Türkiye'deki siyasi partiler listesi
Bu maddede, Türkiye'de resmî olarak faaliyet gösteren siyasi partiler listelenmektedir. Türkiye, cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemli cumhuriyet ile yönetilmektedir ve 1945 yılından beri çok partili sistem uygulanmaktadır. Siyasi parti illerin kuruluşları, teşkilatlanmaları, işleyişleri, faaliyetleri ve denetlenmeleri gibi esaslar 22 Nisan 1983 tarihinde kabul edilen Siyasi Partiler Kanunu ile düzenlenmektedir. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı herkes, yasa ile belirlenen şartları sağladığı sürece önceden izin almaksızın siyasi parti kurma hakkına sahiptir.[1]
Siyaset bilimcilerine göre Türkiye'de siyasi partilerin oluşumu, Osmanlı İmparatorluğu'ndan günümüze uzanan bir geçiş süreci olarak ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, Türkiye'de kurulan siyasi parti sisteminin geçmişi, Osmanlı'dan devralınan parlamenter geleneğin oluşum süreçlerine bakılarak anlaşılmalıdır. Türk toplumlarında meclis kavramı, ilk devletlerin kurulduğu dönemlerden beri var olmuştur. Ancak anayasal bir süreç olarak parlamenter sistemin oluşumu, 19. yüzyılın sonlarına doğru Osmanlı siyasi sisteminde görülmeye başlamıştır. Bu anlamda Türkiye'nin ilk yazılı anayasası, 1876 yılında yürürlüğe giren Kanun-i Esasi'dir. Kanun-i Esasi'ye giden yolda ise 1808 Sened-i İttifak, 1839 Tanzimat Fermanı, 1856 Islahat Fermanı gibi gelişmeler, anayasa sürecine geçişte atılan önemli adımlar olarak kabul edilebilir.[2]
Türkiye'de etkin parti sayısı her yıl değişkenlik göstermektedir. Bir yıl içinde birçok parti kurulurken, bazıları da çeşitli nedenlerle siyasetten çekilmektedir. Etkin parti sayı çeltiğini İçişleri Bakanlığı tutmaktadır. Her parti kuruluşu sırasında İçişleri Bakanlığı'na dilekçe verir ve İçişleri Bakanlığı partilerin kongrelerini yapıp yapmadığını ve sürekliliğini takip eder. Etkin olmaktan kasıt, "siyasi düşüncelerini ortaya koymaya devam eden ve olağan toplantılarını yapan parti" anlamındadır.[3]
Partilerin seçime girebilmesi için siyasi partiler kanununun 36. maddesine göre, illerin en az yarısında oy verme gününden en az altı ay evvel yani 41 ilde teşkilat kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olması gerekmektedir.[4] Ancak etkin olan partilerin birçoğu bu sayıya sahip değildir. Bu partiler, "tabela partisi" olarak adlandırılan, belli bir seçmen kitlesi olmayan ve seçimlere girme yeterliliğini sağlamayan küçük partilerdir.[5] Partilerin adları eğer Yüksek Seçim Kurulu'nun şartlarını yerine getirirse oy pusulalarında bulunur.[6] Genel seçimlerde oyların %7'sinden fazlasını alan ve parlamentoda temsil edilir.[7]
Nisan 2024 itibarıyla Türkiye'de 138 siyasi parti etkin durumda bulunmaktadır.[8][9]
Mecliste temsil edilen siyasi partiler değiştir
2023 yılı itibarıyla TBMM'de sandalye sahibi partilere ilişkin genel bilgiler burada listelenmektedir. Milletvekili sayısı aynı olan siyasi partiler alfabetik olarak sıralanır.
