Jesse Owens

Amerikalı atlet (1913 – 1980)

James Cleveland "Jesse" Owens (12 Eylül 1913, Oakville - 31 Mart 1980, Phoenix), Amerikalı atlet. 1936 Yaz Olimpiyatları'nda dört altın madalya kazanmış, uzun atlamada kırdığı dünya rekoru 25 yıl boyunca geçilememiştir.

Madalyalar

James Cleveland "Jesse" Owens
Amerika Birleşik Devletleri Amerika Birleşik Devletleri adına
Erkekler Atletizm
Olimpiyat Oyunları
Altın 1936 Berlin 100 metre
Altın 1936 Berlin 200 metre
Altın 1936 Berlin 4 x 100 metre bayrak
Altın 1936 Berlin uzun atlama

Gençliği değiştir

Alabama'da doğdu, 8 yaşında ailesiyle beraber Cleveland, Ohio'ya yerleşti. Cleveland'de lise öğrencisiyken Chicago'da yapılan Okullararası Ulusal Şampiyona'da üç birincilik elde etti (1933). Ohio Eyalet Üniversitesi adına yarıştığı On Büyükler Konferansı (Batı Konferansı) atletizm karşılaşmalarında, aynı gün içinde 100 yardayı 9.4 saniyede koşarak dünya rekorunu egale etti, 220 yardada 20.3 saniye, 220 yarda alçak engellide 22.5 saniye ve uzun atlamada 8.13 metre ile dünya rekorları kırdı (25 Mayıs 1935).

1936 Berlin değiştir

Berlin'deki 1936 Yaz Olimpiyatları'nda 100 metrede 10.3 saniye ile dünya rekorunu egale etti. 200 metrede 20.7 saniye ve uzun atlamada 8.06 metre ile olimpiyat ve dünya rekorlarını kırdı (1935'teki dünya rekoru o sırada resmen onaylanmamıştı). Aynı zamanda 400 metrede 39.8 saniye ile dünya rekorunu kıran ABD bayrak takımında yer aldı ve yarışın son 100 metresini koştu. Uluslararası Amatör Atletizm Federasyonu (IAAF) kabul ettiği bütün hız koşularındaki dünya rekorlarını bir süre tek başına ya da başkalarıyla birlikte elinde tuttu.

Owens, 1936 Berlin Olimpiyatlarında 100 metre, 200 metre, 4 x 100 metre ve uzun atlamada 4 altın madalya kazandı.

Nazi lideri Adolf Hitler, yazmış olduğu Mein kampf adlı kitapta Aryanları insanlığın en üstün hali olarak görmüş, ona göre bu en değerli etnik tür insanlık uygarlığının yaratıcısıydı. Aryanların kimler olmadığını söyleyerek tanımlayan Hitler onların siyahi, Doğulu ve Yahudi olmadığını belirtmiştir.[1] Dolayısıyla Nazi Almanyasında düzenlenen Olimpiyat Oyunlarında Nazi ideolojisine göre Aryan ırkına mensup Almanların, en üstün ırk olarak diğer ırkları ve siyahileri geçmeleri bekleniyordu. Jesse Owens kazandığı galibiyetle bu ideolijinin çıkarımlarını çürütmüştür. Owens'ın zafer kazandığı yarış sırasında Hitler'in stadyumdaki varlığı ve stadyumu terk edişine dair farklı rivayetler mevcuttur, ilaveten sanılanın aksine sıradan Almanların Owens'a büyük ilgi gösterdiği de dönemin tanıkları tarafından ifade edilmektedir.[2][3]

Sonraki hayatı değiştir

ABD'de ırkçılığın egemen olduğu bir dönemde olağanüstü başarılar kazanan atlet, ülkesine döndüğü büyük sıkıntılar yaşar. New York'da onuruna Waldrof-Astoria Otelinde düzenlenen geceye derisinin renginden dolayı binanın ön kapısından giremez.[4] Sporcu başardığı olağanüstü başarının ardından ABD Başkanı Franklin Delano Roosevelt tarafından Beyaz Saray'a çağrılmaz, tebrik bile edilmez.[4] Hayatının geri kalan kısmında sürekli olarak maddi sorunlarla boğuşan sporcu bir dönem para karşılığında atlarla yarışmasını eleştirenlere cevaben altın madalyaların yenilebilir olmadığını, utanılacak bir şey yaptığını düşünmediğini söylemiştir.[4]

Atletizmi bıraktıktan sonra gençleri yetiştirmeye yönelik faaliyetlerde görev aldı. ABD Dışişleri Bakanlığı adına Hindistan'a ve Uzak Doğu'ya iyi niyet gezileri yaptı, Illinois Eyaleti Spor Komisyonu Sekreterliğini üstlendi ve halkla ilişkiler uzmanı olarak çalıştı.

Ölümü değiştir

 
Owens'ın Oak Woods Mezarlığı'ndaki mezarı, 2022

Owens, 32 yaşından başlayarak 35 yıl boyunca günde bir paket sigara içicisiydi.[5] Aralık 1979'dan başlayarak, son derece agresif ve ilaca dirençli bir akciğer kanseri türüyle ara sıra hastaneye kaldırıldı. 31 Mart 1980'de Arizona, Tucson'da eşi ve diğer aile üyelerinin yanında, 66 yaşında öldü.[6] Chicago'daki Oak Woods Mezarlığı'ndaki Anılar Gölü'nün yanına gömüldü.

ABD Başkanı Jimmy Carter, Owens'ın Olimpiyat boykotunu iptal etme talebini görmezden gelmesine rağmen, öldükten sonra Owens'a saygı duruşunda bulundu: "Belki de hiçbir atlet insanın tiranlığa, yoksulluğa ve ırksal bağnazlığa karşı verdiği mücadeleyi bundan daha iyi simgeleyemezdi" sözlerini dile getirdi.

Kaynakça değiştir

  1. ^ Adolf Hitler, Mein Kampf, New English Translation by Thomas Dalton PhD, Redpill Action Publications, 2021 s.43
  2. ^ "Adolf Hitler, Jesse Owens and the Olympics Myth of 1936 | History News Network". historynewsnetwork.org. 18 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2022. 
  3. ^ "Was Jesse Owens snubbed by Adolf Hitler at the Berlin Olympics? | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 29 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2022. 
  4. ^ a b c 11 Nisan 2017 tarihli olympic.org haberi 23 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 30 Mart 2022 tarihinde erişilmiştir
  5. ^ Murry R. Nelson (23 Mayıs 2013). American Sports: A History of Icons, Idols, and Ideas [4 Volumes]: A History of Icons, Idols, and Ideas. ABC-CLIO. s. 987. ISBN 978-0-313-39753-0. 27 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2022. 
  6. ^ "Jesse Owens Dies Of Cancer At 66: Hero of the 1936 Berlin Olympics". The New York Times. 1 Nisan 1980. 14 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2013.