Russell Mahkemesi
Genellikle Russell Mahkemesi olarak anılan Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi İngiliz filozof Bertrand Russell'ın önderliğinde Vietnam'da Amerika Birleşik Devletleri tarafından işlenen savaş suçlarını araştırmak ve dünyaya duyurmak amacı ile kurulmuştur. Mahkeme, 1966'da kurulmuş, oturumları ise 1967 yılında Stokholm ve Kopenhag'da yapılmıştır. 18 ülkeden temsilcilerden oluşan Russel Mahkemesi uluslararası alanda büyük ilgi görmüş ve yankı uyandırmış olmasına karşın Amerika Birleşik Devletleri'nde önyargılı ve gösteri amaçlı bir oluşum olarak algılanmış ve görmezden gelinmeye çalışılmıştır. Mahkeme üyeleri genellikle sol görüşlü barışseverlerden oluşmaktadır, üyeler arasında bazı Amerikalılar olsa da ne Amerika'nın ne de Vietnam'ın temsilcileri bu oluşumda yer almıştır. Mahkeme'de Vietnamlıların yanı sıra Amerikalı askerlerin de ifadelerinden yararlanılmıştır.
- "Bizler yargıç değiliz. Bizler tanığız. Görevimiz insanoğlunun bu korkunç suçların tanıklığını üstlenmesini sağlamak ve insanlığı Vietnam'da adaletin safında birleştirmektir."
- Bertrand Russell
Russel Mahkemesi, son oturumu İstanbul'da yapılan Irak Dünya Mahkemesi'ne de esin kaynağı olmuştur.
Mahkeme üyeleri değiştir
- Bertrand Russell (Onursal Başkan) - Filozof ve matematikçi
- Jean-Paul Sartre (İdari Başkan) - Filozof
- Vladimir Dedijer (Mahkeme ve oturum başkanı)- Hukuk doktoru ve tarihçi
- Wolfgang Abendroth - Hukuk doktoru ve siyaset bilimi profesörü
- Gunther Anders - Yazar ve filozof
- Mehmet Ali Aybar - Uluslararası avukat ve milletvekili, Türkiye İşçi Partisi başkanı
- James Baldwin - Roman ve deneme yazarı
- Lelio Basso - Uluslararası avukat, İtalya Parlamentosu milletvekili ve Uluslararası İlişkiler Komisyonu üyesi, Roma Üniversitesi'nde profesör, PSIUP (İtalyan Sosyalist Proleter Birlik Partisi) başkanı
- Simone de Beauvoir - Yazar ve filozof
- Lazaro Cardenas - Meksika eski devlet başkanı
- Stokely Carmichael - Barışçıl Öğrenci Koordinasyon Komitesi başkanı
- Lawrence Daly - Büyük Britanya Ulusal Madenciler Sendikası genel sekreteri, sosyalist
- Dave Dellinger- Amerikalı pasifist, Liberation'ın editörü, 5. Cadde Gösteri Komitesi başkanı
- Isaac Deutscher - Tarihçi
- Haika Grossman - Hukukçu, Yahudi özgürlük savaşçısı
- Gisèle Halimi - Paris Barosu avukatı, Djamila Bouhired'in müdafii, Cezayir'deki Fransız baskısına dair eserlerin yazarı
- Amado V. Hernandez - Filipinler'in saray şairi, Demokratik İşçi Partisi Başkanı, Ulusal Filipinli Yazarlar Örgütü fiili başkanı
- Melba Hernandez- Küba, Vietnam'la Dayanışma Komitesi başkanı
- Mahmud Ali Kasuri- Pakistan Ulusal Meclisi'nde milletvekili, Pakistan Yüksek Mahkemesi'nde avukat
- Sara Lidman- Yazar
- Kinju Morikawa - Avukat, Japonya Medeni Haklar Birliği başkan yardımcısı
- Carl Oglesby - Demokratik Toplum İçin Öğrenci Girişimi eski başkanı, oyun yazarı, siyasal makale yazarı
- Shoichi Sakata - Fizik profesörü
- Laurent Schwartz - Matematik profesörü
- Peter Weiss - Oyun yazarı
Mahkemenin ulaştığı sonuçlar değiştir
- ABD hükûmeti uluslararası hukuka göre Vietnam'a karşı saldırı suçu işlemiştir.
- ABD hükûmeti ve silahlı kuvvetleri Sivil hedeflere karşı yoğun ve sistemli bombardıman yaptığı için suçlu bulunmuştur.
- Tayland hükûmeti, ABD'nin işlediği saldırı suçuna ortaklık ettiği için suçlu görülmüştür.
- Filipinler hükûmeti, ABD'nin işlediği saldırı suçuna ortaklık ettiği için suçlu görülmüştür.
- Japonya hükûmeti, ABD'nin işlediği saldırı suçuna ortaklık ettiği için oy çokluğu ile suçlu görülmüştür. Kararın aleyhine oy kullanan üyeler Japonya'nın ABD'ye hatırı sayılır yardımı dokunduğunu ancak saldırı suçuna iştirak ettiğini düşünmediklerini belirtmişlerdir.
- ABD hükûmeti uluslararası hukuka göre Laos'a karşı saldırı suçu işlemiştir.
- ABD silahlı kuvvetleri savaş hukukunca yasaklanan silahlar kullanmıştır.
- ABD silahlı kuvvetleri savaş esirlerine savaş hukukunca yasaklanan muamelelerde bulunmuştur.
- ABD silahlı kuvvetleri sivillere uluslararası hukukça yasaklanan insanlık dışı muamelelerde bulunmuştur.
- ABD hükûmeti Vietnam halkına karşı soykırım yapmaktan suçlu bulunmuştur.