Jacob Zuma
Jacob Gedleyihlekisa Zuma (d. 12 Nisan 1942, Nkandla, KwaZulu-Natal), Güney Afrikalı siyasetçi. Zuma, Afrika kıtasının güney ucunda yer alan Güney Afrika Cumhuriyeti'nde 2009 ile 2018 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.[1] Zuma 22 Nisan 2009 ile 18 Aralık 2017 tarihleri arasında Afrika Ulusal Kongresi'nin (ANC) genel başkanlık görevini yürütmüştür.
| Jacob Zuma | |
|---|---|
| |
| 4. Güney Afrika Devlet Başkanı | |
| Görev süresi 9 Mayıs 2009 - 14 Şubat 2018 | |
| Yerine geldiği | Kgalema Motlanthe |
| Yerine gelen | Cyril Ramaphosa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 12 Nisan 1942 Inkandla, Güney Afrika |
| Partisi | Afrika Ulusal Kongresi |
| Evlilik(ler) | Gertrude Sizakele Khumalo (1973–) Kate Zuma (1976–2000) Nkosazana Dlamini (1982–1998) Nompumelelo Ntuli (2008–) Thobeka Mabhija (2010–) |
Yaşamı değiştir
Babasından hiçbir eğitim almayan Zuma, dul annesi tarafından yetiştirildi. 17 yaşındayken Afrika Ulusal Konseyi'ne (ANC) katıldı. Dönemin apartheid hükûmeti, devleti devirmek amacıyla komplo kuranlardan biri olması nedeniyle onu, ünlü Robben Adası'na sürgüne yolladı. ANC üyelerine yasağın kaldırıldığı 1990 yılında sürgünden dönüp "beyaz ırkçı" hükûmetle ilk müzakereleri yapan siyahi liderlerden biri oldu. Bu adada 10 yıl boyunca Nelson Mandela'yla beraber kaldı. Ekim 2005'te yolsuzlukla suçlanan Zuma, Aralık 2005'te ise tecavüzle suçlandıysa da 2006'da bu davalardan beraat etti. Birçok Zulu gibi çok eşli olan Zuma, Şubat 2010'da 20 çocuğu olduğunu itiraf etti.[2] 7 Eylül 2010'da, Çin'e yaptığı resmi ziyarette 68 yaşındaki Zuma'ya eşlik eden nişanlısı Bongiwe Gloria Ngema'nın hamile olduğu ve yeni yılda bir bebek dünyaya getireceği ve Zuma'nın çocuk sayısının 22'ye çıkacağı açıklandı.[3]
2018 yılında kendisine karşı dile getirilen yolsuzluk iddiaları ve Afrika Ulusal Kongresi'nin kendisine karşı güven oylaması yapacağını açıklamasının ardından 14 Şubat 2018 tarihinde görevinden istifa eden Zuma'nın görevi Cyril Ramaphosa üstlenmiştir.[4]
Yolsuzluk ve hapis değiştir
2018 yılından bu yana Zuma tarafından kurulan Zondo Komisyonu, hükûmetteki yolsuzluk ve dolandırıcılığı araştırdı ve Zuma'nın kendisi Komisyon huzurunda ifade vermeye çağrıldı. Temmuz 2019'da ifadesinin dördüncü gününde geri çekilmesinden bu yana soruşturmaya geri dönmedi.[5] Ayrı bir yasal meselede, 2018'de Güney Afrika Yüksek Mahkemesi, 1990'lardan kalma 5 milyar dolarlık (3 milyar sterlin) silah anlaşmasıyla ilgili olarak Zuma'ya yönelik 2009'daki yolsuzluk suçlamalarını eski haline getirme kararını destekledi. Toplamda 783 yasa dışı ödemeyi kabul eden ve 16 adet yolsuzluk, şantaj, dolandırıcılık ve kara para aklama suçlamasıyla karşı karşıya kalan Zuma, Mayıs 2021'de suçsuz olduğunu iddia etti.[6] 29 Haziran 2021'de, 1994'te beyaz azınlık yönetiminin sona ermesinden bu yana hapis cezası alan ilk Güney Afrika başkanı oldu. Zuma'nın daha önceki bir mahkeme kararına itiraz edip Zondo Komisyonu'na ifade vermesi üzerine Anayasa Mahkemesi, mahkemeye saygısızlıktan 15 ay hapis cezası verdi.
Kaynakça değiştir
- ^ "Zuma sworn in as SA's fourth democratic President". SABC. 9 Mayıs 2009. 29 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2009.
- ^ Profile: South Africa's President Jacob Zuma 1 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. news.bbc.co.uk
- ^ Zuma 22. kez baba oluyor 8 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. hurriyet.com.tr
- ^ "Jacob Zuma istifa etti". 14 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2018.
- ^ "WRAP: Jacob Zuma strikes deal with Zondo over terms of his return to state capture inquiry". TimesLIVE (İngilizce). 19 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2021.
- ^ "Jacob Zuma: South Africa's ex-president pleads not guilty for multi-billion dollar arms deal". BBC News (İngilizce). 26 Mayıs 2021. 7 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2021.
Konuyla ilgili yayınlar değiştir
- Alec Russell (2009), After Mandela: the Battle for the Soul of South Africa, Hutchinson.
Dış bağlantılar değiştir
| Wikimedia Commons'ta Jacob Zuma ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
  | Bir Güney Afrikalının biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Bir siyasetçi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen Thabo Mbeki |
Güney Afrika Devlet Başkan Yardımcısı 1999–2005 |
Sonra gelen Phumzile Mlambo-Ngcuka |
| Önce gelen Kgalema Motlanthe |
Güney Afrika Devlet Başkanı 2009–2018 |
Sonra gelen Cyril Ramaphosa |
| Parti siyasi görevi | ||
| Önce gelen Thabo Mbeki |
Afrika Ulusal Kongresi Başkanı 2007–2017 |
Sonra gelen Cyril Ramaphosa |