 | |||||||||||
| # | Siyasi parti | Kuruluş | Siyasi pozisyon | İdeoloji | Lider | Ulusal üyelik | Türkiye Büyük Millet Meclisi | Büyükşehir Belediye Meclisleri | İl Genel Meclisleri | Belediye Meclisleri | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | AK PARTİ Adalet ve Kalkınma Partisi |
2001 | Sağ | Muhafazakârlık Sağ popülizm |
Recep Tayyip Erdoğan | Cumhur İttifakı | 265 / 600 |
1.379 / 2.591 |
780 / 1.251 |
10.539 / 20.498 | |
| 2 | CHP Cumhuriyet Halk Partisi |
1923 | Merkez sol | Sosyal demokrasi Atatürkçülük |
Özgür Özel | — | 125 / 600 |
664 / 2.591 |
182 / 1.251 |
4.669 / 20.498 | |
| 3 | DEM PARTİ Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi |
2012 | Sol | Azınlık hakları Yeşil siyaset |
Tülay Hatimoğulları Oruç & Tuncer Bakırhan | Emek ve Özgürlük İttifakı | 57 / 600 |
0 / 2.591 |
0 / 1.251 |
0 / 20.498 | |
| 4 | MHP Milliyetçi Hareket Partisi |
1969 | Aşırı sağ | Türk milliyetçiliği Ülkücülük |
Devlet Bahçeli | Cumhur İttifakı | 50 / 600 |
237 / 2.591 |
188 / 1.251 |
2.818 / 20.498 | |
| 5 | İYİ PARTİ | 2017 | Merkez sağ | Türk milliyetçiliği Sağ popülizm |
Meral Akşener | — | 37 / 600 |
144 / 2.591 |
23 / 1.251 |
1.116 / 20.498 | |
| 6 | SAADET Saadet Partisi |
2001 | Aşırı sağ | Millî Görüş İslamcılık |
Temel Karamollaoğlu | Saadet ve Gelecek İttifakı | 20 / 600 |
9 / 2.591 |
3 / 1.251 |
297 / 20.498 | |
| 7 | DEVA PARTİSİ Demokrasi ve Atılım Partisi |
2020 | Merkez sağ | Liberal muhafazakârlık Neoliberalizm |
Ali Babacan | — | 15 / 600 |
0 / 2.591 |
0 / 1.251 |
6 / 20.498 | |
| 8 | HÜDA PAR Hür Dava Partisi |
2012 | Aşırı sağ | Radikal İslamcılık Sosyal muhafazakârlık |
Zekeriya Yapıcıoğlu | — | 4 / 600 |
0 / 2.591 |
0 / 1.251 |
6 / 20.498 | |
| 9 | YENİDEN REFAH Yeniden Refah Partisi |
2018 | Aşırı sağ | Millî Görüş İslamcılık |
Fatih Erbakan | — | 4 / 600 |
0 / 2.591 |
0 / 1.251 |
4 / 20.498 | |
| 10 | DP Demokrat Parti |
2007 | Merkez sağ | Sosyal liberalizm Sağ popülizm |
Gültekin Uysal | — | 3 / 600 |
0 / 2.591 |
1 / 1.251 |
134 / 20.498 | |
| 11 | TİP Türkiye İşçi Partisi |
2017 | Aşırı sol | Sosyalizm Marksizm-Leninizm |
Erkan Baş | Emek ve Özgürlük İttifakı | 3 / 600 |
0 / 2.591 |
0 / 1.251 |
0 / 20.498 | |
| 12 | DBP Demokratik Bölgeler Partisi |
2014 | Sol | Azınlık hakları Bölgeselcilik |
Çiğdem Kılıçgün Uçar & Keskin Bayındır | Emek ve Özgürlük İttifakı | 2 / 600 |
0 / 2.591 |
0 / 1.251 |
0 / 20.498 | |
| 13 | EMEP Emek Partisi |
1996 | Aşırı sol | Marksizm-Leninizm Hocaizm |
Seyit Aslan | Emek ve Özgürlük İttifakı | 2 / 600 |
0 / 2.591 |
0 / 1.251 |
2 / 20.498 | |
| 14 | DSP Demokratik Sol Parti |
1987 | Merkez sol | Atatürkçülük Ulusalcılık |
Önder Aksakal | — | 1 / 600 |
6 / 2.591 |
0 / 1.251 |
97 / 20.498 | |
Yüksek Seçim Kurulu değiştir
Yüksek Seçim Kurulu, özel kanunlara göre yapılacak milletvekilliği, il genel meclisi üyeliği, cumhurbaşkanlığı, belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği, muhtarlık, ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde ve Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunların halk oylamasına sunulmasında genel yönetim ve yargısal denetimi sağlar. Seçimlere katılma yeterliliklerini sağlayan siyasi partileri tespit edip duyurur.
