Michelson-Morley deneyi

Maddenin göreceli hareketini gözlemek için sabit ışık saçan eter ile yapılmış bir deney

Michelson–Morley deneyi, fizik tarihinin en önemli ve ünlü deneylerinden biridir. 1887'de Albert Michelson ve Edward Morley tarafından Case Western Reserve University'de yapılan deney genel olarak eter teorisine karşı en büyük kanıt olarak düşünülür. Albert Michelson özellikle bu çalışması için 1907'de Nobel Fizik Ödülü'nü aldı. Deneyin asıl amacı Ether maddesinin var olduğunu deneysel olarak kanıtlamaktı. Amacın olumlu yönde olmasına rağmen deney olumsuz sonuçlandı. Eğer böyle bir madde olsaydı içinde bulunan her şeyi etkilerdi (ışık dahil).

Michelson-Morley deneyi dataları

Michelson ve Morley deneyi değişik zamanlarda ve koşullarda tekrarladılar ama sonuç değişmedi. Işıkta bir sapma ya da gecikme olmadı.

O zamanlar ışığın foton denilen paketlerden oluştuğu bilinmiyordu.

Ether maddesi ise o zamanlar evrende ki her boşluğu dolduran yerçekimi ve ışık gibi elektromanyetik dalgaların içinde yayıldığı maddeler olarak iddia ediliyordu. Örneğin evren aslında bir ether maddesi dolu bir havuzda yüzüyor ve bu madde ışık gibi kuvvetleri taşıyordu.

O zamanki bilim insanları ise bu maddenin evrenin her yerinde eşit dağılamayacağını, bazı yerlerde fazlayken bazı yerlerde az olacağını düşündüler(Esir rüzgarları) Ve bu madde ışığı taşıdığına göre ether maddesinin az olduğu yerlerde ışık yavaş, fazla olduğu yerlerde ışığın hızlı gitmesi gerektiğini iddia ettiler. Bu yüzden şu an Michelson-morley adı verilen deney yapıldı. Ve bunun böyle olmadığı görüldü(Rölativite). Bu sayede ether diye bir madde olmadığını ve ışığın boşlukta da yayılabildiği anlaşıldı.