezun olduğunda, petrol endüstrisi ile ilgili bir yükseköğrenim gören ilk Azerbaycanlı kadın profesyonel oldu. 1940 yılında, Azerbaycan Bilimsel Araştırma Enstitüsünün direktörlüğüne getirildi.
Siyasi kariyeri değiştir
1942 yılından itibaren, Azerbaycan Komünist Partisi'nin Merkez Komite üyeliğini de yürütmeye başladı. II. Dünya Savaşı boyunca sınırlarda savaşan Sovyet Ordusu'nun petrol ihtiyaçlarının sağlanması görevini sürdürdü. 1949 yılında, Azerbaycan Petrol Akademisinde petrol arama ve geliştirme konusunda eğitim kursları düzenlemeye başladı. 1953 yılında da doktora (PhD) derecesini elde etti.
1954 yılından itibaren Tahirova, İşçi Sendikası Konseyi içinde önemli pozisyonlarda görev aldı. Ardından Azerbaycan SSC Bakanlar Kurulu üyeliğine seçildi. 1957 yılında, Dışişleri Bakanlığına getirildi.[2] Ancak göreve başlaması, 1959'da SSCB Dışişleri Bakanlığı Diplomatik Akademisi'nden mezuniyeti sonrasında mümkün olabildi. O zamanki Sovyet kanunlarına göre, birlik cumhuriyetlerinin dışişleri bakanları, hükûmetteki başka görevleri de birlikte yürütüyorlardı. Bakanlık görevi döneminde, görevlerini birbirinden başarıyla ayırdı ve kendi isteğiyle 1968 yılında hükûmetteki diğer pozisyonlarını bıraktı. Böylece kendisi yalnızca diplomatik hizmete vermeye başladı. Tahirova, daha çok Azerbaycanlı diplomatın yetişmesinde, SSCB Dışişleri Bakanlığı Diplomatik Akademisi'ne ve Sovyetler Birliği'nin dışilişkiler servisine daha çok Azerbaycanlının girmesinde öncü bir rol oynadı. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'ndaki toplantılara katılan Sovyet diplomatik ekiplerinde sık sık yer aldı.[1] Buna ek olarak Tahirova, 1980–1988 yılları arasında devam eden İran-Irak Savaşı için arabulucu görevi üstlenen Sovyet barış ekibine de liderlik etti.[3]
Tahirova 26 Ekim 1991 tarihinde öldü.[1][4] Fakhri Khiyaban mezarlığının onur yolu bölümünde toprağa verildi..[3]
Aldığı ödüller değiştir
1976 yılında Halk Kardeşliği Nişanı ile ödüllendirilen Tahirova, SSCB'ne dışişler alanında yaptığı özel katkılardan dolayı Kızıl Bayrak İşçi Nişanı, Lenin Nişanı ve Onur Rozeti Nişanı almaya da hak kazandı.[3] Kusursuz olarak Türkçe, İngilizce ve Rusça konuşurdu.[1]
Kaynakça değiştir
- ^ a b c d "Ministers of Foreign Affairs of Azerbaijan. Tahira Tahirova". 1 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2010. (Azerice)
- ^ "Azerbaijan Portal. The history of the Ministry". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2017. (İngilizce)
- ^ a b c Galina Mikeladze (8 Mart 2008). "Женщины Азербайджана: Ханум-министр Таира Таирова" [Women of Azerbaijan: The Minister Tahira Tahirova]. News.az. 31 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2017. (Rusça)
- ^ "Azərbaycanın xarici işlər nazirləri" (PDF). ss. 37-38. 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Mart 2017. (Azerice)
Dış bağlantılar değiştir
- Azerbaycanlı aydın ve ilk dışişleri bakanı öldü 3 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Anspress. (Azerice)