Siyasi partiler kanununa göre, siyasi partilerin seçimlere katılabilmesi için illerin en az yarısında teşkilat kurması ve büyük kongrelerini seçimlerden en az altı ay önce yapması gerekir. 2022 yılında yapılan düzenlemeyle, TBMM'de grup kurmak, seçime katılmak için yeterliliği sağlayan koşullardan biri olmaktan çıkartılmıştır.[10] 2022 yılında eklenen ek fıkraya göre, seçime katılma yeterliliğini kazanan parti, belirtilen süreler içinde ilçe, il ve büyük kongrelerini üst üste iki kez yapmamış ise seçime katılma yeterliliğini kaybedecektir.[11]
Seçimlere katılma yeterliliği bulunan siyasi partiler değiştir
2 Ocak 2024 tarihi itibarıyla seçime katılma şartlarını yerine getiren partilere ilişkin genel bilgiler burada listelenmektedir.[12][13]
| # | Siyasi parti | Kuruluş | Lider | Ulusal üyelik | Üye sayısı[not 1] | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | AB PARTİ Adalet Birlik Partisi |
2018 | İrfan Uzun | — | 3573 
| |
| 2 | AP Adalet Partisi |
2015 | Vecdet Öz | — | 5546
| |
| 3 | AK Parti Adalet ve Kalkınma Partisi |
2001 | Recep Tayyip Erdoğan | Cumhur İttifakı | 11.041.464
| |
| 4 | ABP Anadolu Birliği Partisi |
2020 | Bedri Yalçın | — | 3142
| |
| 5 | ANAP Anavatan Partisi |
2011 | İbrahim Çelebi | — | 24.240
| |
| 6 | ADP Aydınlık Demokrasi Partisi |
2021 | Zeynep Yıkarbaba | — | 7220
| |
| 7 | BTP Bağımsız Türkiye Partisi |
2001 | Hüseyin Baş | — | 12.162
| |
| 8 | BÜYÜK BİRLİK Büyük Birlik Partisi |
1993 | Mustafa Destici | Cumhur İttifakı | 112.277
| |
| 9 | CHP Cumhuriyet Halk Partisi |
1923 | Özgür Özel | — | 1.428.800
| |
| 10 | DEVA Partisi Demokrasi ve Atılım Partisi |
2020 | Ali Babacan | — | 146.820
| |
| 11 | DP Demokrat Parti |
2007 | Gültekin Uysal | — | 342.256
| |
| 12 | DSP Demokratik Sol Parti |
1985 | Önder Aksakal | — | 25.570
| |
| 13 | EMEP Emek Partisi |
1996 | Selma Gürkan | Emek ve Özgürlük İttifakı | 5165
| |
| 14 | Gelecek Partisi | 2019 | Ahmet Davutoğlu | Saadet ve Gelecek İttifakı | 70.451
| |
| 15 | GP Genç Parti |
2002 | Hakan Uzan | — | 23.466
| |
| 16 | GBP Güç Birliği Partisi |
2020 | Ali Karnap | — | 3846
| |
| 17 | HAK-PAR Hak ve Özgürlükler Partisi |
2002 | Düzgün Kaplan | — | 1604
| |
| 18 | HKP Halkın Kurtuluş Partisi |
2005 | Nurullah Ankut | — | 1016
| |
| 19 | DEM Parti Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi |
2012 | Tülay Hatimoğulları Oruç Tuncer Bakırhan |
Emek ve Özgürlük İttifakı | 10.353
| |
| 20 | HÜDA PAR Hür Dava Partisi |
2012 | Zekeriya Yapıcıoğlu | — | 13.741
| |
| 21 | İYİ Parti | 2017 | Meral Akşener | — | 508.578
| |
| 22 | Memleket Memleket Partisi |
2021 | Muharrem İnce | — | 66.738
| |
