Søren Kierkegaard

Danimarkalı filozof ve teolog

Soren Aabye Kierkegaard (Danca telaffuz: [ˈsœːɐn ˈkʰiɐ̯g̊əˌg̊ɒːˀ]; 5 Mayıs 1813 - 11 Kasım 1855), Danimarkalı filozof ve teolog.

Søren Aabye Kierkegaard
Kierkegaard
Tam adıSøren Aabye Kierkegaard
Doğumu5 Mayıs 1813(1813-05-05)
Kopenhag, Danimarka-Norveç
Ölümü11 Kasım 1855 (42 yaşında)
Kopenhag
Alma materKopenhag Üniversitesi
Çağı19. yüzyıl felsefesi
BölgesiBatı felsefesi
OkuluVaroluşçuluk; Hristiyan varoluşçuluk
İlgi alanlarıTeoloji, Estetik, Etik, Psikoloji
Önemli fikirleriİroni, Umutsuzluk, Kaygı

Yaşamı değiştir

Kierkegaard, dindar babasının etkisiyle din eğitimi alarak ve katı bir dini atmosfer içinde yetişti. Tüm yaşamında bu çocukluğun etkisi görülür. Kendisi de dinsel düşünceleri olan birisi olmakla birlikte sürekli din adamlarıyla, kurumlarıyla ve düşünceleriyle çatışma halinde oldu. Mevcut Hristiyanlığın yozlaşmış olduğunu ileri sürdü ve Hristiyan inancının tamamen yenilenmesine yönelik eleştiriler geliştirdi. Kierkegaard, din ve Tanrı'yı tamamen bireysel bir konu olarak değerlendirdi. Bu yönde giderek sistematik felsefenin bireyi göz ardı eden bütüncüllüğünü de reddetti[1]. Felsefesinde bireyi merkeze aldı.

Felsefesi değiştir

Kierkegaard, varoluşçuluğun öncülerinden sayılır. Varoluşçu felsefe bir bakıma her varoluşçu filozofta kendine özgü bir nitelik kazanarak ayrıca tanımlanır, ancak bilinen genel nitelikleri ve felsefi özgürlüğü açısından varoluşçuluğun kurucu isimlerinin başında Kierkegaard sayılmaktadır. Kierkegaard'ın belli bir felsefî sistematik geliştirmediği doğru olmakla birlikte (Kierkegaard bu anlamda Nietzsche gibi bağımsız ve dizgesiz filozoflardandır), kullandığı kavramlar ve felsefe yapma tarzı sonradan varoluşçu felsefelerde görülen nitelikleri barındırır. Kierkegaard'ın itiraz ettiği ve sürekli eleştirdiği filozof Hegel'dir. Hegel'in rasyonalist ve sistematik felsefesi Kierkegaard için kabul edilemezdir. Varoluşçu felsefelerde görülen kavramların çoğunluğu öncül olarak Kierkegaard'da görülür: saçma, bunaltı, korku ve kaygı. Kierkegaard'ın felsefî sorunsalı bir bakıma mevcut Hristiyanlık içinde ve hatta karşısında nasıl iyi bir Hristiyan olunacağı noktasına da bağlıdır. Kierkegaard, felsefe tarihinin soyut mantıksal kurgularla geliştiğini ve bu nedenle bireyi, bireyin gerçek yaşamını gözden kaçırdığını düşünür. Ona göre varoluş, somut ve öznel insanın yaşamıdır. Bu nedenle felsefe somut düşünmeye, yani varoluşa yönelmelidir.

Bibliyografi değiştir

  • (1841) Om Begrebet Ironi med stadigt Hensyn til Socrates
  • (1843) Ya/Ya da (Enten-Eller)
  • (1843) To opbyggelige Taler
  • (1843) Frygt og Bæven
  • (1843) Tre opbyggelige Taler
  • (1843) Gjentagelsen
  • (1843) Fire opbyggelige Taler
  • (1844) To opbyggelige Taler
  • (1844) Tre opbyggelige Taler
  • (1844) Philosophiske Smuler
  • (1844) Begrebet Angest
  • (1844) Fire opbyggelige Taler
  • (1845) Tre Taler ved tænkte Leiligheder
  • (1845) Stadier paa Livets Vei
  • (1846) Afsluttende uvidenskabelig Efterskrift
  • (1847) Opbyggelige Taler i forskjellig Aand
  • (1847) Kjerlighedens Gjerninger
  • (1848) Christelige Taler
  • (1848, yayım 1859) Synspunktet for min Forfatter-Virksomhed. En ligefrem Meddelelse, Rapport til Historien
  • (1849) Sygdommen til Døden
  • (1849) "Ypperstepræsten" – "Tolderen" – "Synderinden", tre Taler ved Altergangen om Fredagen
  • (1850) Indøvelse i Christendom

Kaynakça değiştir

  1. ^ Hıristiyanlık Tarihi. Colin Brown. Yeni Yaşam Yayınları. 1977. s. 556 ISBN 975-8318-86-1.