Keble Kolej, Oxford

Keble Kolej (ki-bıl şeklinde okunur), Oxford Üniversitesi'nin kolejlerinden bir tanesidir. Asıl binaları Parks Yolu üzerinde, üniversitenin müze ve parklarının hemen karşısında yer alır. Kolejin kuzeyinde Keble Yolu, güneyinde Museum Yolu, batısında Blackhall Yolu bulunur. Dev avlusu sebebiyle en etkileyici kolejlerden bir tanesi olan Keble, Oxford'da oda sayısıyla da en büyük kolejdir.

Keble Kolej
Keble College
Harita
LatinceCollegium Keblense
SloganPlain living and high thinking (Sade yaşam ve yüce düşünce)
Kuruluş1870
BaşkanSir Jonathan Phillips
Lisans öğrencileri433 (2011/2012)
Lisansüstü öğrencileri245
KonumParks Yolu, Oxford, İngiltere, Birleşik Krallık
Web sitesikeble.ox.ac.uk

Keble 1870 yılında John Keble anısına kurulmuştur. Keble, İngiltere Kilisesi'nin Katolik kökenini vurgulamak isteyen Oxford Hareketi'nin önemli bir üyesiydi. Kurulduğu tarihten itibaren kolej ilahiyat eğitimine ağırlık verse de, bugün bu durum değişmiştir. II. Dünya Savaşı'ndan sonra ağırlık daha çok bilim alanına kaymış (üniversite müzesinin doğusunda bilime ayrılan bölge bunu etkilemiştir) ve 1979'dan sonra karma eğitim başlamıştır. Kolej kurulduğu zaman yalnız erkeklere eğitim veriyordu; kolejde yaşayan öğretim üyeleri de bekârdı.

William Butterfield'ın Neogotik üslupta kırmızı tuğlalarla inşa ettiği binalarıyla halen diğer kolejlerden farklılığını korumaktadır.[1] Oxbridge kolejlerinde genel olarak odalar gözcülerin misafirlerin giriş-çıkışlarını takip edebilmesi için merdiven çevresinde tasarlanır; Keble odalarının koridor üzerinde olmasıyla da diğer kolejlerden ayrılır (Cambridge'deki Girton Kolej de benzer bir şekilde bu geleneği bozmaktadır).

Keble, 2011-12 itibarıyla 433 lisans ve 245 lisans üstü öğrencisiyle Oxford Üniversitesi'nin büyük kolejlerinden bir tanesidir.[2]

Tarihçesi değiştir

 
Koleje adını veren John Keble, Oxford Hareketi'nin kurucu üyelerinden bir tanesiydi.

Keble'ın Victoria devri kurucularının en meşhuru, kolejin kimi kısımlarına adını veren Edward Pusey'dir. Kolejin ismi ise Pusey'nin Oxford Hareketi'ndeki yoldaşlarından olan, 1866 yılında hayata gözlerine yuman John Keble'dır. Keble'ın cenazesinden hemen sonra anısına adını taşıyan bir Oxford koleji kurulması kararlaştırılmıştır. 1868 yılında kolejin temel taşı Aziz Markos Bayramı'nda (John Keble'ın doğum günü olan 25 Nisan) Canterbury Başpiskoposu tarafından yerleştirilmiştir.[3] Kolej ilk olarak 1870 yılında otuz öğrenci kabul ederek eğitim faaliyetlerine başlamış, şapeli ise 1876 yılının Aziz Markos Bayramı'nda açılmıştır. Bu geleneğe uygun olarak kolej her yıl Aziz Markos Bayramı'nı kutlamaktadır.