| 23 | MİLLET Millet Partisi |
1992 | Cuma Nacar | — | 4536
| |
| 24 | MHP Milliyetçi Hareket Partisi |
1969 | Devlet Bahçeli | Cumhur İttifakı | 486.896
| |
| 25 | Milli Yol Milli Yol Partisi |
2021 | Remzi Çayır | — | 4618
| |
| 26 | Ocak Ocak Partisi |
2023 | Kadir Canpolat | — | 4996
| |
| 27 | SAADET Saadet Partisi |
2001 | Temel Karamollaoğlu | Saadet ve Gelecek İttifakı | 243.312
| |
| 28 | SOL Sol Parti |
2019 | Önder İşleyen | Sosyalist Güç Birliği | 5764
| |
| 29 | TİP Türkiye İşçi Partisi |
2017 | Erkan Baş | Emek ve Özgürlük İttifakı | 43.206
| |
| 30 | TKH Türkiye Komünist Hareketi |
2015 | Aysel Tekerek[not 2] | Sosyalist Güç Birliği | 1179
| |
| 31 | TKP Türkiye Komünist Partisi |
2001 | Kemal Okuyan[not 2] | Sosyalist Güç Birliği | 7846
| |
| 32 | VP Vatan Partisi |
2015 | Doğu Perinçek | — | 13.955
| |
| 33 | YTP Yeni Türkiye Partisi |
2013 | Engin Yılmaz | — | 10.620
| |
| 34 | YP Yenilik Partisi |
2020 | Öztürk Yılmaz | — | 3363
| |
| 35 | Yeniden Refah Yeniden Refah Partisi |
2018 | Fatih Erbakan | — | 365.767
| |
| 36 | Zafer Partisi | 2021 | Ümit Özdağ | — | 43.515
| |
Seçimlere katılma yeterliliği bulunmayan siyasi partiler değiştir
19 Ocak 2024 itibarıyla İçişleri Bakanlığı'nda kayıtlı diğer siyasi partilere ilişkin genel bilgiler burada listelenmektedir.[8] Bu partiler, resmi olarak seçime katılma yeterliliğini henüz sağlayamamışlardır.[13]
| # | Siyasi parti | Kuruluş | Lider | Ulusal üyelik | Üye sayısı[not 1] |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | ADEPE Adalet ve Demokrasi Partisi |
2022 | Yusuf Diril | — | 0 
|
| 2 | AHP Adalet ve Hürriyet Partisi |
2023 | İdris Menteş | — | 81
|
| 3 | Adalet ve Özgürlük Partisi | 2021 | — | — | 0
|
| 4 | ADAY PARTİ Adaletin Aydınlığı Partisi |
2021 | Altuğ Ergüzel | — | 81
|
| 5 | ATP Adil Türkiye Partisi |
2023 | Michael James Aşkar | — | 198
|
| 6 | Al Sancak Partisi | 2021 | Nuri Çelebi | — | 635
|
| 7 | ANA Parti Anadolu Medeniyet Partisi |
2023 | — | — | 0
|
| 8 | ASP As Parti |
2015 | Cavit Kayıkçı | — | 0
|
| 9 | ATA PARTİ Ata Parti |
2023 | Namık Kemal Zeybek | — | 0
|
| 10 | AYGİP Aydınlık Geleceğin Partisi |
2020 | Murat Danacı | — | 2273
|
| 11 | AYP Ayyıldız Partisi |
2003 | Serap Gülhan | — | 1
|
| 12 | BEP Barış ve Eşitlik Partisi |
2020 | Çağlayan Garipoğlu | — | 68
|
| 13 | BCP Bağımsız Cumhuriyet Partisi |
2002 | Hakkı Karğın | — | 11
|
| 14 | BAP Bağımsızlık Partisi |
2021 | Yener Bozkurt | — | 38
|
| 15 | DEVRİMCİ PARTİ Birleşik Devrimci Parti |
2015 | Elif Torun Öneren | — | 95
|
| 16 | Bİ PARTİ Büyük İktidar Partisi |
2023 | Selamettin Tellioğlu | — | 0
|
| 17 | BP Büyük Parti |
2023 | — | — | 0
|
