Tıp Bayramı

Türkiye'de kutlanan bir gün

Tıp Bayramı, her yıl 14 Mart'ta kutlanan, Türkiye'de tıp doktorlarının hizmet sorunlarının tartışıldığı, bilime katkılarının ödüllendirildiği bir anma ve kutlama günüdür.

1950'li ve 60'lı yıllarda, tıp fakültelerinin öğrenci dernekleri tarafından her 14 Mart günü bir dergi çıkartılması gelenek haline gelmişti. Bu dergilerde öğrencilerin ve hekimlerin sorunları ön plana çıkartılıyordu. 1960 tarihli bu derginin kapağında da fakülte dersleriyle boğuşan bir tıp öğrencisi karikatürize edilmiştir.

Yalnıza Türkiye'de kutlanmasından ötürü ulusal bir nitelik taşır. İlk kez 1919 yılında İstanbul işgal altında iken Tıp öğrencileri tarafından manda ve himayeyi protesto etmek amaçlı kutlanmıştır.

Tarihçe değiştir

14 Mart 1827'de, II. Mahmud döneminde, Hekimbaşı Mustafa Behçet'in önerisiyle ilk cerrahhane, Şehzadebaşı'daki Tulumbacıbaşı Konağı'nda Tıphane-i Amire ve Cerrahhane-i Amire adıyla kurulmuştur.[1] Okulun kuruluş günü olan 14 Mart, "Tıp Bayramı" olarak kutlanmaktadır. Bu gün, "Tıbbiyeliler Günü", "Tıbbiyeliler Bayramı", ", "Türkiye'de Tıp Eğitimi Günü" ya da "Tıp Öğretimi Günü" gibi değişik adlalarla da nılmaktadır.

İlk kutlama, 1919 yılının 14 Mart'ında işgal altındaki İstanbul'da gerçekleşmiştir. O gün, tıbbiye 3. sınıf öğrencisi Tıbbiyeli Hikmet'in önderliğinde, tıp okulu öğrencileri işgali protesto için toplanmış ve onlara devrin ünlü doktorları da destek vermişti. Eyleme katıldıkları için tutuklşanan Tıbbiyeli Hikmet ve arkadaşları kendilerini "Biz okulun kuruluş yıl dönümünü; 14 Mart'ı kutluyorduk" diyerek savundular.[2] Böylece tıp bayramı, tıp mesleği mensuplarının yurt savunma hareketi olarak başlamıştır.

1929-1937 yılları arasında 12 Mayıs günü Tıp Bayramı olarak kutlandı. Bu tarih, Bursa'daki Yıldırım Darüşşifası'nda ilk Türkçe tıp derslerinin başladığı tarih olarak kabul edildiği için Tıp Bayramı yapıldı. Ancak zamanla bu uygulamadan vazgeçildi ve yeniden 14 Mart Tıp Bayramı oldu. Nusret Fişek, 14 Mart Tıp Bayramı'nın 1935 yılında Tıp Talebe Cemiyeti'nin öncülüğünde kutlandığını, öğrenci demeğinin başlattığı bu eylemin gelenekselleştiğini yazmıştır.[1]

Günümüzde değiştir

1976'dan beri sadece 14 Mart günü değil, 14 Mart'ı içine alan hafta boyunca kutlama yapılmakta ve bu hafta Tıp Haftası olarak kabul edilmektedir.

Dünyada benzer kutlamalar, farklı tarihlerde yapılmaktadır. Örneğin ABD'de ameliyatlarda genel anestezinin ilk defa kullanıldığı 30 Mart 1842 tarihinin yıldönümü; Hindistan'da ünlü doktor Bidhan Chandra Roy'un doğum (ve aynı zamanda ölüm) yıldönümü olan 1 Temmuz günü "Doktorlar Günü" olarak kutlanır.

Galeri değiştir

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b Uğurlu, Mehmet Cemil (1 Ocak 1997). ""14 MART TIP BAYRAMI"NIN DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ". Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 50 (1): -. ISSN 0365-8104. 15 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2024. 
  2. ^ Çağlar, Musa Kazim. "14 MART TIP BAYRAMI VE TIBBİYELİ HİKMET". 15 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2024. 

Dış bağlantılar değiştir