Kolejin ilk mimarı, kendisi de bir rahip olan William Butterfield'dı. Butterfield diğer seküler çalışmalarına ek olarak ciddi bir Victoria devri Gotik mimarisi örneği tasarlamış, Pevsner bu binaları "bilfiil çirkin" olarak nitelemiş, Charles Eastlake ise eleştirinin mümkün olmadığını dile getirmiştir.[4] Toplum tarihçisi G. M. Trevelyan dönemin egemen –ve kayıtsız– yaklaşımını yineleyerek "William Butterfield ve Alfred Waterhouse devrinde Oxford ve Cambridge kolejlerinin donlarınca ısmarlanan mimari ucubeler geleceğe dair ümitleri karartmaktadır" diye yazmıştır.[5] Sir Kenneth Clark ise Oxford'da okuduğu dönem Keble Kolej'in "dünyadaki en çirkin bina" olarak görülmesinin yanı sıra mimarının da John Ruskin sanıldığını hatırlar.[6] Kolej kırmızı, mavi ve beyaz tuğlalardan yapılmıştır; ana binası ise kırmızı tuğladan olup beyaz ve mavi şeritlerle süslüdür. Binanın inşaatını yapan şirket Parnell & Son of Rugby idi.

 
Büyük Ortak Salon

İnşa edildiği dönemde Keble pek hayranlık toplamamış, özellikle de Keble'ın üzerine yapıldığı toprağı satın aldığı St. John's Kolej'in lisans öğrencilerince alay konusu olmuştu. Bu dönemde kurulan gizli bir cemiyete üye olmanın şartı, Keble Kolej'in binasından bir tuğla söküp cemiyetin kıdemli üyelerine sunmaktı.[7] Kimi yazılara göre kırmızı tuğlalar sıradan bir üyelik sağlarken daha az bulunan beyaz tuğlalar daha seçkin bir üyelik, ender olan mavi tuğlalar ise cemiyetin yönetiminde yer getiriyordu. Cemiyetin ümidi Keble'ın tamamen yıkılmasıydı. Bunun bir sonucu olarak St. John's ve Keble arasında halen kıran kırana bir rekabet mevcuttur.

Kaynağı bilinmeyen bir hikâyeye göre koleji ilk defa gören bir Fransız ziyaretçi, "C'est magnifique mais ce n'est pas la gare?" (Muazzam, yalnız burası tren istasyonu değil mi?) diye haykırmıştır. Bu söz, Hafif Süvari Tugayı'nın taarruzu sırasında feldmareşal Pierre Bosquet'nin söylediği meşhur "C'est magnifique, mais ce n'est pas la guerre" (Muhteşem, yalnız savaş değil) sözü üzerinde bir kelime oyunudur. Bu esprinin, Londra'daki Kraliyet Adliye Sarayı'nın açılış töreninde söylenen sözden ödünç alınmış olması mümkündür.

Keble Kolej'in adı John Betjeman'ın "Myfanwy at Oxford" şiirinde, John Ruskin'in yazılarında ve Monty Python'un seyahat acentesı skecinde geçmektedir. John Mortimer'in kitaplarındaki avukat Horace Rumpole karakteri, II. Dünya Savaşı sonrasında Keble'da hukuk okumuştur.

2005 yılında Keble Kolej veznedarı Roger Boden bir memuriyet mahkemesince ırkçılık ve ayrımcılıktan suçlu bulunarak Birleşik Krallık ulusal basınına konu olmuştur.[8][9] Mahkemenin kararını takiben kolej ve Bay Boden temyize gitmiş, eski çalışanla mahkeme dışında anlaşma yapılmıştır.

Binaları değiştir

 
Keble yemek salonu

Keble'ın en meşhur binaları, Butterfield tarafından tasarlanmış olan tuğla yapılardır.[10] Tasarım, kolejin geliri olmadığı için eksik kalmıştır. Şapel ve yemek salonu, kolejin ilk iki avlusunun doğusu ve batısındaki lojmanlardan ve müdürün güneydoğu köşesindeki evinden sonra tamamlanmıştır. Şapel ve yemek salonunun masrafları William Gibbs tarafından karşılanmış, yine William Butterfield tarafından tasarlanmıştır.