| 18 | CİHAP Cihan Partisi |
2014 | Kürşad Emre Öğretmek | — | 134
|
| 19 | Cumhuriyet Partisi | 2023 | — | — | 0
|
| 20 | CAP Cumhuriyet ve Adalet Partisi |
2021 | Ahmet Sevim | — | 12.209
|
| 21 | CİP Cumhuriyet ve İstiklal Partisi |
2020 | Atakan Bozyayla | — | 903
|
| 22 | ÇDP Çoğulcu Demokrasi Partisi |
2014 | Faruk Arslandok | — | 305
|
| 23 | DEZA-PAR Demokrasi Zamanı Partisi |
2016 | İlhami Çağrıtekin | — | 73
|
| 24 | DBP Demokratik Bölgeler Partisi |
2008 | Salihe Aydeniz Keskin Bayındır |
Emek ve Özgürlük İttifakı | 7002
|
| 25 | Devlet Partisi | 2020 | Yaşar Epçaçan | — | 91
|
| 26 | Devrim Hareketi | 2020 | Erçin Fırat | Sosyalist Güç Birliği | 59
|
| 27 | DİP Devrimci İşçi Partisi |
2007 | Ömer Sungur Savran | Sosyalist Güç Birliği | 49
|
| 28 | DSİP Devrimci Sosyalist İşçi Partisi |
1997 | Tuna Emren Şenol Karakaş |
— | 73
|
| 29 | DOĞRU PARTİ Doğru Parti |
2020 | Arda Ateş | — | 1278
|
| 30 | DYP Doğru Yol Partisi |
2007 | Çetin Özaçıkgöz | — | 2915
|
| 31 | DP Doğuş Partisi |
2021 | Mahmut Karalar | — | 2067
|
| 32 | ENPA Ebedi Nizam Partisi |
2007 | Seyfettin Koçan | — | 80
|
| 33 | EHP Emekçi Hareket Partisi |
2004 | Hakan Öztürk | — | 215
|
| 33 | EMP Evrensel Medeniyet Partisi |
2024 | Burhan Erol | — | 0
|
| 34 | ESP Ezilenlerin Sosyalist Partisi |
2010 | Özlem Gümüştaş Şahin Tümüklü |
— | 440
|
| 35 | GAAP Güven Adalet ve Aydınlık Partisi |
2017 | Zeynep Göksu | — | 30
|
| 36 | Güzel Parti | 2020 | Hüseyin Akbulut | — | 1209
|
| 37 | GTP Genç Türkiye Partisi |
2023 | — | — | 0
|
| 38 | Güçlü Türkiye Partisi | 2024 | Muharrem Gözkaya | — | 0
|
| 38 | HAP Hak ve Adalet Partisi |
2012 | Burhan Ataş | — | 1497
|
| 39 | HAK Parti Hak ve Hakikat Partisi |
2008 | Kenan Güneş Serkan Arslan |
— | 113
|
| 40 | HHP Hak ve Huzur Partisi |
2014 | Gürsel Yıldız | — | 112
|
| 41 | UMUD PAR Halkın Umudu Partisi |
2023 | Davut Güler | — | 0
|
| 42 | HDP Halkların Demokratik Partisi |
2012 | Cahit Kırkazak |
Emek ve Özgürlük İttifakı | 19.855
|
| 43 | İDP İşçi Demokrasisi Partisi |
2015 | Oktay Çelik | — | 50
|
| 44 | İKEP İşçinin Kendi Partisi |
2006 | Sevim Kaçmaz | — | 76
|
| 45 | Halkın Sesi Partisi | 2023 | Banu Sevim | — | 0
|
| 46 | KP Kadın Partisi |
2014 | Fatma Benal Yazgan | — | 0
|
| 47 | Kızılelma Birliği Partisi | 2023 | Yalçın Dursun | — | 0
|
| 48 | Komünist Parti | 2014 | Erkan Yıldız | — | 46
|
| 49 | KALP Küresel Adalet ve Liyakat Partisi |
2023 | — | — | 0
|
| 50 | LP Liberal Parti |
2021 | Süleyman Halid Soysal | — | 2
|
| 51 | LDP Liberal Demokrat Parti |
1994 | Gültekin Tırpancı | — | 3601
|
| 52 | MAP Merkez Ana Partisi |
2020 | Nuriye Bakkal | — | 652
|
