Karakalpakistan
Karakalpakya veya Karakalpakistan, resmî adıyla Karakalpakistan Cumhuriyeti (Özbekçe: Qoraqalpogʻiston Respublikasi; Karakalpakça: Qaraqalpaqstan Respublikası), Özbekistan’a bağlı özerk bir cumhuriyettir. Özbekistan’ın batı kesiminde yer alır. Başkenti Nukus'tur. Karakalpakya, tarihsel Harezm topraklarını kapsar. Yüzölçümü 165.000 km²dir. Karakalpakistan'ın nüfusu yaklaşık 1.800.000'dir. Bu nüfusun 500.000'i Karakalpak, 400.000'i Özbek, 300.000'i Kazak 100.000'i de değişik unsurlardır.
Karakalpakistan Qoraqalpogʻiston Respublikasi Karakalpakistan Cumhuriyeti | |||
|---|---|---|---|
 Bayrak
 Arma
| |||
Slogan Jayxun jaǵasında ósken bayterek | |||
 | |||
| Başkent | Nukus | ||
| Resmî dil(ler) | Karakalpakça, Özbekçe | ||
| Etnik gruplar | Karakalpaklar, Özbekler, Kazaklar | ||
| Demonim | Karakalpak | ||
| Hükûmet | Özerk | ||
| |||
| Yüzölçümü | |||
• Toplam | 166600 km2 | ||
| Nüfus | |||
• 2017 tahminî | 1.817.500 | ||
• Yoğunluk | 11.26/km2 | ||
| Para birimi | Som (UZS) | ||
| Zaman dilimi | UTC+5 | ||
Tarih değiştir
Karakalpaklar Kazak Türkleri'nin bir boyu olarak da kabul edilebilir.
Karakalpakistan, 1925 Nisan ayında Kazak Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin özerk bir bölgesiydi ancak bu özerk bölge 20 Temmuz 1930'da SSCB'ye devredildi. İki yıl sonra (20 Mart 1932) Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti statüsünü kazandı. Aralık 1936'da Özbekistan SSC'ne bağlandı. Karakalpakistan Cumhuriyeti'nin kendi egemenlik ve kendi anayasası vardır. Karakalpakistan Cumhuriyeti Özbekistan Cumhuriyeti Anayasası Özbekistan'dan ayrılma hakkına sahiptir.
Dil değiştir
Karakalpakça, Türk dillerinin Kıpçak grubuna girmektedir. Kazakça ve Nogaycaya da yakındır. Bunlar da yazı dilinde önce Arap alfabesini, 1928-1940 arası Latin alfabesini ve daha sonra Kiril alfabesini kullanmışlardır.
İdari yapı değiştir
Karakalpakistan Cumhuriyeti idari bakımından 14 ilçeye bölünür.
Kaynakça değiştir
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2021.