Kongo Krizi, (Fransızca: Crise congolaise) 1960-1965 yılları arasında Kongo Cumhuriyeti'nde (günümüzdeki Kongo Demokratik Cumhuriyeti) ortaya çıkan siyasi çalkantı ve çatışmadır. Kriz, Kongo'nun Belçika'dan bağımsızlığından hemen sonra başladı ve (gayriresmî olarak) Joseph Desire-Mobutu'nun ülkeyi kontrol etmesiyle sona ermiştir. Kriz sırasında birçok iç savaş çıkması Sovyetler Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri'nin zıt tarafları desteklemesiyle kızışan Soğuk Savaş dönemindeki vekalet savaşlarından birisidir. Kriz boyunca yaklaşık 100,000 insanın öldüğü sanılmaktadır.

Kongo Krizi
Soğuk Savaş

Saat yönünde sol üstten başlayarak: Elisabetville (Lubumbashi) dışındaki BM mülteci kampı; BM barış gücü askerleri çalılıkta yaralı arkadaşlarına gitmeye çalışıyorlar; silahlanmış Baluba kabilesi; Lodja'da katledilmiş siviller; Ejderha Ruju Operasyonu'ndaki Belçikalı askerler; Simba asilerine karşı savaşan Kongo hükûmeti askerleri ve paralı askerleri
Tarih5 Haziran 1960 - 25 Kasım 1965
(5 yıl, 4 ay, 2 hafta ve 6 gün)
Bölge
Kongo
Sonuç Belçika'dan bağımsız, Mobutu liderliği altında, üniter Kongo Demokratik Cumhuriyeti kuruldu.
Taraflar

1960-63: Kongo (Stanleyville)
Simba Maoistleri
Destekleyenler:Birleşmiş Milletler ONUC
[1]
Sovyetler Birliği Sovyetler Birliği

Küba Küba
Mısır Mısır
Cezayir FLN/Cezayir
Kongo Cumhuriyeti Kongo-Brazzaville
Tanzanya Tanzanya (önceden Tanganyika)
Burundi
Çin Çin

Katanga Devleti
Güney Kasai
Güney Afrika (Paralı askerler)
Rodezya Rodezya (Paralı askerler)
Destekleyenler:

Belçika Belçika

1964-65: Kongo Demokratik Cumhuriyeti Kongo (Léopoldville) Destekleyenler:

Amerika Birleşik Devletleri Amerika Birleşik Devletleri
Komutanlar ve liderler
Joseph Kasa-Vubu
Patrice Lumumba (ölü)
Antoine Gizenga
Pierre Mulele
Gaston Soumialot
Birleşmiş Milletler Dag Hammarskjöld (ölü)
Sovyetler Birliği Nikita Kruşçev
Küba Che Guevara
Mısır Cemal Abdünnasır
Cezayir Ahmed Ben Bella
Kongo Cumhuriyeti Alphonse Massamba-Débat
Tanzanya Julius Nyerere
Kral IV. Mwambutsa
Çin Mao Zedong
Belçika Kral Baudouin
Moise Tshombe
Albert Kalonji
Mike Hoare
Belçika Jean Schramme
Kongo Demokratik Cumhuriyeti Joseph Kasa-Vubu
Kongo Demokratik Cumhuriyeti Joseph-Désiré Mobutu
Kongo Demokratik Cumhuriyeti Cyrille Adoula
Amerika Birleşik Devletleri Dwight Eisenhower
Amerika Birleşik Devletleri Lyndon B. Johnson
Kongo Demokratik Cumhuriyeti tarihi

İlgili filmler değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ Che: A Revolutionary Life. By Jon Lee Anderson. ISBN 0-8021-4411-X. p.609-11