I. Huzziya

Eski Krallık döneminde hüküm sürmüş bir Hitit kralı

I. Huzziya, Eski Krallık döneminde hüküm sürmüş (MÖ 1530-1525)[1] bir Hitit kralıdır.

I. Huzziya
Hitit Kralı
Hüküm süresiMÖ 1530-1525
Önce gelenAmmuna
Sonra gelenTelipinu
BabasıAmmuna
Hitit kralları listesi
Hititler-Dönemler

MÖ 23. yüzyıl- MÖ 12. yüzyıl (Orta kronoloji)

Hatti Kralları (Beylikler Dönemi)
Pamba
Pithana
Piyusti
Anitta
Eski Krallık MÖ 17. yüzyıl - MÖ 16. yüzyıl
Labarna
I. Hattuşili
I. Murşili
I. Hantili
I. Zidanta
Ammuna
I. Huzziya
Telepinu
Orta Krallık MÖ 15. yüzyıl
Alluvamna
Tahurvaili
II. Hantili
II. Zidanta
II. Huzziya
I. Muvatalli
Yeni (Büyük) Krallık Dönemi MÖ 14. yüzyıl - MÖ 12. yüzyıl
I. Tuthaliya
I. Arnuvanda
II. Hattuşili(?)
II. Tuthaliya
Genç Tuthaliya(?)
I. Şuppiluliuma
II. Arnuvanda
II. Murşili
II. Muvatalli
III. Murşili
III. Hattuşili
IV. Tuthaliya
Kurunta(?)
III. Arnuvanda
II. Şuppiluliuma

Hükümdarlığı değiştir

I. Huzziya dönemine ait hiçbir belge bulunmamaktadır ve bu kral hakkında bilinenlerin çoğu Telipinu fermanında[2] söylenenlerden ibarettir. Buna göre Huzziya bir önceki kral Ammuna'nın ölümünün ardından bir komplo ile tahta çıkmıştır. Kralın muhafız birliği komutanı Zuru, oğlu Tahurvaili'yi ve haberci Taruhsu'yu göndererek Tetti ve Hantili'yi aileleri ile birlikte öldürtmüştür. Tetti ve Hantili Ammuna'nın oğulları olmalıdır. Huzziya belki de Ammuna'nın daha genç bir oğluydu ve böylece Tetti ve Hantili'nin ölümü ile tahta çıkış için önü açılmıştır.[3] Huzziya'nın dönemiyle ilgili başka bir bilgi verilmemiştir bu yüzden saltanat süresinin çok uzun olmadığı düşünülür.

I. Huzziya'nın kızkardeşi İstapariya ile evli olan Telipinu, I. Huzziya'nın kendisini öldürtmeye çalıştığını duyunca onu tahttan indirir ve kendisi kral olur. Telipinu'nun ağzından anlatılan belgeye göre Huzziya beş kardeşi ile birlikte sürgüne gönderilir. Ancak bir zaman sonra Huzziya ve beş kardeşi, Telipinu'nun bilgisi olmadan, Tahurvaili ve Taruhsu'nun da dahil olduğu bir grup tarafından öldürülür.

Notlar değiştir

  1. ^ Bu tarihler takribidir ve "orta" kronolojiye dayanmaktadır: (İngilizce) Bryce, s. xv.
    Hitit krallarının 'uzun', 'orta' ve 'kısa' kronolojiye göre karşılaştırmalı bir listesi için: Alpaslan, M. (2009) Hititolojiye Giriş, s. 155.
  2. ^ "(İngilizce) Telipinu fermanı". 16 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2020. 
  3. ^ Kimi tarihçilere göre, Huzziya'nın kızkardeşi ile evli olan Telipinu da Ammuna'nın oğludur ve Huzziya evlilik bağı dolayısıyla tahtta hak iddia etmiştir; Bryce, s. 103.

Kaynakça değiştir

  • Brandau, B. & Schickert, H. (2003) Hititler, Ankara: Arkadaş Yayınları.
  • (İngilizce) Bryce, T. (2005) Kingdom of the Hittites, 2nd Edition, Oxford; Oxford University Press.
  • (Almanca) Klengel, H. (1999) Geschichte des hethitischen Reichs, Leiden: Brill.

Ayrıca bakınız değiştir

Dış bağlantılar değiştir