 
Keble Kütüphanesi

Modern yapılar değiştir

Şapelin batısındaki alana 1950'lerde Antonin Besse'ten alınan bağışla apayrı bir üslupta binalar yapılmıştır. Bunu diğer önemli, Hayward ve de Breyne gibi eklentiler takip etmiştir. De Breyne eklentisi iş adamı André de Breyne ve diğer bağış kampanyaları sonucu mümkün olmuştur. Bu eklentilere 3 Mayıs 1977 tarihinde açılan, yakın zamanda tadilattan geçerek genişletilen fütüristik "akvaryum" barı da dahildir. 1995 tarihinde ABD doğumlu mimar Rick Mather'in tasarladığı ARCO binası tamamlanmıştır. Bunu 2002 yılında yine Mather'ın benzer bir üslupta tasarladığı Sloane-Robinson Binası takip etmiştir. Öğrenci odalarının yanı sıra Sloane-Robinson Binası koleje O'Reilly Sahnesi'ni, müzik provaları için kullanılan bir salonu, bir dizi seminer salonu ve kolejin tüm üyelerinin kullanabildiği bir etkinlik alanı ve kafeteryayı kazandırmıştır.

Kolejin dört avlusu bulunur: Liddon (avluların en büyüğü), Pusey, Hayward ve Newman. Öğretim üyelerine açık olan bahçe, genişletme projeleri sırasında Blackhall Yolu üzerindeki bir dizi evle birlikte yıkılmıştır.

2004 yılında Keble eski Acland Hastanesi'ni 10,75 milyon £'a satın aldığını açıklamıştır. Kolejin ana binalarına birkaç dakika yürüyüş mesafesinde bulunan 7 hektarlık (69.000 m2) bu alanda yaklaşık 100 lisans üstü öğrenci yaşamaktadır. Ekim 2015 tarihinde Keble Kolej, HB Allen Bağış Vakfı'ndan Acland üzerindeki odaların sayısını iki katına çıkarmak üzere yardım aldığını açıklamıştır. Bu olay, kolej tarihindeki en büyük bağıl olmuştur.[11] Keble, Oxford'da öğrencilerin kalabildiği bir dizi eve sahiptiyse de, bunlar Acland arazisinin satın alınmasıyla satılmıştır.

Keble Kolej'in Liddon Avlusu'nun 360° görünümü

Öğrenci hayatı değiştir

 
Keble'da "Bumps" kürek müsabakasının sonuçlarının yazılı olduğu bir duvar.

Kolejde olup bitenlerin Keble mezunlarına anlatıldığı The Brick (Tuğla) adında dönemlik bir dergi kolej tarafından basılmaktadır. Öğrenciler, yine The Brick adını taşıyan ve koleje dair dedikoduların olduğu bir mizah dergisini her dönemin son cuma gününde çıkarmaktaydı. Bu derginin 2006 Hilary döneminden beri basılmamasının bir sebebinin Facebook gibi sosyal medya sitelerinin yaygınlaşması olduğu düşünülmektedir. Kolejde The Breezeblock adında, hem koleje dair dedikoduların hem de kolej hayatına dair mizah yazılarının olduğu bir öğrenci dergisi ortaya çıkmıştır.

Kolejin her mezununa diplomasıyla birlikte kırmızı bir tuğla armağan edilir.

1975 ve 1987 yıllarında Keble, "University Challenge" isimli bilgi yarışması programının şampiyonu olmuştur.

 
Keble tuğlası

Keble Balosu, Trinity döneminin 2. haftasında gün boyu gerçekleşen mezuniyet töreniyle aynı gün düzenlenir.[12]

Spor değiştir

Keble'ın ragbi takımı beş yıl arka arkaya kolejler arası ligde birinci olmuş, 2007, 2009, 2011 ve 2015 ragbi kupasını almış, 2008 ve 2010 yıllarında ise final maçında oynamıştır. Kolejin kürek takımı her yıl "Torpids" ve "Summer Eights" müsabakalarında yarışır.

Keble Kolej Spor Sahası, Woodstock Yolu üzerindedir ve kolejlerarası maçların yanı sıra her yıl lisans öğrencileriyle eski üyeler ("Hayaletler") arasında düzenlenen futbol ve kriket maçlarına da ev sahipliği yapar. Yerleşkedeki Keble Kriket Köşkü'nün duvarlarında anı fotoğrafları asılıdır.