| 53 | MEP Merkez Partisi |
2014 | Abdurrahim Karslı | — | 3114
|
| 54 | Merkez Sağ Parti | 2023 | Ömer Bilgin | — | 968
|
| 55 | Milli Birlik ve Gelişim Partisi | 2021 | Turgut Cumhur Şanlı | — | 193
|
| 56 | MMP Milli Mücadele Partisi |
2014 | Ahmet Kaya | — | 0
|
| 57 | Milli Parti | 2020 | Muhammet Uzun | — | 98
|
| 58 | MİLLİ SOL Milliyetçi Sol Parti |
2023 | Hüseyin Alpay | — | 0
|
| 59 | Milli Beraberlik Partisi | 2023 | Peyami Sefa Atıcı | — | 163
|
| 69 | Milliyetçi Cumhuriyet Partisi | 2020 | Fehmi Hataş | — | 339
|
| 61 | Milliyetçi Türkiye Partisi | 2023 | Ahmet Yılmaz | — | 0
|
| 62 | MHHP Müdafaa-i Hukuk Hareketi Partisi |
2006 | Ufuk Erdüvenci | — | 116
|
| 63 | OSMANLI Osmanlı Partisi |
2016 | Habip Geleş | — | 4999
|
| 64 | ÖTÜKEN Ötüken Birliği Partisi |
2017 | Çağatay Korkut Körüklü | — | 0
|
| 65 | ÖSP Özgürlük ve Sosyalizm Partisi |
2011 | Sinan Çiftyürek | — | 99
|
| 66 | SAĞDUYU Sağduyu Partisi |
2002 | Mehmet Yücel Ağargün | — | 0
|
| 67 | SVS Sevgi ve Saygı Partisi |
2021 | Ahmet Fatih Erdilli | — | 0
|
| 68 | SCP Sosyalist Cumhuriyet Partisi |
2021 | Yılmaz Ersezer | — | 876
|
| 69 | SEP Sosyalist Emekçiler Partisi |
2016 | Güneş Gümüş | — | 38
|
| 70 | SYKP Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi |
2013 | Canan Yüce | — | 410
|
| 71 | ŞP Şahlanış Partisi |
2022 | Murat Altun | — | 121
|
| 72 | TEK Tek Parti |
1998 | Süleyman Yağcıoğlu | Türkiye İttifakı | 2306
|
| 73 | 1920 TKP
Toplumcu Kurtuluş Partisi |
2012 | İsmail Kaplan | — | 96
|
| 74 | TÖP Toplumsal Özgürlük Partisi |
2020 | Şilan Sürmeli | — | 427
|
| 75 | TURAN PARTİSİ Turan Partisi |
2023 | — | — | 0
|
| 76 | TURAN Turan Hareket Partisi |
2014 | Varol Esen | — | 384
|
| 77 | TP Tuğra Partisi |
2021 | Hatice Çelik İlközen | — | 427
|
| 78 | TBP Türk Birliği Partisi |
2012 | — | — | 16
|
| 79 | Türkiye Emekliler Partisi | 2023 | Metin İmer | — | 0
|
| 80 | Türkiye Emeklilier ve Çalışanlar Partisi | 2024 | Cengiz Erten | – | 0
|
| 81 | Türkiye Gençlik Partisi | 2021 | Mesut Kapar | — | 0
|
| 82 | TEKP Türkiye Ekonomi ve Kalkınma Partisi |
2014 | Rahim Oluç | — | 63
|
| 83 | TGP Türkiye Güven Partisi |
2023 | Mehmet Ali Kumru | — | 0
|
| 84 | İTTİFAK Türkiye İttifakı Partisi |
2020 | Mehmet Sağlam | — | 5397
|
| 85 | SES Türkiye'nin Sesi Altınçağ Partisi |
2022 | Ayhan Bilgen | — | 1252
|
| 86 | TSİP Türkiye Sosyalist İşçi Partisi |
1993 | Turgut Koçak | Sosyalist Güç Birliği | 155
|
| 87 | TUP Türkiye Uyanış Partisi |
2023 | Ahmet İmrek | — | 0
|
| 88 | TÜRKİYE'M Türkiye'm Partisi |
2023 | — | — | 0
|
| 89 | ULUSAL Ulusal Parti |
2010 | Gökçe Fırat | — | 35
|
| 90 | UP Ulusun Partisi |
