Silius Italicus

Silius Italicus (28-103), Latin edebiyatının gümüş çağının önemli kişiliklerinden olan Romalı şair, konsül ve orator. Araştırmacılar hexameter ile yazılmış on yedi kitaplık 12.200 dizeden oluşan başyapıtı Punica'nın eksik olduğunu, aslında Quintus Ennius'un Annales'ini örnek alarak yapıtını on sekiz kitap olarak düzenlediğini düşünmektedirler.

Silius Italicus
Doğum	Tiberius Catius Asconius Silius Italicus c. 28
Ölüm	c. 103
Meslek	Siyasetçi, şair
Dönem	Gümüş Çağ
Önemli eser	Punica

Hayatı

Yaklaşık 26 yılında doğmuştur. Bir avukat olarak politik açıdan Neron ile ilişki içindeydi. 68 yılında konsül olmuştur. Daha sonra Vespasianus döneminde Küçük Asya'nın yöneticisi olmuştur. Özel yaşamına çekilince son yıllarını tarihî bir şiir yazmaya adamıştır. 101 yılında iyileşemeyecek bir hastalığa yakalanınca kendini açlığa mahkûm edip ölmüştür.

Çoğunlukla çağdaşları onun adını anmışlardır. Tacitus Historiae'sında politik etkinliğinden, Plinius Secundus ise mektuplarında ölümünden söz etmiştir.

Plinius'un mektubu yalnızca Silius Italicus'un kamu yaşamının belli noktalarını anlatmaz, aynı zamanda başkalarının özel yaşamlarında merak edilen noktaları aydınlatır. Plinius Silius'un İmparator Vitellius ile nasıl samimi olduğunu ve Vespasianus döneminde prokonsüllüğü sayesinde Asia'da elde ettiği konumunun karanlık geçmişini (Neron'un muhbirliğini yapmıştır) saklamaya nasıl katkıda bulunduğunu anlatır. Mektup okuyucusunun dikkati Campania'daki evinde geçirdiği zamana çekilir, burada Silius kendisini otium'a adamıştır. Plinius şunları anlatır: "Italicus saygınlığını Neron zamanında lekelemişti, Nero'ya muhbirlik yaptığına inanılmaktadır ama Vitellius ile dost olunca Asia'nın yöneticiliğini elde etti ve önceki kötü ününü onurlu bir emeklilikle temizledi."

Geç yaşında yapıtıyla uğraşırken, kalan zamanında da arkadaşlarıyla felsefe ve sanat üzerine söyleşmiştir. Stoacı Cornutus Vergilius hakkındaki bir kitabını ona adamıştır. Cicero'nun evini satın almış, Vergilius'un mezarını onartarak bu yazarlara duyduğu hayranlığı kanıtlamıştır.

Edebî kişiliği

Punica, Latin edebiyatındaki en uzun tarihî destandır. On yedi kitap İkinci Pön Savaşı'nı Hannibal'in İspanya seferinden Publius Cornelius Scipio'nun Zama'daki zaferinin sonuna dek anlatır. Şiirin konusu, insanın aklına hangi tarihi kaynaklardan yararlandığı sorusunu getirir. Annalistik yani yıllara göre düzenlenmiş resmî kayıt tutma biçemi onun 218'den 202'e dek geçen olayları heybetli bir biçimde Latince olarak anlatma isteğini açığa vurur, Bu Titus Livius'u kaynak olarak kullandığının göstergesidir.

Bu konudaki ilk gösterge Livius'un yapıtının mimari iskeletini kullanmasıdır. Silius da Hannibal'in portresini kısa bir girişten sonraya yerleştirmiştir ve Livius gibi Scipio'nun zaferiyle bitirmiştir. Augustus dönemi tarihçisinden geniş olarak yararlanmıştır. Savaşın ilk yılını anlatırken sıkı sıkıya Livius'u izlemiştir. İlk on ya da on bir kitap Livius'un yirmi birinci ve yirmi ikinci kitaplarıyla yirmi üçüncüsünün başındaki olayları kaplar.

Kaynakça

• Conte, Gian Bagio (1994). Latin Literature: A History (İngilizce). Joseph B. Solodow, çev. Londra: Johns Hopkins University Press. 
• Erim, Müzehher (1987). Latin Edebiyatı. İstanbul: Remzi Kitabevi. 
• Paratore, Ettore (1969). La Letteratura Latina dell'Eta Imperiale (İtalyanca). Milano: Sansoni/Academia. 
• Riposati, Benedetto (1973). Storia della Letteratura Latina (İtalyanca). Roma: Societa Editrice Dante Aligieri. 
• Rose, H. J. (1966). A Handbook of Latin Literature (University Paperbacks) (İngilizce). Londra: Methuen & Co. 
• von Albrecht, Michael (1997). A History of Roman Literature (İngilizce). 2. New York: E. J. Brill. 

 İşbu madde Fatma Gül Özaktürk tarafından CC BY-SA 3.0 lisansı altında yayımlanan metin içermektedir.