Jüpiter Dolichenus

Jüpiter Dolichenus, (Latince: Iupiter Dolichenus) Antik Roma'da bir gizem kültü tanrısıdır. Başlangıçta Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki Dolikhe'de (bugünkü Dülük-Gaziantep) tapınılan yerel bir Hitit-Hurri tanrısıdır. Sonraları Sami niteliği kazanmış ve Ahamenişler döneminde (MÖ 6.-4. yüzyıl) Tanrı Ahura Mazda'yla özdeşleştirilerek bir evren tanrısı durumuna gelmiştir. Yunan kültürünün etkisiyle daha sonra Zeus Oromasdes adını almış; bu adla bir başka Pers tanrısı olan Mitra kültüyle ilişkilendirilmiştir. Jüpiter Dolichenus ile eşine tapınma geleneği yavaş yavaş Batı'ya, Roma'ya ve öteki askerî merkezlere kaymıştır. MS 2. ve 3. yüzyıllarda buralarda iyice yaygınlaşmıştır. Roma gizem dininde yalnızca bir gökyüzü tanrısı sayılmamış, aynı zamanda askerî başarı ve güvenliği de belirlediğine inanılmıştır.

Tanrı'nın Heykeli Jüpiter Dolichenus, Kladovo'daki Arkeoloji Müzesi

Jüpiter Dolichenus çifte baltası ve yıldırımı ile

Genellikle bir boğa üzerinde oturmuş ve kendisine özgü silahlar olan çifte balta ile yıldırımı kuşanmış biçimde betimlenmiştir.