2023 | Tuba Koylan | — | 0
|
| 91 | UYP Umuda Yürüyüş Partisi |
2023 | Adnan İldemir | — | 0
|
| 92 | ÜLKEM-P Ülkem Partisi |
2019 | Neşet Doğan | — | 3332
|
| 93 | VSP Vatan Severler Partisi |
2021 | Yılmaz Gülümser | — | 301
|
| 94 | Vatan ve Hürriyet Partisi | 2020 | Yalçın Doğan | — | 1206
|
| 95 | YENİ YÜZYIL Yeni Yüzyıl Partisi |
2024 | Hasan Fatih Yumak | — | 0
|
| 96 | YDP Yeniden Diriliş Partisi |
2021 | İsa İlyasoğlu | — | 447
|
| 97 | YMP Yerli Ve Milli Parti |
2023 | Teoman Mutlu | — | 10.229
|
| 98 | YSP Yeşil Sol Parti |
2023 | — | — | 0
|
| 99 | YURT-P Yurt Partisi |
2002 | Sadettin Tantan | — | 210
|
| 100 | YÜCE DİRİ-P Yüce Diriliş Partisi |
2007 | Lütfü Yılmaz | — | 135
|
| 101 | YÜKSELİŞ Yükseliş Partisi |
2021 | Nail Çakır | — | 323
|
Faaliyette bulunamayan siyasi partiler değiştir
Bu partiler Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının yayımladığı faaliyette olan siyasi partiler arasında yer almamaktadır.[8] Ayrıca resmi olarak kapatılmış, kapanmış ya da resmi olarak kurulmuş değillerdir. Devam eden mahkeme süreçleri bulunmaktadır. Türkiye'deki yasa dışı siyasi partiler listesi arasında da listelenmemektedirler.
| # | Siyasi parti | Kuruluş | Lider | Üye sayısı | Ulusal üyelik | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | PAK Kürdistan Özgürlük Partisi[14] |
2014 | Mustafa Özçelik | 146 (2018)
|
— | |
| 2 | PSK Kürdistan Sosyalist Partisi[14] |
2016 | Mesut Tek | 240 (2020)
|
— | |
| 3 | T-KDP Türkiye Kürdistan Demokrat Partisi[14] |
2014 | Mehmet Emin Kardaş | 38 (2015)
|
— | |
| 4 | YEŞİLLER Yeşiller Partisi[15][16] |
2020 | Özlem Teke Taşdemir Koray Doğan Urbarlı |
|
Emek ve Özgürlük İttifakı | |
Eski siyasi partiler değiştir
Türkiye'nin tarihi boyunca Askerî ve sivil mahkemeler ile Bakanlar Kurulu kararları ile yasal olarak kapatılan siyasi partiler olmuştur.[17][18][19]
12 Eylül 1980 Darbesi'nin ardından 16 Ekim 1981'de Millî Güvenlik Konseyi 2533 sayılı kanunla tüm siyasi partilerin kapatılmasına ve mallarının Hazine'ye devredilmesine karar verdi. Bu karar, o güne kadar Türkiye'de var olan tüm siyasi partileri kapattı ve ülke tarihinde ilk kez siyasi partisiz bir dönem başlattı.[20] Askeri darbe döneminin ardından kapatıldıktan sonra aynı isimle tekrar açılan ilk siyasi parti Cumhuriyet Halk Partisi'dir. Yasaklı eski siyasi liderler ise farklı oluşumları de-facto olarak kurdurtmuş ve yönlendirmişlerdir. Adalet Partisi'nin kapatılmasının ardından Süleyman Demirel, Büyük Türkiye Partisi ve Doğru Yol Partisi'ni, Millî Selamet Partisi'nin kapatılmasının ardından Necmettin Erbakan ise Refah Partisi'ni eski oluşumlarının ardılı olarak yönlendirmişlerdir.