"The Light of the World" resmi değiştir

 
"The Light of the World" resminin Aziz Paul Katedrali'nde asılı olan versiyonu.

Keble, William Holman Hunt'ın meşhur "The Light of the World" (Dünyanın Işığı) resmine sahiptir. Bu resim şapelin içinde bulunan yan şapelde asılıdır. Hunt'ın 1853'te, üzerinde sekiz yıl uğraştıktan sonra tamamladığı resim ilk olarak Kraliyet Sanat Akademisi'nde asılmış, daha sonra koleje hediye verilmiştir. Hunt başta resmin şapelin ana salonunda asılmasını istediyse de mimarlar bu fikre karşı çıkmış, Hunt da buna cevaben aynı resmin Londra'daki Aziz Paul Katedrali'nde asılı olan bir diğer versiyonunu yapmıştır. Resmin bu kopyası Hunt tarafından neredeyse 70 yaşındayken tamamlanmıştır.

Kolej pulları değiştir

Keble Kolej kurulduktan yalnızca bir yıl sonra 1871 yılında kendi pulunu yapan ilk kolej olmuş, diğer Oxford kolejlerinin kendi pullarını basmasına öncülük etmiştir. Bu hizmet posta müdürlüğü tarafından 1886'da durdurulmuştur.

Keble, 100. yıldönümünü kutlamak amacıyla 1970'te bir kolej pulu basmıştır.

Keble'ın ünlü kişileri değiştir

London Ekonomi Okulu ekonomi profesörü Tim Besley; Reading Üniversitesi'nin ilk yardımcı rektörü William Macbride Childs; Cambridge'li astrofizikçi George Efstathiou; şair Geoffrey Hill; "Bilgi Çağı'nın Gurusu" olarak bilinen yazar James Martin; komedyen ve yazar Katy Brand; şair ve eleştirmen Ian Hamilton; yazar Edward St. Aubyn; romancı ve gazeteci Paula Hawkins; Pakistanlı siyasetçi Imran Khan; Newfoundland başbakanı Danny Williams kolejin mezunları arasındadır.

Kaynakça değiştir

  1. ^ 1875 yılında, bir Guardian yazarı Butterfield'ın tasarladığı şapelin "zig-zag ya da damalı süslemelerle olağanüstü bir şekilde öne çıktığı"nı dile getirmiş, Butterfield buna cevaben tasarımının Doğu İngiltere ve Cotswold'daki öncüllerinden bahsetmiştir. Paul Thompson, William Butterfield, 1971.
  2. ^ "Undergraduate numbers by college 2011–12". University of Oxford. 29 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2016. 
  3. ^ Samuel Wilberforce (1868). "The Resurrections of the Truth: A Sermon, preached in the Church of Saint Mary the Virgin, Oxford, on Saint Mark's Day, April 25, 1868, being the Day of Laying the First Stone of Keble College". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2016. 
  4. ^ Eastlake, A History of the Gothic Revival "Chapel of Baliol College, Oxford", s. 261 ve sonrası.
  5. ^ Trevelyan (1944), s. 524
  6. ^ Clark (1962), s. 2
  7. ^ "Jack Nory – Columns". The Oxford Student. 27 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından (Official Student Newspaper) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2016. 
  8. ^ Taylor, Matthew (8 Nisan 2005). "Oxford college guilty of race discrimination". Londra: guardian.co.uk. 26 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2010. 
  9. ^ "Employment Tribunal (Reading) case no. 2701126/04". 2 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2016. 
  10. ^ Bill Risebero. Modern Architecture and Design: An Alternative History. MIT Press. ss. 94-. ISBN 978-0-262-68046-2. 27 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2013. 
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2016. 
  12. ^ "Keble Ball". 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2016. 

Kaynakça değiştir

Konuyla ilgili yayınlar değiştir

  • Parkes, M. B., comp. (1979) The Medieval Manuscripts of Keble College Oxford: a descriptive catalogue, with summary descriptions of the Greek and oriental manuscripts. xxi, 365 pp.; facsimiles. London: Scolar Press ISBN 0-85967-504-1

Dış bağlantılar değiştir