Sancak (gemi)

Sancak, deniz taşıtlarının sağ tarafını ifade etmek için kullanılan bir terim.

Büyük yelkenli teknelerde, gemilerde, liman veya marina girişlerinde kolay tanımlanabilmesi maksadıyla yeşil renkli sancak borda feneri kullanılır.

Neden sancak terimi kullanılır?

Sancak terimi birçok dilde aynı anlamda kullanılmaktadır. Sancak teriminin bir kullanılmasının tarihi ve teknik nedenleri bulunmaktadır.

Tarihi nedeni

İskele terimindeki tarihi sebep ile bağlantılı olarak erken İngiliz Donanması döneminde gemiler her iki yönden iki ayrı İskeleye bağlanmaktaydılar. Bu nedenle alt rütbeli kişiler ve işçiler, inme, binme, yükleme ve boşaltma işlemleri için İskele (sol) tarafı kullandıklarından üst rütbeli kişi ve askerlerin onların işlerini bölmemek ve rahatsız etmemek için (Üst rütbeli personelin gemiye girişi ve inişi sırasında iş durur ve o kişiye selam verilir) devamlı sağ taraftaki iskeleleri (Merdiven/platform) kullandıklarından, Sancak terimi kullanılmaktadır. Sancak iskelesinden günümüzde de üst rütbeli kişiler inip, binmektedirler.

Teknik nedeni

Geminin burun (Puruva) kısmına göre geminin sağ tarafına verilen isim tıpkı İskele teriminde ki gibi, Gemi içi yön ve Uluslararası Çatışmayı Önleme kuralları gereğince geminin gittiği yönün kesin olarak belli olmasından dolayı sadece geminin sağ tarafını belirtmek için kullanılır. Gemi içinde "sağ tarafa dön" emri kullanılmamasının temel olarak iki nedeni vardır. İlki; Emri veren, Emri alan ve geminin sol taraflarının her zaman aynı yönde olmaması nedeni ile karışıklık ortaya çıkması. İkincisi ise Karşılıklı gelen iki geminin yönlerinin farklı olmasıdır. Kuzey yönünden gelen geminin sağ tarafı batı yönü iken güney yönünden gelen geminin sağ tarafı doğu yönüne denk gelir. Bu nedenle geminin sağından geç emri yanlış bir emirdir ve karışıklıklara neden olabilir.

Büyük yelkenli teknelerde, gemilerde, liman veya marina girişlerinde kolay tanımlanabilmesi maksadıyla yeşil renkli sancak borda feneri kullanılır.

Ayrıca bakınız

• İskele
• Puruva
• Pupa
• Denizcilik terimleri