Ayrıca bakınız değiştir
Notlar değiştir
- ^ a b En son 4 Ocak 2024 tarihinde güncellenmiştir.
- ^ a b Kolektif liderlik ilkesi gereği en yetkili karar organı parti kongresinde seçilen Merkezi Komitedir.
Kaynakça değiştir
- ^ "Siyasi Partiler Kanunu" (PDF). 22 Nisan 1983. 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2021.
- ^ "SIYASAL PARTILERIN DOĞUŞU: TARIHSEL VE TOPLUMSAL KÖKENLERİ". Gökhan GÖKTÜRK. Sosyoloji Konferansları No: 54 (2016-2) / 245-273. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2023.
- ^ "Siyasi Parti Kuruluşu Nasıl Yapılır?". 12 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2021.
- ^ "Siyasi Partiler Kanunu" (PDF). Mevzuat.gov.tr. 5 Temmuz 2022. 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Mart 2023.
- ^ "Türkiye'de 105 siyasi parti var | Hedefleri ne?". DW Türkçe. 5 Nisan 2021. 5 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2021.
- ^ "2007 yılına kadar kurulan siyasi partiler". Türkiye Büyük Millet Meclisi. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2011.
- ^ "Milletvekili Seçimi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun". Resmi Gazete. 6 Nisan 2022. 6 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022.
- ^ a b c "Faaliyette Olan Siyasi Partiler". Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı.
- ^ "Siyasi parti genel bilgileri". yargitaycb.gov.tr. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024.
- ^ "Seçim Yasası değişikliği TBMM'den geçti". BloombergHT. 31 Mart 2022. 29 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Mart 2023.
- ^ "YÜKSEK SEÇİM KURULU KARARI" (PDF). resmigazete.gov.tr. 2 Ocak 2024. 4 Ocak 2024 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2024.
- ^ a b "YSK Başkanı yerel seçime girebilecek partileri açıkladı". Yeniçağ Gazetesi. 2 Ocak 2024. 4 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2024.
- ^ a b c ""Yargıtay'dan Kürdistan sansürü: Adında Kürdistan kelimesi olan partiler listede anılmadı"". Artı Gerçek. 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2023.
- ^ ERGİN, Sedat. "Mahkeme, Yeşiller ile İçişleri Bakanlığı arasındaki kritik davada kimi haklı buldu?". Hürriyet. 18 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2023.
- ^ "Yürütmesi durdurulmuştu: Yeşiller, İçişleri Bakanlığı'na açtığı engelleme davasını kazandı - Yeşil Gazete". 27 Şubat 2023. 28 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2023.
- ^ "Siyasi Partiler". TBMM Kütüphane ve Arşiv İşleri Başkanlığı. 1 Nisan 2015. 1 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2020.
- ^ "Cumhuriyet Döneminde Kurulan ve Kapanan Siyasi Partiler" (PDF). tesav.org.tr. 7 Nisan 2016. 27 Ocak 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2022.
- ^ Atatürk Döneminde Parlamento Faaliyetleri. Ankara: Cengiz Şavkılı. 2011. 22 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 12 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Eylül 2023.