Nefrotoksisite
Böbrekler üzerinde toksik etki
Nefrotoksisite böbrekte toksik kimyasallar ve ilaçların yol açtığı zehirleyici etkilerdir. Bu etkiyi gösteren maddelere ise nefrotoksik denir. Toksisitenin çeşitli formları vardır. Nefrotoksinler nefrotoksisite oluşturan kimyasallardır.
Çoğu ilacın nefrotoksik etkisi böbrekle ilgili tedavi gören veya görmüş olan hastalarda daha çok ortaya çıkar. Bazı ilaçlar böbrek fonksiyonlarını birden çok şekilde etkiler.
Toksisite tipleri değiştir
Kardiyovasküler değiştir
- Genel: Diüretikler, Beta blokörler, vazodilator ajanlar
- Lokal: ACE inhibitörleri, siklosporin
Direkt tübüler etki değiştir
- Proximal kıvrımlı tübül: Aminoglikozidler antibiyotikler (örneğin gentamisin), amfoterisin B, sisplatin, radyokontrast araçlar, immünglobulinler, mannitol
- Distal tübül: NSAİİler (örneğin aspirin, ibuprofen, diklofenak), ACE inhibitörleri, siklosporin, lityum tuzları, siklofosfamidler, amfoterisin B
- Tübüler blokaj: sülfonamidler, metotreksat, asiklovir, polietilen glikol
Akut doku iltihaplanması nefrit değiştir
- Beta-laktam antibiyotikler, vankomisin, rifampisin, sülfonamidler, siprofloksasin, NSAİİler, ranitidin, simetidine, furosemid, tiyazidler, fenitoin
Akut glomerulonefrit değiştir
diabetes insipidusun sebepleri değiştir
Diğer nefrotoksinler değiştir
- Ağır metaller enerji metabolizmasındaki enzimlerle etkileşirler.
- Aristoloşik asit - bazı bitkilerde ve daha tehlikeli olarak da bu bitkilerden elde edilen bitkisel ürünlerde bulunan bu maddenin insanlarda nefrotoksik etkisi olduğu gözlenmiştir.
Kaynakça değiştir
- ^ Galley HF. Akut renal yetmezlik önlenebilir mi? J R Coll Surg Edinb 2000;45(1):44-50.
Kaynakça değiştir
- İngilizce vikipediden çeviri